16. Hukuk Dairesi 2015/12791 E. , 2017/6954 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 119 ada 259 parsel sayılı 625.948,46 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle Hazine adına tespit edildikten sonra, 18.05.2007 tarihli Mera Komisyon Kararı ile kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak 07.12.2007 tarihinde özel siciline kaydedilmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptal ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile çekişmeli 119 ada 259 parsel içerisinde 29.05.2013 havale tarihli fen bilirkişi raporunda kırmızı eğik çizgiler ile (A) harfi ile gösterilen 2.924,70 metrekarelik bölümün ifrazen tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmaz bölümünün mera niteliğinde olmadığı, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve uygulama yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmaz ham toprak niteliği ile tespit edildikten sonra, Mera Komisyon kararı ile mera olarak sınırlandırılarak özel siciline tescil edilmiştir. Ancak Mahkemece taşınmazın öncesinin ham toprak mı yoksa mera niteliğinde mi olduğu araştırılmamış, taşınmazın niteliği ile ilgili olarak üç kişilik uzman ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan rapor alınmamış, Mera Komisyon kararı, harita ve ekleri getirtilmemiş, uyuşmazlığın çözümünde hava fotoğraflarından yararlanılmamış, taşınmaz üzerinde usulünce mera araştırması yapılmamıştır. Eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak karar verilemez. O halde mahkemece doğru sonuca ulaşılabilmesi için, mahkemece öncelikle karar tarihinden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince ... İlinde Büyükşehir Belediyesi kurulmuş olması nedeniyle yasal hasım niteliğinde bulunan, taşınmazın bulunduğu İlçe Belediyesi ile Büyükşehir Belediyesi davaya dahil edilerek husumet yaygınlaştırılmalı; bundan sonra, Mera Komisyon kararları, ekleri ve haritaları getirtilmeli, tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ise, İl Kadastro Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulmalıdır. Jeodezi ya da fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişilerden, dosyaya getirtilen taşınmazın hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aleti ile inceleme yapılarak taşınmazların belirtilen tarihlerdeki hava fotoğrafları ayrı ayrı değerlendirilmek suretiyle çekişmeli bölümün ve çevresinin mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları fen bilirkişisi ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında icra edilecek keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, çekişmeli bölüm ile geriye kalan mera parselinin ne şekilde ayrıldığı, arada ayırıcı nitelikte bir unsur bulunup bulunmadığı araştırılmalı, taşınmazın öncesinin mera, yaylak, kışlak veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olup olmadığı, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, evvela imar-ihya edilip tarım arazisi haline getirilmeksizin doğrudan taşınmaz üzerine ev yapılarak sürdürülen zilyetliğin süresi ne olursa olsun kazanıma engel teşkil edeceği dikkate alınmalı; 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildiren, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden komşu mera parselinden nasıl ayrıldığını açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine mera komisyon haritası ve çekişmeli taşınmazı gösterir keşfi izlemeye elverişli çakıştırmalı harita düzenlettirilmeli; bundan sonra tüm deliller birlikte incelenerek sonucuna göre hüküm tesis edilmelidir. Mahkemece, bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 26.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.