MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... Group Sigorta A.Ş ile ... Tesviye Nak. Hay. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili, müvekkilinin trafik kazası sonucu yaralanması nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla iş gücü kaybı için 1.000,00 TL, çalışamadığından gelir kaybı nedeniyle 1.000,00 TL, tedavi giderleri için 1.000,00 TL; 80.000,00 TL manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren yasal faizle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini 20.326,60 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili, davaya cevap vermemiştir.
Davalı ...Ş. vekili, manevi tazminat talebinin poliçe kapsam dışında olduğunu, kusur durumunun ve maluliyet oranının belirlenmesini, müvekkilinin 6111 sayılı kanun gereğince tedavi giderlerinden sorumlu tutulamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Nak. Hay. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti ve ... vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 18.966,12 TL tazminatın haksız fiil tarihi olan 24.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davacı tarafın manevi tazminat davasının davalılar ..., ... Tesviye Nak. Hay. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şirketi ve ... yönüyle kısmen kabulü ile, 45.000,00 TL tazminatın haksız fiil tarihi olan 24.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iş bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalılar ... Sigorta A.Ş. ile ... Nak. Hay. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. Ltd. ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı ...Ş. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir.
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de göz önünde tutularak, B.K.’nun 47. maddesindeki özel haller dikkate alınarak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Somut olayda davacının %49 oranında sürekli malul kalması, davacının ve davalı tarafın %50’şer oranında kusurlu oluşu, kaza tarihi (24.7.2010) gibi hususlar dikkate alındığında davacı için hükmedilen 45.000 TL manevi tazminatın miktarı bir miktar fazla olup hakkaniyet ve adalete uygun düşmediğinden, hükmün temyiz eden davalılar yararına bozulması gerekmiştir.
3-25.02.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 13.02.2011 tarihli 6111 Sayılı Yasa’nın 59. maddesi ile 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 98. maddesi değiştirilmiş, buna göre "trafik kazaları nedeniyle
üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer resmi ve özel sağlık kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedellerinin kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacağı", Yasanın geçici 1. maddesi ile de "Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce meydana gelen trafik kazaları nedeniyle sunulan sağlık hizmet bedellerinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanacağı, sözkonusu sağlık hizmet bedelleri için bu Kanun"un 59. maddesine göre belirlenen tutarın %20"sinden fazla olmamak üzere belirlenecek tutarın üç yıl süreyle ayrıca aktarılmasıyla anılan dönem için ilgili sigorta şirketleri ve Güvence Hesabının yükümlülüklerinin sona ereceği," öngörülmüştür.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-1. maddesinde, sigortacının poliçede belirtilen aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği düzenlenmiştir. Karayolları Trafik Kanunu’na göre zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorunludur.
Sigorta şirketi, motorlu aracın işletilmesinden kaynaklanan kaza nedeniyle zarar görenlerin tedavisi için ödenen giderleri zorunlu olarak teminat altına alır. Daire uygulamalarına göre de sigorta şirketinin, primi ödeyen işleten ve sürücünün yasadan ve sözleşmeden doğan bu yükümlülüğü, 6111 sayılı yasa ile getirilen düzenleme ile sona erdirilmiş bulunmaktadır. 2918 sayılı Yasa"nın 98. maddesinde belirtilen tedavi giderleri yönünden sorumluluğun dava dışı Sosyal Güvenlik Kurumu"na geçtiğinde kuşku yoktur. Buna karşın belgesiz tedavi giderlerinden sigorta şirketinin, işleten ve sürücünün sorumlulukları devam etmektedir.
Somut olayda her ne kadar sağlık kuruluşunda yapılan sağlık hizmeti giderlerinden tedavi giderleri kapsamında davalı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası sorumlu tutulmuş ise de, davanın açıldığı tarih olan 25.02.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Yasanın 59. maddesi gereği sağlık kuruluşlarında tıbbi tedaviye yönelik faturalı giderlerden SGK’nın sorumlu olması nedeniyle faturalı giderler tespit edilerek, bu giderler yönünden red kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
4-Davacının işgücü kaybından kaynaklanan zararının hesabında, hesaba esas alınacak gelirinin belirlenmesi, tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Çalışma hayatının, aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olarak ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olarak belirtilmemiş (asker, polis vb. gibi) kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresini, bakiye yaşam süresi varsa kalan sürenin de pasif çalışma devresini oluşturduğu; işgücü kaybı nedeniyle tazminatın hesabında, pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulü gerektiği, Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.
Pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan ücret, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Hal böyle olunca da ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif dönem (devre) zararının hesaplanmasında dikkate alınamayacağı açıktır. Zira asgari geçim indirimi ücretin eki olmadığından, tazminat alacaklarının hesaplanmasında esas ücrete dâhil edilemez.
Somut olayda, kaza tarihinde 73 yaşında olan davacı pasif dönem içerisinde bulunmakta olup herhangi bir işte çalışmamaktadır. Hükme esas alınan 14.10.2013 tarihli hesap bilirkişi raporunda her ne kadar pasif dönemde agisiz asgari ücret üzerinden hesaplama yapıldığı belirtilmiş ise de, esasen hesaplamanın asgari geçim indirimi dahil edilmiş asgari ücret üzerinden yapıldığı anlaşıldığından, mahkemece aynı bilirkişiden asgari geçim indirimi olmaksızın asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması için ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi için hükmün bozulması gerekmiştir.
5- Kabule göre de; 2918 Sayılı KTK"nın 99/1 maddesi ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.2.b maddesi gereğince trafik sigortacısının zarar giderim yükümlülüğünün süresi, rizikonun ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya iletildiği tarihten itibaren 8 iş günü olarak belirlenmiştir. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirlenen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muacceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden söz edilemez.
Yukarıda açıklanan ilke ve alacağı doğuran sebebin esasen haksız eylemden kaynaklanmış olmasına göre, ıslah ile istenilen tazminat için de, aynı tarihten itibaren temerrüt faizi uygulanması gerekir. Zira, davalı ... şirketi ile davacı arasındaki hukuki ilişki sözleşme ilişkisi değildir. Borcun nedeni haksız eylemdir.
Yukarıda anılan hükümlere göre, davalı ... şirketi bakımından temerrüt faizinin başlangıcını oluşturan ihbar yükümlülüğünde esas olan, zarar miktarı değil, kazanın ihbar edilmesidir. Kazanın ihbar edilmesiyle, zararın miktarını belirlemek sigortanın sorumluluğundadır. Bu itibarla, sigorta şirketlerine başvuru yapılması veya dava açılmasıyla; kaza, davalı ... şirketlerine ihbar edilmiş olacağından, anılan hükümlerde öngörülen koşullar yerine getirilmiş olacaktır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı ... şirketine 25.08.2010 tarihinde başvurduğu kabul edilerek 8 işgünü sonrası olan 07.09.2010 tarihinde davalı ... şirketinin temerrüde düştüğünün kabul edilmesi, hükmolunan tüm tazminat yönünden bu tarihte temerrüde düştüğünden, kabul edilen tüm tutara temerrüt tarihinden itibaren faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde olay tarihinden itibaren faiz yürütülmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... Tesviye Nak. Hay. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti Ltd. ve ... vekilinin, (3), (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile maddi ve manevi tazminat hükümlerinin BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş ile ... Nak. Hay. Gıda İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ve ..."a geri verilmesine 17.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.