MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/02/1994-31/01/2012 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum ile ... vekillerince ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... Bakır tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 01.02.1994-31.01.2012 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 01.02.1994 tarihinden 31.07.2000 tarihine kadar davalı .. unvanlı şirketin değişik işyerlerinden, 01.08.2000-05.01.2005 tarihleri arasında dava dışı .unvanlı 364792 sicil numaralı işyerinden, 01.02.2005-31.12.2007 tarihleri arasında yine davalı .. unvanlı şirketin değişik işyerlerinden ve 01.01.2008-31.01.2012 tarihleri arasında davalı .. unvanlı işyerinden bazı dönemlerde otuz günün altında olarak hizmetinin bildirildiği, davacının hizmetinin bildirildiği bazı işyerlerinin bir kısım dönem bordrolarının geldiği, davacı ... davalı yanın bildirdiği tanıkların beyanlarına başvurulduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının hizmetinin bildirildiği .. unvanlı davalı işverenler arasında unvan değişikliği, işyeri devri gibi herhangi bir bağlantı olup olmadığı araştırılmadan, davacının hizmetinin gerçekte hangi işyerinde geçtiği belirlenmeden ve hükümde davacının hangi davalı yanında hangi tarihler arasında çalıştığının tespitine karar verildiği açıkça gösterilmeden karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Yapılacak iş, davalı şirketler arasında unvan değişikliği, işyeri devri gibi herhangi bir bağlantı olup olmadığını ilgili ticaret sicilinden sorup tespit etmek, davalı şirketler arasındaki bağlantıyı ortaya koymak, davacının davalılardan hangisi nezdinde ve hangi davalı işyerinde çalıştığını belirlemek, ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarını getirtmek, bordrolarda kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, beyanı alınan tanıkların hizmet cetvellerini davalı Kurumdan istemek, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ...Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra ve hükümde davacının davalılardan hangisinin yanında çalıştığını tarihleriyle belirterek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan . . iadesine, 01.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.