MAHKEMESİ : Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 09/04/2013
NUMARASI : 2011/564-2013/255

Davacı İ.. G.. vekili Avukat F.A.. tarafından, davalı H.. G.. vd aleyhine 07/12/2011 gününde verilen dilekçe ile maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 09/04/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, yayın yolu ile kişilik haklarına saldırı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz olunmuştur.
Dava dilekçesinde, davalılardan H.. G.. tarafından yazılan ve diğer davalı şirket tarafından yayımlanan "Belediye İhale Dalavereleri" isimli kitabın kapağında davacının fotoğrafına yer verilmiş olması ve kitabın içeriğinde yer alan ifadeler nedeniyle kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu ileri sürülmüştür.
Cevap dilekçesinde, yayının hukuka uygun sınırlar içinde yapıldığı savunulmuştur.
Mahkemece, kitap başlığında yer alan "dalavere" sözü ile davacının fotoğrafına birlikte yer verilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle istemin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Basın özgürlüğü, Anayasanın 28. maddesi ile 5187 sayılı Basın Yasasının 1. ve 3. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerde basının özgürce yayın yapmasının güvence altına alındığı görülmektedir. Basına sağlanan güvencenin amacı; toplumun sağlıklı, mutlu ve güvenlik içinde yaşayabilmesini gerçekleştirmektir. Bu durum da halkın dünyada ve özellikle içinde yaşadığı toplumda meydana gelen ve toplumu ilgilendiren konularda bilgi sahibi olması ile olanaklıdır. Basın, olayları izleme, araştırma, değerlendirme, yayma ve böylece kişileri bilgilendirme, öğretme, aydınlatma ve yönlendirmede yetkili ve aynı zamanda sorumludur. Basının bu nedenle ayrı bir konumu bulunmaktadır. Bunun içindir ki, bu tür davaların çözüme kavuşturulmasında ayrı ölçütlerin koşul olarak aranması, genel durumlardaki hukuka aykırılık teşkil eden eylemlerin değerlendirilmesinden farklı bir yöntemin izlenmesi gerekmektedir. Basın dışı bir olaydaki davranış biçiminin hukuka aykırılık oluşturduğunun kabul edildiği durumlarda, basın yoluyla yapılan bir yayındaki olay hukuka aykırılık oluşturmayabilir.
Ne var ki basın özgürlüğü sınırsız olmayıp, yayınlarında Anayasanın Temel Hak ve Özgürlükler bölümü ile Türk Medeni Kanununun 24 ve 25. maddesinde yer alan ve yine özel yasalarla güvence altına alınmış bulunan kişilik haklarına saldırıda bulunulmaması da yasal ve hukuki bir zorunluluktur.
Basın özgürlüğü ile kişilik değerlerinin karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin çatışan iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Bu iki değerden birinin diğerine üstün tutulması gerektiği, bunun sonucunda da, daha az üstün olan yararın daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Bunun için temel ölçüt kamu yararıdır. Gerek yazılı ve gerekse görsel basın bu işlevini yerine getirirken, özellikle yayının gerçek olmasını, kamu yararı bulunmasını, toplumsal ilginin varlığını, konunun güncelliğini gözetmeli, haberi verirken özle biçim arasındaki dengeyi de korumalıdır. Yine basın, objektif sınırlar içinde kalmak suretiyle yayın yapmalıdır. O anda ve görünürde var olup da sonradan gerçek olmadığı anlaşılan olayların yayınından da basın sorumlu tutulmamalıdır.
Davaya konu kitabın arka yüzünde yer alan kitap özetinden de anlaşılacağı üzere; kitap, araştırmaya yönelik bir çalışma olup, kitapta; bir kısım büyükşehir belediye başkanlıkları ile küçük belediyelere örnek olarak seçilen Kars Belediyesi tarafından yapılan ihaleler değerlendirilmiştir. Kitaba konu edilen belediyelerin, belediye başkanlarının fotoğrafları da, kitap kapağının ön yüzünde gösterilmiştir. Davacı da, kitapta ihaleleri değerlendirilen Ankara Büyükşehir Belediyesi"nin başkanıdır. Kitabın içeriği ile ön yüzündeki fotoğraf uyumludur. Kitabın isminin çarpıcı olması da olağandır. Kitap içerik itibariyle de araştırmaya yönelik ve eleştiri mahiyetindedir.Bu nedenle kişilik haklarına saldırı bulunmadığından manevi tazminat isteme koşulları oluşmamıştır. Mahkemece bu husus gözetilerek istemin tümden reddedilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçeyle davalıların sorumlu tutulmuş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA; bozma nedenine göre, öteki temyiz itirazlarının ise incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 16/06/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.