11. Hukuk Dairesi 2015/7926 E. , 2016/3438 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 16/02/2015 tarih ve 2014/879-2015/90 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2008/935 Esas sayılı davasında davacı/asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi Esas sayılı davasında davalı ... ve asıl davada davalı ... vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 29.03.2016 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan asıl davada davacı ... vekili Av. ..., birleşen davada davacı bir davada davalı ...vekili Av. ... asıl davada davalı ... vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl davada davacı ...vekili, müvekkiline nakliyat emtia poliçesi ile sigortalı profillerin İstanbul/İngiltere arası taşınması işinin davalılar tarafından üstlenildiğini, araç sürücüsünün varış yerinde tırı güvenli olmayan yere park ettiğini, sabah saatlerinde aracın arkasında sorun olduğundan bahisle bir kişinin cama vurduğunu, sürücünün arka tarafa gittiği sırada diğer kişinin tır kabinine kabine girerek aracı çaldığını, taşıyıcıların gerekli özeni göstermediğini ileri sürerek, 176.047,20 TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi 2008/524 Esas sayılı davada davacı/birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi 2008/935 Esas sayılı davada davalı ... vekili, müvekkilinin tekstil alanında faaliyet gösterdiğini, tekstil emtialarının İstanbul/İngiltere arası taşınması için davalı ..."ye teslim edildiğini, varma yerinde aracın içindeki mallarla birlikte çalındığını, davalının CMR hükümlerine göre zarardan sorumlu olduğunu ileri sürerek, 6.138 GBP tutarın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, birleşen davada ise taşıyıcının sorumluluğunu tam olarak yerine getirmediğini, emtiaların çalınarak zayi edildiğini, navlun bedelinden sorumlu olmadıklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi 2008/935 Esas sayılı davada davacı/asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi 2008/524 esas sayılı davada davalı ... vekili, davalı ..."ye ait malların İstanbul/İngiltere arası taşındığını, navlun faturasının ödenmediğini, yapılan takibe itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptalini, icra inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiş, asıl ve birleşen diğer davada ise olayın taşıyıcının önlemesi mümkün olmayan sebepten kaynaklandığını, CMR 23. maddeye göre sınırlı sorumlu olduklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Asıl davada davalı ... vekili, müvekkilinin fiili taşımayı gerçekleştirdiğini, sürücünün varma yerine gittiğini, işyerinin kapalı olması nedeniyle deponun yakınındaki yolda sıraya girdiğini, sabah 07.00"de bir kişinin cama vurarak aracın arkasını gösterdiğini, sürücünün kontak anahtarını yanına alarak aşağıya indiğini, diğer kişinin kendisini iterek yere düşürdüğünü, elinden düşen anahtarı aldığını, hırsızın araca girerek tırı çalıştırdığını, zararın taşıyıcının önlemeyeceği sebepten kaynaklandığını, CMR 17/2. maddeye göre sorumlulukları bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, sürücünün aracı güvenlik önlemi bulunmayan yola park ettiği, araç içerisinde uyurken sabah saatlerinde bir kişinin aracın camına vurduğu, sürücünün dikkatini arka tarafa çektiği, diğer kişinin araca girerek emtialarla birlikte kamyonu götürdüğü, uluslararası taşıma olmasına rağmen tek sürücü ile hareket edildiği, sürücünün ağır kusurlu olduğu, gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği, taşıyıcıların zarardan sorumlu bulunduğu, birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi 2008/524 Esas sayılı davada, davacı ...."nin tekstil emtiasının çalınma nedeniyle tam zayi olduğu, davalı ..."nin zarardan sorumlu bulunduğu, birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2008/935 Esas sayılı davasında, taşıyıcının emtiayı alacısına teslim etmediği, CMR 23/4. maddeye göre navlun bedelini isteyemeyeceği gerekçesiyle, asıl davanın kabulüne, 176.047,20 TL"nin davalı ... ve ...."den müştereken ve müteselsilen tahsiline, birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi 2008/524 Esas sayılı davanın kabulüne, 6.138 GBP tazminatın yasıl faiziyle birlikte davalı ..."den tahsiline, birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2008/935 Esas sayılı davasının reddine karar verilmiştir.
