Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/4043 Esas 2022/5285 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı üçüncü kişi, müvekkil şirketin adreste kiracı konumunda olduğunu, haciz tatbik edilen adresin borçlunun adresi olmadığını, müvekkili şirketin...makarna isimli şirkete makarna ürettiğini haczedilen malların müvekkiline ait olduğunu iddia ederek davanın kabulü ile haczin kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı alacaklı, davacı şirketin yetkilisi ... daha önce borçlu şirket İlhan un İrmik şirketinin personeli ve 31/10/2013 tarihinden itibaren resmi işlerini yapan vekili olduğunu, taraflar arasındaki işlemin muvazaalı olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacı şirketin ticaret sicil gazetesine göre kuruluşunu 26/05/2016 tarihinde tescil ettirdiği, tapu kayıtlarına göre haciz yapılan adresin 02/04/2018 tarihinde kiralandığı, davacı şirketin 02/04/2018 tarihli genel kurul kararı ile uzun yıllar borçlu İlhan Un İrmik şirketinde çalışan ve şirketin ... 2.Noterliğinin 31/10/2013 tarihli vekaletnamesi ile birçok temsil yetkisi verdiği...'ı şirket müdürü olarak atadığı, SGK kayıtlarına göre ... borçlu şirketindeki işinden 25/03/2018 tarihinde ayrıldığı, davacı şirketin sermayesinin 200.000,00 TL olmasına rağmen haczedilen malların değerinin 400,000 TL olduğu, her iki şirketin iştigal konularının aynı olduğu, buna göre taraflar arasında danışıklı işlem olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, karara kaşı davacı üçüncü kişi ve davalı alacaklı istinaf yoluna başvurmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesince, şikayet konusu haczin İİK'nın 99. maddesine göre yapıldığı tespit edilmiş olmakla haczedilen menkullerin davalı borçlu'ya ait olduğunu ispat külfetinin davalı alacaklıya ait olup ispat edilemediği gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davalı alacaklı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, üçüncü kişinin İİK'nın 96. vd. maddelerine dayalı istihkak iddiasına ilişkindir.
Dava dilekçesinde davacı üçüncü kişi, "dilekçemiz ekinde haczedilen malların tamamen müvekkile ait olduğu sevk irsaliyesi, fatura gibi belgelerle de sabittir." şeklinde beyanda bulunduktan sonra dilekçenin aşağı kısmında "üçüncü kişi ekte sunacağımız fason sözleşmesinden de anlaşılacağı üzere ...’te faaliyet gösteren...Makarnacılık
firmasına fason üretim ile çalışmakta ve haczedilen mal anılan firma tarafından müvekkile gönderilmektedir. Açıklamaya çalıştığımız üzere haczedilen taşınır mallar kesinlikle dosya borçlusuna ait mallar değildir." şeklinde beyanda bulunmuştur. Davacı üçüncü kişinin dava dilekçesine eklediği fatura ve sözleşmede...Makarnacılık firması tarafından 3.kişi adına düzenlenmiş faturalar olduğu, başka bir firma tarafından üçüncü kişi adına düzenlenmiş bir faturanın delil olarak sunulmadığı, öte yandan üçüncü kişinin delil olarak sunduğu 20.4.2018 tarihli noterde düzenlenmiş fason üretim sözleşmesinin tetkikinde, üretimde kullanılacak hertürlü hammadde( buğday), yardımcı malzemeler, ambalaj, kutu, rıbon vs sarf malzemelerin müşteri...Makarna tarafından gönderileceğinin belirtildiği, hacze konu menkullerinde anılan sözleşmede yer alan menkullerle uyumlu olduğu görülmüştür. Bu durumda, üçüncü kişinin kendisi adına mı yoksa davadışı...Makarnacılık adına mı istihkak iddiasında bulunduğu hususun net olmadığı görülmüş,yargılama esnasında da dava dilekçesindeki mülkiyet iddiasına ilişkin husus açıklığa kavuşturulmamıştır. Bu nedenle; Mahkemece, 6100 sayılı HMK'nın “Hakimin Davayı Aydınlatma Ödevi” başlıklı 31. maddesi uyarınca davacının talebi açıklattırılarak fason üretim yaptığı davadışı...Makarna firmasına ilişkin belirttiği hususların netleştirilmesi ve davacı üçüncü kişinin kendi adına istihkak iddiasında bulunup bulunmadığı, kendi adına istihkak iddiası var ise hangi menkule ilişkin olduğu açıklattırıldıktan sonra davacının talebi ile ilgili olarak taraflarca sunulan kanıtların değerlendirilerek işin esası hakkında bir karar verilmesi, karar verilirken istihkak iddiasının, tüzel kişilerde tüzel kişiyi temsile yetkili organlarca, gerçek kişilerde ise ya kendisi tarafından ya da bu kişiyi temsile yetkili kişilerce ileri sürülebileceği, tüzel kişiyi veya gerçek kişiyi temsil yetkisi olmayan kişinin yaptığı iddianın, geçerli bir istihkak iddiası sayılmayacağı hususunun dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Öte yandan, dava üçüncü kişi... Tarım Gıda Nakliyat İnşaat Hayvancılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından açılmasına, gerekçeli karar başlığında davacı olarak... şirketi yazılmış olmasına rağmen bölge adliye mahkemesince davacı olarak ... yazıldığı anlaşılmış ise de, bu husus mahallinde düzeltilebilecek maddi hata niteliğinde bulunduğundan, bozma nedeni yapılmamıştır.
SONUÇ :Davalı-alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 29.4.2021 tarih ve 2019/2202 Esas-2021/1062 Karar sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27.04.2022 gününde oy birliği ile karar verildi.