18. Hukuk Dairesi 2015/17088 E. , 2015/16896 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca,... 107 ada 6 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da gereği tam olarak yerine getirilmemiştir.
Şöyle ki;
1-Mahkemece verilen ilk karar Dairemizce, dava tarihi olan 2012 yılına ait veriler esas alınarak kamulaştırma bedeli tespit edilmesi gerekirken, bilirkişi kurulunca henüz 2012 yılına ait verilerin oluşmadığı gerekçesiyle taşınmazın değerlendirilmesinde 2011 yılı verilerinin esas alınması suretiyle belirlenen m² değere 2012 yılına ait...endeksi uygulanarak değer belirlenmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyulduğuna göre, bozma gerekleri yerine getirilmeli ve bu bağlamda bozma kapsamı dışına çıkılmamalıdır.
Bozma öncesi hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen münavebe (birinci yıl buğday-yan ürün saman, ikinci yıl taze fasülye ve beş yıl çilek) değiştirilmeksizin, salt bozmada belirtildiği şekilde 2012 yılı verileri esas alınmak suretiyle hesaplama yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, mahkemece buğdayın münavebeden çıkartılarak münavebenin birinci yıl taze fasulye ve beş yıl çilek olarak değiştirilmesi ve sulamanın kendi cazibesi ile yapıldığı gerekçesiyle giderler içerisindeki sulama masrafı düşülmek suretiyle değerlendirme yapan bilirkişi kurulu raporuna göre karar verilmesi,
2-Taşınmaz üzerinde bulunan meyve ağaçlarının sayısı, cinsi ve yaşına göre gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüğünden ve gerektiğinde çevrede bulununan ilgili kuruluşlardan (... Merkez Araştırma Enstitü Müdürlüğü"nden) 2012 yılı rayiç değerleri sorularak buna göre değerlendirme yapılması gerekirken, ... Gıda, Tarım ve ... Müdürlüğü"nden gelen cevap yazısında ağaç değerleri ile ilgili bir bilgiye rastlanmadığı gerekçesiyle bozma öncesi ağaç bedelini aynen alan denetime elverişsiz rapora göre karar verilmesi,
3-... Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasanın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tesbiti için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesinin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, ilk karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 19.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
