MAHKEMESİ : .FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada ....Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 09/09/2014 tarih ve 2006/14-2014/207 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 29/03/2016 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ..., davalı.... vekili Av. ... ve davalı ... ..... vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili tarafından...t 2000 konsepti için hazırlanan ve... Sayılı... uyarınca.... Şubesi tarafından, "...., Müelliflik ve Telif Haklarının Korunması" açısından onaylanmış plan ve projelerin,.... inşaatında kullanılmak üzere davalılardan....t"e teklifle birlikte teslim edildiğini,...."daki.... inşaatına hiç başlanmadığından, bu yere ait projelerin, davalı... şirketinde kaldığını ve bu projelerle ilgili olarak müvekkiline herhangi bir ücret ödenmediğini, davalı ...."in davacıya ait projeleri diğer davalıya verdiğini ve bu davalının da projeleri aynen kopyalarak kendisi çizmiş gibi göstermek suretiyle, ..."in... inşaatında kulanılmak üzere diğer davalı şirkete verdiğini, söz konusu projede müvekkilinin A... için hazırladığı projelerin çoğaltılarak kullanıldığını, bu kullanıma yazılı veya sözlü iznin verilmediğini ileri sürerek, 10.000 DM maddi tazminatın, fiili ödeme günündeki... Bankası efektif satış kuru üzerinden ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiş; ıslah dilekçesiyle maddi tazminat talebini 814.385 Euro"ya yükseltmiştir.
Davalı ... Mimarlık ve...... vekili, .... mağazası projesinin... Mimarlar Odası...Şubesi tarafından 20/01/2001 tarihinde müvekkili adına müellif olarak tescil edildiğini, müvekkiline ait projenin davalının 305 adet mağazasının projelerinin benzeri niteliğinde ön proje ve firma tarafından verilen direktifler haricinde standart bir uygulama projesi olduğunu,... projesi uygulamasından farklı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı.... vekili, dava konusu edilen davacı projesinin müvekkili tarafından kullanılmadığını ve diğer davalıya kopyalaması ya da başka bir amaçla verilmediğini, ülkemizdeki...mağaza konseptlerinin birbiri ile benzerlik arzettiğini, müvekkili tarafından hazırlanan ön projenin diğer davalı ... Mimarlık"a verildiğini ve... mağaza uygulama projesinin de diğer davalı tarafından hazırlanıdığını savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davanın kısmen kabulü ile, 72.106 DM x 3 = 216.318 DM"nin karşılığı 110.601,63 Euro"nun ödeme günündeki TL karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talep ile manevi tazminat talebinin ve ilan talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının davacı vekilinin ise aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, davacı şirket tarafından .... 2000 konsepti için hazırlanan mimari projenin davalılar tarafından izinsiz olarak....... inşaatında kullanıldığı iddiasına dayalı bu kullanımdan kaynaklanan telif alacağı olarak maddi tazminatın ve yine izinsiz olarak kullanım sebebiyle manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir. Dava dilekçesiyle, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla 10.000 DM tutarında maddi tazminatın fiili ödeme günündeki.... efektif satış kuru üzerinden ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsiline, faiz, masraf ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiş; ıslah dilekçesiyle davalıların maddî tazminat olarak, 814.385 Euro"yu yasal faizi ile birlikte müteselsilen ödemeye mahkûm edilmelerine, yine 10.000 TL manevî tazminatın yasal faizi ile birlikte müteselsilen ödemeye mahkûm edilmelerine, hükmün ilân edilmesine karar verilmesi istenmiştir. Mahkemece ise davanın kısmen kabulü ile, 216.318 DM"nin karşılığı 110.601,63 Euro"nun ödeme günündeki TL karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talep ile manevi tazminat talebinin ve ilan talebinin reddine karar verilmiştir. Davada faiz talebinde bulunulmuş olmasına rağmen bu talebin gerekçesi de açıklanmaksızın reddi doğru görülmemiş hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının davacı vekilinin ise sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte yazılı nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 10.694,76 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalılardan müşterek ve müteselsilen alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 29/03/2016 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

-KARŞIOY-

5846 sayılı Fikri ve Sanat Eserleri Kanun"un 68/1 maddesinde "Eserin, eser sahibinin izni olmadan çevrilmesi, sözleşme dışı veya sözleşmede belirtilen sayıdan fazla basılması diğer biçimde işlenmesi veya radyo, televizyon gibi araçlarla yayınlanması veya temsil edilmesi halinde, izni alınmamış eser sahibinin sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya rayiç bedel itibariyle uğradığı zararın en çok üç kat fazlasını isteyebileceği" düzenlenmiş,
Aynı Yasa"nın 66/son maddesinde "tecavüzün şümulü, kusurun olup olmadığı ve ağırlığının takdir edileceği" öngörülmüş,
6088 sayılı Türk Borçlar Yasası"nın 51/1 maddesinde "Hakimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği" vaz"edilmiş,
4721 sayılı Türk Medeni Kanun"un 4. maddesinde de "Kanun"un takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini yada haklı sebepleri gözönünde tutmayı emrettiği konularda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre karar vereceği" belirtilmiştir.
5846 sayılı Yasa"nın 68/1 maddesinde öngörülen sınırlama, mali haklara tecavüz halinde hak sahiplerinin dava yolu ile talep edebilecekleri azami had olup, yasa hükmü hakimin bu üst sınır ile bağlı olduğuna ilişkin bir düzenleme veya takdir yetkisine yönelik bir olumsuzluk taşımamaktadır.
Hakim, bu sınır içinde kalmak kaydıyla, açıklanan yasa hükümlerine göre somut gerekçelerle tazminatı takdir edecek ve gerekçesini de karar yerinde gösterecektir.
Somut uyuşmazlıkta, hakim, 5846 sayılı Yasa"nın 68/1 maddeleri gereğince, hiçbir değerlendirme yapmaksızın ve gerekçesini karar yerinde somut bir şekilde tartışmaksızın 3 katı maddi tazminata hükmetmiş olup mahkemenin bu şekilde gerçekleşen kabulü, 5846 sayılı Yasa"nın 68/1, 66/son, TBK 51/1 ve TMK 4. maddesi hükümlerine aykırı olduğundan davalının bu yöne ilişkin temyiz isteminin kabulü ile kararın davalı yararına da bozulması gerekirken yazılı şekilde davalının bu yöne ilişkin temyiz isteminin reddine karar verilmesine yönelik sayın çoğunluk görüşüne karşıyız.