5. Hukuk Dairesi 2017/18461 E. , 2019/4619 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ile ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R –
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ile ecrimisil istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan rapor geçersizdir. Şöyle ki;
1)Dava konusu ... ili, ...... ilçesi, ...... mahallesi, 835 ada 21 parsel sayılı taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanunu"nun kıymet takdir esaslarını belirten 11.maddesinin 1.fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın emsalin üç katı değerinde olduğu belirtilerek ve dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle kadastral parsel emsalin ise satış tarihi itibariyle imar parseli olması sebebiyle % 40 oranında düzenleme ortaklık payı düşüldükten sonra bulunan m2 birim fiyatından taşınmazda yapılaşmanın tamamlanmış olduğundan el atılan arsanın aynı amaçla kullanılması mümkün olmadığı gibi el atılan alanının yapı alanına da tesiri olmadığından bahisle % 10 objektif değer azalışı uygulanarak metrekaresine 5.890,00-TL değer biçildikten sonra, taşınmazın emsal karşılaştırması sonucu belirlenen metrekare birim fiyatının değerlendirme tarihi olan 2014 yılı arsa m2 rayiç değeri olan 6.928,00-TL’nin altında kalması sebebiyle asgari vergi değeri üzerinden taşınmaza değer biçildiği anlaşılmıştır.
Taşınmazda yapılaşmanın tamamlanmış olduğundan el atılan arsanın aynı amaçla kullanılması mümkün olmadığı gibi el atılan alanının yapı alanına da tesiri olmadığından bahisle yasal dayanağı olmayan değerlendirme şekliyle % 10 objektif değer azalışı uygulayan ve taşınmaz için tespit edilecek m² birim fiyatının taşınmazın dava tarihi itibariyle belirlenen vergi değerinin altında olamayacağından bahisle arsa m2 rayiç değeri üzerinden bilimsel olmayan yöntemle taşınmaza değer biçen bu rapora göre hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden bu yönteme uyulmadan hesap yapan rapor doğrultusunda yazılı şekilde karar verilmesi,
2)Ecrimisil; davacının taşınmazının haksız işgal edilmesi nedeniyle talep edilen özel bir zarar giderim biçimi olup, davacının taşınmazını el koyma sebebi ile kullanamamasından kaynaklanan zarardır. Mahkemece ecrimisile hükmedilebilmesi için taşınmazın bir hakka dayalı olmaksızın kötü niyetli olarak kullanılması gerekli ve yeterli olup, davacının taşınmazının kira getiren bir yer olup olmaması önem taşımamaktadır.
Bu itibarla, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda hesaplanan ecrimisil bedeli üzerinden kabul kararı verilmesi gerektiği düşünülmeden, yazılı gerekçe ile ecrimisil talebinin reddine karar verilmesi,
3)Dava konusu taşınmaza fiilen hangi tarihte (ay, gün ve yıl olarak) el atıldığı taraflardan sorularak, el atma tarihine ilişkin tüm belgeler (yer teslim tutanağı, geçici ve kesin kabul tutanakları vs) ile dava konusu taşınmaz ve çevresine ait 04.11.1983 tarihinden öncesini ve bu tarihten sonrasını gösterir şekilde hava fotoğrafları getirtilip, hava fotoğrafları ile ölçekli kroki çakıştırılmak suretiyle el atma tarihinin kesin olarak tespit edilerek, el atma tarihinin 04.11.1983 tarihinden önce olduğunun tespiti halinde maktu harç ve maktu vekalet ücretine, sonra olduğunun belirlenmesi halinde ise nispi harç ve nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği düşünülmeden, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 14/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.