14. Hukuk Dairesi 2015/985 E. , 2016/2388 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.12.2011 gününde verilen dilekçe ile İİK"nın 121. maddesi gereğince alınan yetki belgesine dayalı ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.12.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, alacaklı tarafından İİK"nın 121. maddesi gereğince alınan yetki belgesine dayalı ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir..
Davacı 118 adet taşınmazda ortaklığın giderilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davacı vekilinin talebi üzerine bir kısım taşınmazlar için dosyanın tefrikine karar verilmiş, 103 adet taşınmaz yönünden davanın kabulüne, ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, bir kısım davalılar temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Hükmün hangi hususları kapsayacağı 6100 sayılı HMK"nın 297. maddesinde belirtilmiştir. Ayrıca hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.
Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bunun için icra hakiminden yetki belgesi
Alınması zorunludur. İcra hakiminden yetki belgesi almadan doğrudan doğruya veya yetkisi olmayan icra müdürünün verdiği yetki belgesine dayanılarak dava açılması halinde dava hemen reddedilmeyip davacı tarafa icra hakiminden yetki belgesi almak üzere süre verilmelidir.
İcra mahkemesinden alınan yetkiye dayalı olarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir.
Borçlu ortağın alacaklısı tarafından açılan davalarda birden fazla taşınmaz dava konusu edilmiş ise icra takibine konu borç miktarına göre dava tarihi itibariyle taşınmazlardan borçlu ortağın payına düşecek değerin tespit edilerek borca yetecek kadar (sayıda) taşınmazın ortaklığının giderilmesine karar verilmesi, fazlaya ilişkin istemin reddi gerekir.
Somut olayda; davacı vekilinin paydaş ...’nin soyisminin yer almadığı bir kısım taşınmazların tefriki talebine üzerine mahkemece bir kısım taşınmazın tefrikine karar verilmesine rağmen hüküm sonucunda bunlardan 104 ada 15, 133, 139, 244 ve 249 parsel sayılı taşınmazların aynı zamanda satışına da karar verilmiştir.
Davacı tarafça 106 ada 10 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın giderilmesi talep edilmişse de bu taşınmaza ilişkin icra hukuk mahkemesinden İİK m. 121 uyarınca yetki alınmadığı, bu parselle ve yetki alınmasına rağmen 104 ada 58 parsel sayılı taşınmazla ilgili de hüküm sonucunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmediği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan davaya konu borç tutarı 126.073,08 TL olduğu halde mahkemece borca yetecek kadar taşınmazın satışına karar verilmesi gerekirken tüm taşınmazların satışına karar verildiği görülmüştür.
Ayrıca 492 sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcına ilişkin hükmü uyarınca karar tarihi itibariyle gayrimenkulün satış bedeli üzerinden alınacak harcın satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda taraflardan tahsil edilmesi gerekirken yazılı şekilde harç tahsiline karar verilmesi de doğru değildir.
Mahkemece, Dairemizin yukarıda açıklanan ilkeleri doğrultusunda araştırma yapılarak sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 26.02.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.