14. Hukuk Dairesi 2015/14235 E. , 2016/2067 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.03.2014 gününde, birleştirilen dava ile davacı tarafından davalı aleyhine 07.08.2014 gününde verilen dilekçeler ile önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; feragat nedeniyle asıl dava ve birleştirilen davanın reddine dair verilen 22.01.2015 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi asıl davada davacı ..., birleştirilen dosya davacısı ile davalı vekili tarafından istenilmekle tayin olunan 23.03.2016 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı ... vekilleri Av. ... ve Av. ... ile karşı taraftan davalı şirket vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Asıl ve birleştirilen dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, dosyaya ibraz edilen 22.01.2015 tarihli sözleşme doğrultusunda feragat nedeniyle asıl ve birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, asıl dosya davacısı ... ile birleştirilen dosya davacısı ... ve davalı şirket vekili temyiz etmişlerdir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı şirket vekilinin tüm, birleştirilen dosya davacısı ..."nın aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Dosyanın incelenmesinden, asıl dosya davacısı ... ile birleştirilen dosya davacısı ... önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebinde bulunmuşlar, 22.01.2015 tarihli celsede alınan beyanlarında aynı tarihli sözleşme doğrultusunda davadan feragat ettiklerini belirtmişlerdir. Dosyaya sunulan davacı ... ile davalı ... yetkilisi tarafından düzenlenen 22.01.2015 tarihli sözleşmede "Davalı ...ın, davacı ..."ya arsası karşılığı, davacı ... tarafından belirlenecek dört adet daire ile iki adet dükkanın verileceği, ayrıntılı sözleşme hazırlandıktan sonra davacı ..."in devam etmekte olan ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/177 Esas sayılı dosyasından feragat edeceği" hususlarında anlaşmaya vardıkları belirtilmiş, birleştirilen dosya davacısı ..."nın sözleşmeye taraf olmadığı görülmektedir.
Feragat ve sulh 6100 sayılı HMK"nın 307. v.d. maddelerinde düzenlenmiştir. Feragat; açık, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. Ancak, şarta bağlı feragat sulh teklifi olarak değerlendirilebilir (Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez, Prof. Dr. Oğuz Atalay, Prof. Dr. Muhammet Özekes Medeni Usul Hukuku 13. Baskı s. 696). Somut olayda, davaya son veren taraf işlemleri kapsamındaki hakkın özünden feragat yoktur. Davacılar, sözleşme doğrultusunda feragat ettiklerini belirtmişler, sözleşme içeriği ve beyanlar itibariyle feragatin, davalı ile anlaşma ihtimali nedeniyle olduğu anlaşılmaktadır. Davadan feragat ile dava konusu uyuşmazlık esastan sona erdiğinden şarta bağlı feragat geçerli değildir. Bu nedenle asıl ve birleştirilen davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmesi hatalıdır.
Diğer taraftan, HMK"nın 313/4. maddesine göre sulh sözleşmesi şarta bağlı olarak yapılabilir ise de davalı şirket tarafından verilmesi taahhüt edilen mesken ve işyeri niteliğindeki bağımsız bölümlerin parsel ve bağımsız bölüm numaraları da belirlenmek suretiyle 22.01.2015 tarihli sözleşmenin niteliği, uyuşmazlığı çözümleyecek nitelikte olup olmadığı açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı şirket vekilinin tüm, birleştirilen dosya davacısı ..."nın diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca asıl ve birleştirilen dosya davacılarının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 1.350,00 TL Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı ..."ya verilmesine, peşin yatırılan harcın istek halinde birleştirilen dosya davacısına iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.02.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.