(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi 2015/9450 E. , 2015/11332 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...Sulh Hukuk Mahkemesi
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacı ve davalı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde temyiz eden davalılardan Cengiz İnş. A.Ş. vekili Av. ... Nur Özyurt ve ... İnş.Tic.ve San.A.Ş. vekili Av. ... ile davacılardan ... ... ... Tic.Ltd.Şti. vekili Av. ... geldiler. Diğer davacı ... ... Nak. Vinç Hizm. Ltd. Şti. vekili gelmedi. Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kiraya veren ve malik tarafından kiracı aleyhine açılan kiralanan araç bedeli ile aracın işletilememesinden kaynaklanan mahrum kalınan kar bedelinden oluşan tazminat istemlerine ilişkindir. Mahkemece, davacılardan ... ... ... İşletme Taah. Tic. Ltd. Şti"nin kiralanan ve hasara uğrayan araç bedelinin tahsili davasının reddine, davacılardan ... ...... ... Hizm.Ltd.Şti."nin mahrum kalınan kira bedelinin tahsili talebinin reddine, davacılardan ... ...... ... Hizm.Ltd.Şti."nin kiralanan aracın bedelinin tahsili talebinin kabulüne, 222.000 TL alacaktan dava dilekçesine konu 90.000 TL"nin dava tarihinden itibaren , ıslah dilekçesine konu 132.000 TL"nin ıslah tarihinden işleyecek değişen oranlı avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacılardan ... ... ... İşletme Taah. Tic. Ltd. Şti"nin mahrum kalınan araç kira bedelinin kısmen kabulüne, 19.500 TL"den dava dilekçesine konu 10.000 TL"nin dava tarihinden itibaren, ıslah dilekçesine konu 9.500 TL"nin ıslah tarihinden işleyecek değişen oranlı avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacılar vekili tarafından dava tarihi ve faiz başlangıcına hasren ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalılar vekilinin kar mahrumiyetine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Davacılar vekili, dava dilekçesinde,taraflar arasındaki hukuki ilişkinin kaynağının davacılara ait ... marka kamyonlu ... 15.08.2010 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile davalı adi ortaklığa kiralanması olduğunu,anlaşma tarihinden sonra kamyonlu ... davalılara ait sahada çalıştığı sırada 24.02.2010 tarihinde meydana gelen baraj kapağı patlaması sonucu kamyonlu ... kullanılamaz hale geldiğini, bu durumun ... SHM 2012/15 D.İş sayılı dosyasında tespit edildiğini,olayda davalıların kusurlu olduğunu,davacı zararının tazmini için davalılara ... 1. Noterliğinin 08.08.2012 tarihli ihtarının gönderildiğini, ancak davalıların, kusurlarının bulunmadığını, şu anda zararı karşılayamayacaklarını bildirdiğini, ancak kusursuz olsalarda aralarındaki hukuki ilişki nedeniyle davalıların sorumlu olduğunu,bu olay nedeniyle araç hurdaya çıktığından kiraya verilememesi nedeniyle aylık 6.500 TL gelir kaybı yaşadıklarını,bu güne kadar 50.000 TL gelir kaybına uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak hurdaya çıkan aracın değerinden şimdilik 90.000 TL"nin ve aracın işletilememesi nedeniyle mahrum kalınan kardan şimdilik 10.000 TL"nin 24.02.2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizleriyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar vekili, cevap dilekçesinde, davalı şirketlerin ortağı olduğu adi ortaklığın ... İlçesinde... ... ... A.Ş.nin iş sahibi olduğu köprü ve ... barajı ve ... inşaatı işinin inşaat işleri yüklenicisi olup anılan işlerin yapılması ile ilgili olarak davacı şirketten bir adet vinç kiraladığını, bilahare meydana gelen kaza ile ... kullanılamaz hale geldiğini, iş sahibi olan... ... ... A.Ş tarafından işin projelerinin Temel Su Uluslararası Müh.Hiz.A.Ş"ye yaptırıldığını, mühendislik hizmetleri için 04.05.2009 tarihinden itibaren 3 yıl süre ile geçerli olmak üzere Su-Yapı Mühendislik ve Müşavirlik A.Ş ile sözleşme imzalandığını, işin denetlenmesi için Su-Yapı Denetim Hizmetleri Ltd.Şti ile 24.10.2012 tarihli denetim hizmet sözleşmesi yapıldığını, DSİ geçici kabul tarihi olan 31.03.2012 tarihine kadar sözleşmenin devam ettiğini, 31.03.2009 tarihli sözleşme ile köprü barajı ve ... projesi inşaat yapım işlerinin... ... ... A.Ş tarafından adi ortaklığa ihale edildiğini, köprü barajı hidromekanik işlerinin ... Makina San.Tic. A.Ş"ye yaptırıldığını belirterek öncelikle; araç maliki sıfatı bulunmayan ... ... ... İşletme Taah. Tic. Ltd. Şti Şti"nin dava ehliyeti ve takip yetkisi bulunmadığından ve hukuki yararı bulunmadığından açtığı davanın reddine, esas bakımından ise davalı adi ortaklığın kazanın meydana gelmesinde kusurunun bulunmadığını,... ... ... A.Ş. ile davalılar arasında imzalanan 31.03.2009 tarihli sözleşme ve şartname hükümlerine göre davalıların üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, asıl sorumluluğun... ... ... A.