Kararı, birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2008/935 Esas sayılı davasında davacı/asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi Esas sayılı davasında davalı ... ve asıl davada davalı .... vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, Birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2008/935 esas sayılı davada davacı/asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davasında davalı ... vekilinin, birleşen Sulh Hukuk Mahkemesinin davasına yönelik tüm, asıl davaya yönelik aşağıdaki (2), birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davasına yönelik aşağıdaki (3) numaralı bendin dışındaki sair; asıl davada davalı ... vekilinin aşağıdaki (2) nolu bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Asıl dava, nakliyat emtia poliçesinden kaynaklanan rücuan tazminat istemine ilişkin olup, işbu dava ... tarafından, üst taşıyıcı .... ile alt taşıyıcı ... aleyhine açılmış, birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davasında ise aynı taşımaya yönelik olarak davacı ..."nin ürünlerinin de zayi olması nedeniyle davalı ..."ye husumet yöneltilmiştir. Dava konusu taşıma ilişkisi İstanbul/İngiltere arası gerçekleşmiş olup, somut olaya CMR konvansiyonu uygulanacaktır. CMR Konvansiyonu"nun 23/3. maddesi ile taşıyıcının ödeyeceği tazminat miktarı sınırlanmış ve sorumluluk miktarının tespitinde de hasara uğrayan emtianın eksik brüt ağırlığı kıstas alınmıştır. Brüt ağırlığın hesabında ise eşyanın ziyaa uğrayan, yani eksilen kısmı temel ölçüttür. Şayet taşınan eşyanın tamamı ziyaa uğramışsa tamamının, kısmen ziyaa uğramışsa ziyaa uğrayan kısmının ağırlığına göre taşıyıcının sorumlu olduğu miktar belirlenmelidir. (Doç.Dr. Hakan KARAN, CMR Şerhi, 2011,sayfa 585). 29. madde hükmünde de, "hasar taşımacının kendi kötü hareketinden veya davaya bakan mahkemenin kararı ile isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusurdan ileri gelmiş ise, taşımacı, sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan yahutta kanıt yükünün karşı tarafa yükleyen bu maddenin hükümlerinden faydalanamaz" denilmek suretiyle taşımacının sınırsız sorumluluk halleri istisnai olarak sayılmıştır.
Somut olayda, sürücünün 24.00 sıralarında İngiltere"deki alıcının deposuna geldiği, işyerinin kapalı olması nedeniyle aracını sıra bekleyen tırların arkasına çektiği, sabah bir kişinin aracın camına vurarak sürücüye arka tarafı gösterdiği, anahtarı alarak araçtan çıkan sürücüyü olay yerindeki ikinci şahsın iterek yere düşürdüğü, bu sırada anahtarın elinden çıktığı, anahtarı alan şahsın araç içine girerek çalıştırdığı, olayı engellemeye çalışan sürücünün araçtan düşerek yaralandığı, içindeki emtialarla birlikte aracın zayi olduğu anlaşılmakta olup, dava konusu olayın oluş şekli itibariyle, hasarın taşıyıcının kendi kötü hareketinden veya kötü harekete eşdeğer sayılan kusurdan meydana geldiği kabul edilemez.
Bu itibarla, mahkemece taşıyıcının asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davasında CMR Konvansiyonu"nun 23. maddesine göre sınırlı sorumlu olduğu kabul edilerek, neticesine göre bir karar vermek gerekirken, yanılgılı değerlendirmelerle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
3- Öte yandan, Birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davasında davacı taraf, 6.138 GBP tutarın yasal faiziyle birlikte tahsilini talep etmiş, mahkemece anılan miktarın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Oysa, CMR Konvansiyonu"nun 27/1. maddesine göre, hak sahibi ödenecek tazminat için faiz isteyebilir, faiz yılda % 5 üzerinden hesap edilir hükmünü haizdir. Bu durumda, mahkemece davacının talebi de nazara alınarak yılda % 5 faizi aşmamak üzere yasal faize hükmetmek gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
SONUÇ: 1-Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, Birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2008/935 Esas sayılı davada davacı/asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davasında davalı ... vekilinin, birleşen Sulh Hukuk Mahkemesi davasına yönelik tüm, asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi davasına yönelik sair; asıl davada davalı ... vekilinin asıl davaya yönelik sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi davasında davalı ... ile asıl davada davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile asıl ve birleşen davaya yönelik hükmün davalı ... ve ... yararına; (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleşen Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/524 Esas sayılı davada davalı ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile anılan davaya yönelik hükmün .... yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacı ..."den alınıp davalı ..."ye verilmesine yine takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı ..."den alınıp davacı ...ye verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 29/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.