Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2014/22248 Esas 2017/2915 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tapu kaydındaki şerhin terkini davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı (birleştirilen davada davacı) tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Asıl dava, tapu iptali ve tescil, birleştirilen dava ise tapu kaydındaki şerhin terkini isteğine ilişkindir.
Asıl davada davacı Hazine (birleştirilen davada davalı), dava konusu 124 ada 17 ( yenileme ile 832 parsel) parsel sayılı taşınmazın "üzerine komple ve modern ambalaj tesisi kurmak şartı" ile 2834 Sayılı Kanunun 21. maddesi uyarınca davalı ... Birliğine satıldığı halde diğer davalıya pay temlik ederek satış amacının gerçekleştirilmediğini ileri sürerek, davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile hazine adına tescilini, satış bedelinin yasal faizi ile davalıya ödenmesini istemiştir.
Asıl davada davalı (birleştirilen davada davacı) ..., asıl davanın reddini savunmuş, birleştirilen davada ise ambalaj tesisinin kurulmasının belediye tarafından uygun bulunmadığını, hukuken uygulama alanı kalmadığını ileri sürerek tapu kaydındaki şerhin kaldırılmasını istemiştir.
Asıl davada diğer davalı, davanın kötüniyetle açıldığını belirtip davanın reddini savunmuştur.
Asıl davada tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne, birleştirilen davanın reddine ilişkin olarak verilen karar, Dairece; " Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 11.2.1993 tarih 2653 sayılı talimatı ve 3186 Sayılı Kanunun 25. maddesi uyarınca, ... Birliği ile ... Birlik"in birleştirilerek ... adını aldığı anlaşılmaktadır. O halde, davacı Hazinenin talebi doğrultusunda satış bedelinin ... Genel Müdürlüğüne ödenmesine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir." gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda taşınmazın satış bedeli olan 17.745 liranın (eski para birimiyle) dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalı ... Genel Müdürlüğüne ödenmesine karar verilmiştir.
2834 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Hakkında Kanunun 21. maddesinin ikinci fıkrasında "Tarım satış kooperatifler ile birliklerinin teslim alacakları ürünleri işlemek ve temizlemek ve bunların standartlaştırılmasını yapmak ve bundan başka ergeler için yapılacak koyaçlarla iş kurağları, Teşviki Sanayi Kanunundaki bağışıklıklardan faydalanırlar." denilmektedir. Ayrıca 19.02.1995 tarihli 22207 Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4070 sayılı Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun 15. maddesi ile yürürlükten kaldırılan 2834 Sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Hakkında Kanunun 21. maddesinin son fıkrasında; "Bu kurağı devlete ait arazi üzerinde yapılmak istenirse bu yerler 1991 yılı vergi kıymetlerinin üç katı ile kooperatif ve birliklerin üstüne geçirilir " düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda, mahkemece davalı ... Genel Müdürlüğünün 2834 sayılı kanunun 21. maddesinin son fıkrası gereğince muafiyetten yararlanıp yararlanmadığının saptanması, muafiyetten yararlanmış ise bu hususun, muafiyetten yararlanmamış ise, taşınmazın temlikindeki koşulların gözetilerek satış bedelinin dava tarihindeki değerinin tespit edilip hüküm altına alınması gerekirken, yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir.
Davalının (birleştirilen davada davacı) temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.05.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.