Ş"da olduğunu, sözleşmeye uyulduğu halde kazanın meydana geldiğini, davalı adi ortaklığın yükümlülüğünde bulunan "Derivasyon Tüneli" çevresinden alınan beton karot numunelerinin basınca dayanıklı olduğu, test değerlerinin kabul edilebilir sınırlar içinde olduğunu, ... C.Başsavcılığının 2012/812 sayılı dosyasına sunulan bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, baraj inşaatının proje ve uygulanmasından davalı adi ortaklığın birinci derecede sorumlu bulunmadığını, yukarıda belirtilen sözleşmelerin yapıldığı şirketlerin de sorumluluklarının bulunduğunu, davalının kusursuz sorumluluğundan bahsedilemeyeceği, mücbir sebebe bağlı olarak illiyet bağı kesildiği için tazminat ödeme borcunun doğmadığını, ... Ağır Ceza Mahkemesinin 2012/103 sayılı dosyasının kusurun varlığının tespiti bakımından bekletici mesele yapılması gerektiğini, iş sahibi dava dışı... ... ... A.Ş şirketinin olayda imalat hatası olmadığını, kazanın tamamen proje hatasından kaynaklandığını ceza dosyasındaki ifadelerinde belirttiğini bu nedenle davanın ..., ... ... ... Mühendislik, Su Yapı Denetim Hizmetleri, ... Makina şirketlerine ihbar edilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı ... 112.maddesine (818 sayılı Borçlar Yasasının 96. maddesi) göre alacaklının, borçludan borcun hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle tazminat isteyebilmesi için, bu yüzden bir zarara uğramış olması gerekir. Sözleşmeden kaynaklanan zarar müspet zarar olacağı gibi, menfi zarar da olabilir.
Müspet zarar; borçlu edayı gereği gibi ve vaktinde yerine getirseydi alacaklının mameleki ne durumda olacak idiyse, bu durumla eylemli durum arasındaki farktır. Diğer bir anlatımla, müspet zarar, sözleşmenin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesinden doğan zarardır: kuşkusuz kâr mahrumiyetini de içine alır.
Kâr kaybı, kardan mahrum kalma karşılığı meydana gelen zarardır. Genelde sözleşmeyi kusuruyla fesheden taraftan istenir. Aslında kâr kaybı açısından kârdan yoksun kalan tarafın malvarlığında kusurlu fesihten önce ve sonra bir değişiklik yoktur. Burada kârdan yoksun kalan kusurlu fesih yüzünden mal varlığında ileride meydana gelecek çoğalmadan mahrum kalır. Kâr kaybı zararının müspet zarar kapsamında bulunduğu şüp...izdir.
Davaya konu kamyonlu ... davalıya kiralandıktan sonra kullanılmaz hale geldiği(pert olduğu) hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Bu durumda davacı kiraya veren kira parasından mahrum kalmıştır. Uyuşmazlık "ne kadar süre için" mahrum kalınan kara hükmedileceğine ilişkindir. Mahkemece, davacı kiraya veren tarafından kira sözleşmesine konu kamyonlu vinç ile aynı nitelikteki başka bir kamyonlu ... ne kadar sürede temin edilebileceği ve yeniden kiraya verilebileceği süre araştırılarak, tespit edilen bu süre kadar mahrum kalınan kâra hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde olayda uygulama olanağı bulunmayan 6098 Sayılı TBK.nun 328 ve 329.maddeleri esas alınarak bu sürenin belirlenmesi doğru değildir.
3-Davalılar vekilinin vekalet ücretine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece, davacı malik ... ...... ... Hizm.Ltd.Şti."nin mahrum kalınan kira bedelinin tahsili talebi ile davacı kiraya veren ... ... ... İşletme Taah. Tic. Ltd. Şti"nin kiralanan ve hasara uğrayan araç bedelinin tahsili talebinin reddine karar verilmesi üzerine davalılar lehine nispi vekalet ücreti verilmesi gerekirken yazılı şekilde olayda uygulama olanağı bulunmayan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 7/2 maddesi gereğince maktu vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
4-Davacılar vekilinin dava tarihi ve faiz başlangıcına ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacılara ait ... marka kamyonlu ... 15.08.2010 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile davalı adi ortaklığa kiralanıp teslim edildikten sonra kamyonlu ... davalılara ait sahada çalıştığı sırada 24.02.2010 tarihinde meydana gelen baraj kapağı patlaması sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya çıkan aracın değerinden şimdilik 90.000 TL"nin ve aracın işletilememesi nedeniyle mahrum kalınan kardan şimdilik 10.000 TL"nin olay tarihi olan 24.02.2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizleriyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, hüküm altına alınan araç bedeli ve mahrum kalınan kârın olay tarihi olan 24.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle tahsiline karar verilmesi doğru değildir.
Ayrıca, mahkemece gerekçeli kararda 09.10.2012 olan dava tarihinin 16.12.2014 olarak hatalı yazılması da doğru değildir.
Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda 2-3 ve 4 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar ve davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına takdir olunan 1.350."şer-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, keza Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir olunan 1.350."şer-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 22.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.