MAHKEMESİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın açılmamış sayılmasına ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı, 49 parsel sayılı taşınmaz 6 nolu bağımsız bölümde davalı babası ... lehine olan ipoteğin kaldırılması için 3. kişiden olan 20.000,00 TL"lik alacağını noter işlemi ile babasına temlik etmesine rağmen ipoteğin kaldırılmadığını, ayrıca dava dışı kardeşi ..."a da 145 parsel sayılı taşınmazdaki 18 nolu bağımsız bölümü satması için vekalet verdiğini, ancak taşınmazın ... 1. İcra Müdürlüğünün 1987/907 Esas sayılı dosyasında yapılan satış ile babası davalı İsmet adına cebri ihale sonucu tescil edildiğini, davalı ..."in iyiniyetli olmadığını belirterek tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Diğer Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, dava dosyasının işlemden kaldırma tarihinden itibaren üç ay içinde yenilenmediği gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, davanın yenilenmesi tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK’nun 409/4. fıkrasında ( 6100 sayılı HMK’nun 150/4 maddesi ); “Dava, dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak 1 ay geçtikten sonra yenilenirse yeniden harç alınır. Bu harç yenileyen tarafından ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, yeni bir dava sayılmaz.” hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, davanın işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren bir ay geçtikten sonra, ve fakat üç ay içinde yenileme talebinde bulunulmuş, ancak yenileme harcı yatırılmamış olması halinde, mahkemenin yenileme talebinde bulunan tarafa yenileme harcını ödemesi için uygun bir süre vermesi gerekmektedir.
Somut olaya gelince, mahkemece 23.09.2014 tarihinde dosyanın işlemden kaldırıldığı, davacılar vekili tarafından 16.12.2014 havale tarihli dilekçe ile adli yardım istekli olarak harçlandırılmadan davanın yenilenmesinin istenildiği, mahkemece yenileme harcının ikmali için davacı vekiline uygun bir süre verilmediği gibi adli yardım talebi hakkında da olumlu veya olumsuz bir karar verilmediği, buna karşın davacı tarafça 10.04.2015 tarihinde harcın yatırıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; adli yardım, talepte bulunan tarafın, istemlerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması halinde bir davanın gerektirdiği oldukça kabarık olan harç ve masrafları sağlayamaması durumunda, bu mali külfetlerden geçici olarak muaf tutulmasıdır. Adli yardıma ilişkin usûl ve esaslar 6100 sayılı HMK"nin 334. - 340. maddelerinde düzenlenmiş olup, adli yardım talebinin her dava bakımından açıldığı tarihteki duruma göre değerlendirilmesi gerekeceği kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca, öncelikle davacının adli yardım talebinin eldeki davanın açıldığı tarihteki duruma göre değerlendirilerek yukarıda belirtilen ilke ve esaslar çerçevesinde bir karar verilmesi, ayrıca yenileme harcının ikmal edildiği de gözetilerek davanın yenilenmesi isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacı vekilinin temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 07.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.