21. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/8265 Karar No: 2015/11400 Karar Tarihi: 21.05.2015
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/8265 Esas 2015/11400 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, Eylül 1998 tarihinden itibaren sigortalı olduğunu iddia etmiştir. Mahkeme, davacının Ekim 1998-5.1.2004 tarihleri arasında sigortalı olduğuna hükmetmiş, ancak Yargıtay ve Daire kararlarına göre tarımsal faaliyetin somutlaştırılması gerektiği ve düzenli prim kesintisi ve ürün tesliminin olması gerektiği belirtilmiştir. Davacının 1.1.1999-5.1.2004 tarihleri arasında herhangi bir prim kesintisi ve ürün tesliminin bulunmadığı dolayısıyla sigortalılık koşullarının oluşmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle, davanın bu dönem yönünden reddedilmesi gerektiği hatalı şekilde karar verilmiştir. 2926 sayılı Yasa'nın 2/1 ve 3/b maddelerinde tarımsal faaliyetin belirtildiği ve tarımsal faaliyetin sürekli olduğu durumlarda sigortalılık koşullarının oluştuğu açıklanmıştır.
21. Hukuk Dairesi 2015/8265 E. , 2015/11400 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, Eylül 1998 tarihinden itibaren .... sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava, davacının 1998/9. ayından itibaren .... sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulü ile davacının Ekim 1998-5.1.2004 tarihleri arasında .... Sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir. Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, ....’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir. İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir. .... sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir. Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacının 2926 sayılı Yasa uyarınca sigorta tescilinin bulunmadığı, teslim ettiği ürünlerden 1998 yılı Eylül ayında prim kesintisinin yapıldığı, 1998 yılından sonra herhangi bir ürün teslimi yada prim kesintisinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Prim kesintisine dayalı tespit davalarında, ilk prim kesintisinin yapıldığı yılı takip eden yıllarda da, prim kesintisinin veya ürün tesliminin yani tarımsal faaliyetin düzenli olması gerekir. Düzenli prim kesintisi ve ürün tesliminden amaç, bunun her yıl yapılabileceği gibi, prim kesintisi veya ürün tesliminin iki yıla kadar olan süre dışında devam ettiği durumlarda da düzenli olduğu dolayısıyla tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir. Davacının uyuşmazlık konusu dönem içerisinde 1.1.1999-5.1.2004 tarihleri arasında herhangi bir prim kesintisi ve ürün tesliminin bulunmadığı dolayısıyla sigortalılık koşullarının oluşmadığı anlaşılmaktadır. Somut olayda, mahkemece davacının kayıtlarına göre 1.10.1998 tarihinden 31.12.1998 tarihine kadar sigortalı olduğunun tespitine karar verilmesi doğrudur. Ancak davacının 1.1.1999-5.1.2004 tarihleri arasında herhangi bir prim kesintisi ve ürün tesliminin bulunmadığı dolayısıyla sigortalılık koşullarının oluşmaması nedeniyle bu dönem yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken davacının bu dönemde sigortalı olduğuna hükmedilmesi hatalı olmuştur. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.