MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 30.06.2014 tarih ve 2012/318-2014/91 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 29.03.2016 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı .... vekili, müvekkili şirketin acenteliğini yaptığı.... isimli konteyner gemisinin 03.11.2009 akşamı düzenli olarak yaptığı hat seferi çerçevesinde ....Limanı ... nolu rıhtımına yanaşarak davalı tarafın tekel olarak ifa ettiği tahliye hizmetlerini almak suretiyle tahliye işlemlerine başladığını, bu işlemlerin yürütülmesi sırasında davalı idareye ait ve davalının sorumluluğu tahtında işletilen..... (kıyı vinci) hatalı, dikkatsiz ve kurallara aykırı bir şekilde bom havaya kalkmış dikey olarak hareket ettirilmesi gerekirken, bomun yatay vaziyette yürütülerek gemiye ve gemide hareketsiz bir şekilde bulunan 1 nolu gemi vincine çarparak hasarına sebebiyet verdiğini, geminin 1 nolu creyninin çalışamaz hale geldiğini, söz konusu geminin ... Line tarafından zaman.. ile işletildiğini, müvekkili.....’nin bu geminin... Limanı’ndaki acentelik görevini yaptığını, olay üzerine davalı tarafından bir olay tutanağı tanzim edildiğini, bilahare 04.11.2009 tarihinde kazaya bağlı kusur ve hasar tespiti yapıldığını, bu raporda; sahil vincinin kusurlu olduğunun, vincin yer değiştirmesi durumunda vinç kolunun tehlike yaratmayacak şekilde kaldırılması gerekirken, bu kaldırma işleminin yapmadığının ve kazanın oluşmasına sebebiyet verdiğinin belirtildiğini, işin maliyetinin 45.000,00 TL olduğunun ve aynen bir hafta süreceğinin bilirkişi raporunda da belirtildiği, Türkiye’de onarılması halinde 1 hafta–10 gün gibi uzun bir süre alacağından ring seferlerinin aksamaması için ring seferlerinin gittiği yer olan ...’nın ... Limanı’nda onarıldığını, beş gün süren onarımla r.. seferlerine devam edildiğini, buna göre onarın masraflar toplamının 134.026,26 USD olduğunu, ayrıca geminin beş gün boyunca hareketsiz kalması nedeniyle günlük kira bedeli 17.850,00 USD toplamının 89.250,00 USD tutarında zarar oluştuğunu ileri sürerek 223.276,26 USD"nin 3095 Sayılı Kanun m. 4/a bendi gereğince olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, talebin zamanaşımına uğradığını esas yönünden de, olayda gemi personelinin kusurlu olduğunu, daha önce operatöre gerekli uyarı ve ikazlar yapılmış olması halinde böyle bir kazanın meydana gelmeyeceğini, gemi vincinin aydınlatmasının algı yanılmasına yol açtığını, ayrıca davacının onarım ve giderlerin yüksek olması gerekçesini açıklayamadığı gibi çok fahiş bir rakam talep ettiğini, beş günlük kira gelirinin 82.250,00 USD olduğuna ilişkin iddianın da çok muğlak bir iddia olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, geminin asıl malikinin ... olduğu, donatan olarak davacı sıfatının bulunmadığı, zira taraflar arasında zaman charteri sözleşmesinin yapıldığı,.... şirketinin bu sözleşmede charterer olarak yer aldığı, geminin teknik yönetiminin bu sözleşme gereğince halen...da bulunduğu, zararın gemiye zilyet olan bu şirketin malvarlığında oluştuğu, böylece gemiye zilyet olmayan ve TTK m. 946/2"ye göre donatan sıfatı taşımayan davacının bu davayı açmakta husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davacının geminin tamir bedelinin tahsiline yönelik davasının reddine, davacının talepleri arasında bulunan kira kaybına ilişkin talebinin yönünden ise, somut olayda hasarın yükleme operasyonu sırasında geminin balast yapmasıyla zararın meydana geldiği, ancak geminin bu operasyonu limana bildirmek zorunda olmadığı, vincin operatör kabininin zayıf görüş şartlarına sahip olduğu, olay anında havanın yağmurlu olmasının operatörün görüş şartını kısıtladığı, hasara davalının kusurlu davranışının neden olduğu, geminin kira kayıp bedelinin tüm hesaplamalarla 6 gün 4 saat 47 dakika olarak belirlendiği, bunun karşılığının da (17.850,00 USDx6,2 gün=) 110.670,00 USD olduğu, ancak geminin tamir edildiği süre zarfında geçirdiği zamanın geminin kiracısı olan .... için doğru zamanlama yapılmadığından İzmir’de yapılan hesaba göre toplam 5,2 gün karşılığı 92.820,00 USD olduğu ancak davacı tarafın beş günlük kira geliri kaybı olarak 89.250,00 USD talep ettiği gerekçesiyle de 89.250 USD alacağın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa"nın 4/a maddesi gereğince devlet bankalarınca USD doları cinsi üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanarak fiili ödeme günündeki döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bent dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, dava konusu geminin zaman chartereri işletmecisi olan... Şirketinin acentesi...."nin davalı ... ile yapmış olduğu tahmil ve tahliye sözleşmesinden doğan zararının tazminine ilişkin olup, mahkemece, geminin asıl malikinin ... olduğu, donatan olarak davacının sıfatının bulunmadığı, zira taraflar arasında zaman ... sözleşmesinin yapıldığı,... şirketinin bu sözleşmede charterer olarak yer aldığı, geminin teknik yönetiminin bu sözleşme gereğince halen..."da bulunduğu, zararın gemiye zilyet olan bu şirketin malvarlığında oluştuğu, böylece gemiye zilyet olmayan davacının bu davayı açmakta husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davacının geminin tamir bedelinin tahsiline yönelik talebi yönünden esasa dair bir inceleme yapılmaksızın ön inceleme duruşmasında reddine karar verilmiştir.
Ancak, davacı vekili dosyada tercümesi bulunan Zaman...Sözleşmesinin gemi kiralayanın yükümlülükleri başlıklı 6. maddesinin “.” bendinde, yükleme ve boşaltmacılar tarafından yol açılan zararların taşıtan (gemiyi kiralayan) tarafından ödeneceğinin belirlendiğini, sözleşme ile müvekkilinin üzerine yüklenen zararın müvekkili üzerinde doğduğunu, keza zarara ilişkin faturaların da müvekkili adına düzenlendiğini ve müvekkili tarafından ödendiğini savunmuştur. Mahkemece, davacı vekilinin ileri sürdüğü bu hususlar araştırılmaksızın ve tartışılmaksızın davanın tamir bedeline yönelik kısmının esasa girilmeden reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiş hükmün bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün yukarıda yazılı nedenle davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 8.201,81 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 29.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.