T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/3297
KARAR NO :

Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : Gemlik 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 06/11/2014
NUMARASI : 2014/285-2014/499
DAVACI :
DAVALI :

Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme ile alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir.
Şöyle ki;
Kamulaştırma Yasası"nın 10. maddesi ile bedelin tespiti esaslarını düzenleyen 11. maddenin (g) bendi hükmüne göre; kamulaştırılacak taşınmazın arsa olarak kabulü halinde kamulaştırma (değerlendirme) gününden önceki özel amacı olmayan emsallerin satış değeri esas alınarak değerinin tespit edilmesi gerekir.
Bu esaslara göre gerçekçi ve doğru sonuçlara ulaşılabilmesi için; emsal alınan taşınmazın satış tarihinin değerlendirme tarihinden önce ve değerlendirme tarihine yakın bulunması, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek nitelikte, dava konusu taşınmaz ile aynı veya yakın semtlerde bulunması, topografik yapısı, manzarası, konumu, üzerinde yapılabilecek inşaat ve katlar için izin ve ruhsat sınırları, yüzölçümleri, imar uygulamasına konu edilmiş olup olmadıkları, sokak, cadde veya şehir alanlarına cepheleri ve mesafeleri gibi yönlerden benzer ya da yakın özelliklere sahip bulunması gereklidir.
A-Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazlardan 57 parsele somut emsal olarak incelenen Hisar Mahallesi 993 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 83/4800 hissesi Salih Orhan adına kayıtlı iken Salih Orhan adına Tamer Karamollaoğlu vekaleten hissesinin tamamı aynı soyadlı Sebahat Karamollaoğlu"na satıldığı, satılan miktarın söz konusu taşınmazın 24,72 m² sine tekabül ettiği ve genel m² ye göre cüz"i bir miktar bulunduğu, yapılan satışın özel nitelikte bir satış olduğu izlenimi uyandırdığından emsal olarak değerlendirilemeyeceği anlaşılmaktadır.

./..
-2-

Bu nedenle mahkemece, taraflara yeni emsal bildirmeleri için imkan tanınması, gerektiğinde re"sen emsal getirtilmesi, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek uygun emsal satışlar esas alınmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptanmalıdır. İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Yasası"nın 18.maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalıdır.
2942 sayılı Yasa"nın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutulması gerekir. Buna göre dava konusu taşınmaz ve emsallerin emlak vergisine esas tutulan asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından 2014 yılı itibarıyla getirtilerek karşılaştırılması ve değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmiş olması gerekir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın yer aldığı ilçede emsal olabilecek özel amacı olmayan arsa satışlarının bulunmadığı düşünülemeyeceğinden uygun emsal araştırması yapılarak emsal kayıtları getirtilip yukarıda açıklandığı şekilde değerlendirme yapan ek rapor alınarak karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
B-Dava konusu taşınmazlardan 562 ada 262 parsele somut emsal olarak incelenen 987 ada 1 parsele ilişkin olarak;
1-Değerlendirmeye esas alınan emsal satışının tarafları, niteliği vs gibi nedenlerle uygun emsal olup olmadığını denetlemek amacıyla somut emsal olarak değerlendirilen satışa ilişkin alıcı, satıcı ve satış bedelini gösteren tapu kaydı ve resmi satış akit tablosunun onaylı örneği tapu müdürlüğünden getirtilip denetlenmemesi,
2-İncelenen emsalin imar parseli, dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Yasası"nın 18. maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerekebileceği dikkate alınarak somut emsal olarak değerlendirilen taşınmazın satış tarihleri dava konusu taşınmazın ise değerlendirme tarihi itibariyle imar düzenlemesi sonucu meydana gelen imar parseli olup olmadığının, imar parseli ise düzenleme ortaklık payının düşülüp düşülmediğinin, düşülmüş ise oranının belediye imar ve tapu müdürlüklerinden sorularak ve tedavüllü tapu kayıtları getirtilerek bilirkişi raporları denetlenmeden karar verilmesi,
3-2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutularak, değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmesi gerektiğinden, dava konusu taşınmaz ile somut emsal olarak incelenen taşınmazın bulundukları cadde veya sokak itibariyle belediyece belirlenen 2014 yılı emlak vergisine esas m² değerlerinin belediye başkanlığından sorulup bilirkişi raporları belirtilen şekilde denetlenmeden eksik incelemeyle hüküm kurulması,

../...
-3-

Ayrıca;
Kamulaştırılan taşınmazda bulunan enkazın alınması mal sahibinden istenemez. Başka bir ifade ile taşınmaz maliki enkazı almaya zorlanamaz.Takdir komisyonu, enkazın mal sahibine ait olduğunu belirtmiş mal sahibi de buna itiraz etmemiş ve dava konusu yapmamış ise enkaz değeri tespit edilerek bu bedelin kamulaştırma bedelinden düşülmesi gerekir. Böyle bir durum yoksa enkaz, belirlenen bedelden düşülemez. Mahkemece enkazın akibetinin araştırılması mal sahibinin enkazı alması halinde hesaplanacak enkaz bedelinin ağaç bedelinden düşülmesi gerekirken bu yönde araştırma yapılmadan enkaz bedeli düşülmeyen bilirkişi raporuna göre karar verilmesi,
Dava konusu taşınmaz üzerindeki ağaçların yaş ve cinslerine göre 2014 yılı itibariyle rayiç fiyatlarını gösterir listenin gıda, tarım ve hayvancılık ilçe (ilçede listenin bulunmaması halinde il) müdürlüğünden, il ve ilçe müdürlüklerinden de temin edilemediği takdirde Ağaççılık Enstitüleri ve Orman Bakanlığı"ndan getirtilerek raporun denetlenmemiş olması,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 18.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.

BAŞKAN V. ÜYE ÜYE ÜYE ÜYE










Karşılaştırıldı NE.