21. Hukuk Dairesi 2014/16782 E. , 2015/12451 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 01/03/2004 tarihinin ve 01/03/2004-19/08/2011 tarihleri arasında sigortasız çalışma süresinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Davacı, davalı işverene ait takı atölyesinde 1.3.2004-19.8.2011 tarihleri arası çalıştığının tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ise de; varılan bu sonuç eksik incelemeye dayalı olup usul ve yasaya aykırıdır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesinde, bu tür hizmet tesbit davasının ispatlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında, resmi belge veya yazılı delillerin bulunması, sigortalı sayılması gereken sürelerin belirlenmesinde güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olur. Somut bilgilere dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla, Kuruma bildirilen dönem bordro tanıkları ve komşu işyerinin kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen diğer delillerle dahi sonuca gitmek mümkündür.
Mahkemenin bu tür davaların kişilerin sosyal güvenliğine ilişkin olması ve kamu düzenini ilgilendirdiğini göz önünde tutarak gerektiğinde; doğrudan soruşturmayı genişletmek suretiyle ve olabildiğince delilleri toplaması gerekmektedir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olaya gelince; mahkemece açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığının yöntemince araştırılmadan sonuca gidildiği ortadadır. Gerçekten ifadesi hükme dayanak alınan tanıklardan ..."un davalılara ait işyerine yakın yerde...Caddesinde .. iki işyerinin bulunduğunu ve davacının 4-5 yıl çalıştığını beyan etmesine karşılık bu tanığın işyeri kayıtlarının getirtilmediği, belirttiği adreslerde geçmişte işyerinin olup olmadığının zabıta marifeti ile araştırılmadığı, yine davacı tanıklarından ... ve ..."nın davacının çalıştığı atölyenin yakınında oturduklarını ve tanık ..."ın, davacının 7 yıldır bu işyerinde çalıştığını, tanık ..."nın da davacının 5-6 yıl bu işyerinde çalıştığını beyan etmesine karşılık bu tanıkların adres kayıt bilgilerinin getirtilmediği, yada işyerine yakın adreslerde oturup oturmadıklarının zabıta marifeti ile araştırılmadığı, 17.4.2012 tarihli zabıta tutanağında ismi geçen ve davacının çalışması hakkında bilgisi olduğu anlaşılan komşu işyeri sahibi tanık Yusuf Bayır"ın beyanın alınmadığı, davalıların vergi kayıtlarının getirtilerek bağlı oldukları Sosyal Güvenlik Merkezinden işyeri kayıtlarının sorulmadığı dolayısıyla yeterli araştırma ve inceleme yapılmadan sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davalıların vergi kayıtları ile bağlı oldukları Sosyal Güvenlik Merkezinden işyeri kayıtlarını getirtmek, davalı işyerine komşu olduğu zabıta marifetiyle tespit edilen diğer işyerlerinde çalışan kayıtlı komşu işyeri çalışanlarının bu kayıtları celbedilerek, çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, tanık ..."un davalılara ait işyerine yakın yerde...Caddesinde..iki işyerinin bulunduğunu ve davacının 4-5 yıl çalıştığını beyan etmesi nedeniyle bu tanığın işyeri kayıtlarını getirtmek, belirttiği adreslerde geçmişte işyerinin olup olmadığı zabıta marifeti ile araştırılarak kayıtları var ise davacının çalışması ile ilgili beyanına itibar etmek, yine davacı tanıklarından ... ve ..."nın davacının çalıştığı atölyenin yakınında oturduklarını ve tanık ..."ın, davacının 7 yıldır bu işyerinde çalıştığını, tanık ..."nın da davacının 5-6 yıl bu işyerinde çalıştığını beyan etmesi nedeniyle bu tanıkların adres kayıt bilgilerini getirtmek, yada işyerine yakın adreslerde oturup oturmadıklarını zabıta marifeti ile tespit etmek, işyerine yakın mesafede oturduklarının anlaşılması halinde beyanlarına itibar etmek, 17.4.2012 tarihli zabıta tutanağında ismi geçen ve davacının çalışması hakkında bilgisi olduğu anlaşılan komşu işyeri sahibi tanık Yusuf Bayır"ın beyanını almak, tanıkların beyanları arasında çelişki olursa çelişkiyi gidermek, gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/8. maddeleri gereğince kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine
01/06/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
