MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı vekili, .... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında dere yatağında kaldığından bahisle tescil harici bırakılan taşınmaz bölümü hakkında, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 04.11.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide yeşil renkle gösterilen 1.208,55 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yerel Mahkemece, davacı yararına imar-ihya ve zilyetlikle mülk edinme şartlarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır. Şöyle ki, kadastroca tescil harici bırakılan yerler için açılan tescil davalarında 4721 sayılı TMK"nın 713/3. maddesi uyarınca davanın yasal hasım konumunda olan Hazine ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliğine birlikte yöneltilmesi zorunludur. Somut olayda dava Hazine hasım gösterilerek açılmıştır. Ancak, karar tarihinden önce 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun"un 1. maddesi gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... Büyükşehir Belediyesi"nin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, aynı Kanun"un Geçici 1/13. maddesine göre de büyükşehir belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belde belediyeleri ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Taraf teşkili dava şartlarından olup, bu şart sağlanmadan davanın esasına girilemez. Hal böyle olunca, öncelikle 6360 sayılı Yasa"nın Geçici 1/13. maddesi uyarınca Samandağ Belediyesi"ne ve TMK"nın 713/3 maddesi gereği de ilgili kamu tüzel kişiliği olması nedeni ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"na husumet yaygınlaştırılıp dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmalıdır. Ayrıca, mahkemece yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya elverişli ve yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, dava konusu taşınmaz kadastro paftasındaki konumuna göre dere yatağında bulunmasına ve kadastro sırasında da dere yatağında kaldığından bahisle tescil harici bırakılmasına rağmen, yerel mahkemece taşınmaz başında yapılan keşfe jeolog bilirkişi götürülmemiştir. Ayrıca, dosya kapsamına göre çekişmeli taşınmazın imar planı içerisinde kaldığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olmasına rağmen, yerel mahkemece çekişmeli taşınmazın bulunduğu alanı gösterir imar planının örneği dosya arasına getirtilmemiş, imar planının onaylanma ve kesinleşme tarihleri araştırılmamıştır. Yine, taşınmazın evveliyatı, kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde Mahkemece hava fotoğrafları getirtilerek bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmamış, mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının doğruluğu hava fotoğrafları ile denetlenmemiştir. Kadastro sırasında tescil harici bırakılan dava konusu taşınmaz hakkında 4721 sayılı TMK"nın 713/4-5 maddeleri gereğince yerel ve gazete ilanlarının yaptırılması gerektiği halde, somut olayda bu ilanlar da yaptırılmamıştır. Böylesine eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Samandağ Belediye Başkanlığı davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalı, çekişmeli taşınmazın bulunduğu alanı gösterir dava tarihinden (imar planı mevcut ise imar planının kesinleşme tarihinden) geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, ayrıca taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı, kalıyor ise imar planının onaylanma ve kesinleşme tarihleri araştırılarak buna ilişkin belgeler ile imar planı örneği getirtilip dosyaya konulmalı, tescil harici bırakılan taşınmaz hakkında 4721 sayılı TMK"nın 713/4-5 maddeleri gereğince gerekli yerel ve gazete ilanları yaptırılarak itiraz süreleri beklenmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile ziraat mühendisi, jeoloji mühendisi ve jeodezi ve fotogrametri yada harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, tanık ve yerel bilirkişilerden taşınmazın önceki durumu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, imar ihya çalışmalarının hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı, ziraat bilirkişisinden taşınmazın öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, hangi tarihte imar-ihyaya başlandığı, tamamlandığı, zilyetliğin kimden kime ne zaman geçtiği ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı hususları ve komşu parseller ile dava konusu taşınmazlar arasında nitelik farkı olup olmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı, jeolog bilirkişiden dava konusu taşınmazın dere yatağından kazanılıp kazanılmadığı ve halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı, dava konusu taşınmazın tüm yönlerinden çekilmiş fotoğrafları dosya arasına konulmalı, bundan sonra da iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek ve taraf teşkili sağlanmadan, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 17.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.