MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki uyarlama davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; ... ili, ...ilçesi, ... köyü sınırları içinde yer alan devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan toplam 74.789,65 m² yüzölçümlü deniz alanının ilgili mevzuat hükümleri uyarınca yetkili makamların izinleri ile kullanımına tahsis edildiğini beyanla kullanım bedelinin günün ekonomik koşullarına ve emsal rayiçlerine uygun olarak 1.075.475,00 TL olarak tespit edilerek bu miktara uyarlanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk hüküm; Yargıtay 6. Hukuk Dairesi"nin 29.09.2015 tarih, 2015/5696 Esas, 2015/7640 Karar sayılı ilamı ile uyuşmazlığın çözümünde sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle bozulmuş, bozmaya uyularak dava dilekçesinin görev yönünden reddine dair verilen hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
6100 Sayılı HMK."nun 4/a maddesi gereğince kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinde görülür.
Taraflar arasında düzenlenen kullanma izin sözleşmesi tipik bir irtifak hakkı sözleşmesi olup kira sözleşmesi olarak kabul edilemez.Bu itibarla; taraflar arasındaki sözleşme kira sözleşmesi olmadığından, uyuşmazlığın çözümünde HMK 4/2-2 maddesine göre görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olup Yargıtay 6. Hukuk Dairesince ilk hükme ilişkin temyiz incelemesinde bu hususların zuhulen gözden kaçırılmış olduğu anlaşılmıştır.
Somut olayda ise, göreve ilişkin bozma kararına uyulmuş bulunulmaktadır. Ancak, usul kuralları (görev konusu, hak düşürücü süre, kesin hüküm itirazı, harç ve maddi hata) kamu düzeni ile doğrudan bağlantılı olup, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşturmamaktadır.Bu nedenle, görev hususunun mahkemenin her aşamasında hâkim tarafından kendiliğinden (re’sen) nazara alınması gerekir. (HGK. nun 29.3.1995 gün ve 1994/14 – 855 E, 1995/242 K. sayılı ilamı; Prof. Dr. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 2001 Baskı, Cilt 5, sayfa 4786 -4791 vd.) Netice itibariyle; işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 08.11.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.