MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "mahkemece cinsi mera olan 527 nolu tahrir kaydının çekişmeli taşınmaza uyduğu ve taşınmazın kadimden beri mera olduğu kabul edilmek sureti ile hüküm kurulmuş olsa da yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmadığından yöntemine uygun bir mera araştırması yapılması, mahallinde yaşlı, tarafsız komşu köylerde ikamet eden, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik bilirkişi heyeti ile aynı yöntemle belirlenecek taraf tanıkları, tüm tespit bilirkişileri, 3 kişilik zirai bilirkişi kurulu ve uzman fen bilirkişisi huzuru ile yeniden keşif yapılması, taşınmazın öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, bundan sonra meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukukça değer taşımayacağı göz önünde bulundurulup tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonuca göre bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davacıların davasının kabulüne, dava konusu olan ... İlçesi ... Mahallesi"nde bulunan 121 ada 25 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile bilirkişi ... tarafından dosyaya sunulan 05.11.2014 tarihli raporda belirtilen taşınmaz bölümlerinin bu parselden ayrılarak ayrı ayrı davacılar adlarına tapuya kayıt ve tesciline, çekişmeli parselin geriye kalan bölümlerinin mera olarak tespit gibi özel siciline kaydına karar verilmiş; hüküm, Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş fakat gerekleri tam olarak yerine getirilmeden hüküm kurulmuştur. Yargıtay bozma ilamına uyulduğuna göre bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Zira bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine getirilmesi zaruridir. Mahkemece taşınmaz başında yapılan keşifte; davacıların ayrı ayrı hak iddia ettikleri ve fen bilirkişilerince 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11 ve 12 rakamları ile gösterilen bölümlerin her biri üzerinde ayrı ayrı keşif yapılıp bu bölümlerin evveliyatında mera olup olmadığı, mera değil ise de üzerinde zilyetlik söz konusu ise bunun sürdürülüş biçimi her bir davacı için sorularak araştırılmadan dava konusu taşınmazın geneli üzerinde araştırma yapılmış, ziraat bilirkişi tarafından sadece fen bilirkişi raporunda 1 numara ile gösterilen ..."e ait 2 numara ile gösterilen ..."e ait, 4 numara ile gösterilen ..."e ait kısım açısından rapor düzenlenmiş; dava konusu diğer kısımlar açısından ise inceleme yapılmamıştır. Kaldı ki, zirai bilirkişi raporu 1, 2 ve 4 numaralı bölümler yönünden de davayı aydınlatmaktan uzaktır. Herbir davacının hak iddia ettiği yerler ayrı ayrı incelemeye tabi tutulmadan eksik inceleme ile rapor düzenlenmiştir. Çekişmeli taşınmazın mera olarak kesinleşen (A), (B), (C) ve (D) bölümleri ile çekişmeli taşınmazın güneyinde bulunan 8 nolu mera parseli ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı hususu da bilirkişi raporunda irdelenmemiş olup rapor bu haliyle hüküm vermeye elverişli değildir. Doğru sonuca ulaşmak için öncelikle Harita Genel Komutanlığı"ndan tespit gününden öncesine ait ve tespit gününden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, komşu köylerde ikamet eden, elverdiğince yaşlı şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, tüm tespit bilirkişileri; aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında yerel bilirkişiler ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmazın öncesinde mera olup olmadığı, bitişik 8 nolu mera parselinden ne suretle ayrıldığı, mera parseli ile arada ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, sorulup saptanmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanları arasındaki çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü ve özellikle çekişmeli taşınmaz ile komşu 8 nolu mera parseli ile arasında doğal ya da yapay ayırıcı unsur olup olmadığı, mera parselinden nasıl ayrıldığı, öncesinin kamu orta malı niteliğinde mera olup olmadığı hususlarını içeren, çekişmeli taşınmaz ile komşu parselleri ve taşınmazın davaya konu olmayıp mera niteliğinde kesinleşen diğer bölümleri ile karşılaştırılmalı olarak değerlendiren, bilimsel verilere dayalı, önceki zirai bilirkişi raporunu da irdeleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı bir kısım davacıların vergi kaydına dayandığı gözetilerek bu vergi kayıtlarında yer alan hudutlarda bilirkişi ve tanıklara tek tek sorulmalı, raporda belirtilen hususların somutlaştırılması için, taşınmazı tüm yönleriyle gösterecek şekilde çektirilecek fotoğraflar üzerinde çekişmeli taşınmaz kabaca işaretlettirilmeli ve keşfe katılacak fen bilirkişisinden keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak veren ayrıntılı ve çekişmeli taşınmaz ile komşu mera parselinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösterip açıklayan rapor alınmalı ve bu hususlara ilişkin mahkeme gözlemi de keşif tutanağına yazılarak taşınmazın öncesinin kadim mera olduğunun anlaşılması halinde zilyetlik süresi neye ulaşırsa ulaşsın zilyetlikle kazanılamayacağı düşünülmeli, taşınmazın zilyetlikle edinilebilecek yerlerden olması halinde 3402 sayılı Kanun"un 14. maddesinde yer alan miktar sınırlaması da dikkate alınmalı, ayrıca davacılardan ..."nun yargılama sırasında öldüğü dikkate alınarak lehine iktisap koşullarının oluşması halinde mirasçıları adına tescil hükmü kurulması gerektiği de düşünülmelidir. Mahkemece açıklanan şekilde araştırma ve inceleme yapılmaksızın hüküm kurulması isabetsiz olup, bu nedenlerle hükmün BOZULMASINA, 23.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.