8. Hukuk Dairesi 2010/1385 E. , 2010/4932 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu ve araç kaydının iptali, tescil, katkı payı alacağı
... ile ... ve müşterekleri aralarındaki tapu ve araç kaydının iptali, tescil, katkı payı alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ...Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 05.10.2009 gün ve 102/594 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde vekil edeninin yakın miras bırakanı-kocası ...’e miras yoluyla intikal eden 210, 216, 228, 504, 754, 755, 831, 1103, 1130, 1056, 1193, 1205, 1408 ve 1686 parsellerde mirasçılardan ...’nin payının satın alınmasına, üçüncü kişilerden satın ve devralınan 36 ve 797 parsellere, ... plakalı traktörün miras bırakan üzerindeki ½ hissesine ve ... plakalı araca katkıda bulunulduğunu açıklayarak tapu kayıtlarının ve trafik tescil kayıtlarının iptali ile dava dilekçesinde belirtilen hisselerle vekil edeni adına tesciline, olmadığı takdirde tespit edilecek değerlerinden hesaplanacak davacının payına düşen katkı payı alacağının yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, davacının ev kadını olduğunu, dava konusu taşınmazlarda ortak miras bırakanları ... adına kayıtlı bulunan hisselerin miras yoluyla intikal ettiğini, bir bölüm hissenin ise bedeli ... tarafından ödenerek satın alındığını, yine araçların da ... adına kayıtlı bulunduğunu, geliri olmayan davacının katkısı bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, ziynet eşyalarının satılması suretiyle katkıda bulunulduğu gerekçesiyle 60 AD 794 plakalı aracın ½ payının davacıya ait olduğunun tesbitine, davacı kadının bunun dışında mal varlığına katkısının kanıtlanamadığı gerekçesiyle diğer taleplerinin reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı 28.3.1972 tarihinde evlenmiş, kocası ... 23.6.1999 tarihinde ölmekle evlilik birliği ölümle son bulmuştur. Dosya arasında bulunan mirasçılık belgelerine göre ... Soğan’ın ölümü üzerine davacı-karısı ... ile annesi ... ve kardeşleri ... ile ... kalmış, annesi Zehure de yargılama aşamasında 8.7.2003 tarihinde ölmekle mirasçı olarak çocukları-...’in kardeşlerini bırakmıştır. Davacı ve ölü kocası ... arasında başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında evlenme tarihinden ...’in öldüğü 23.6.1999 tarihine kadar mal ayrılığı rejimi geçerlidir.
önce eşler arasında yasal mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde, kadın veya kocanın diğerinden katkı payı karşılığı bir tazminat isteyebilmesi için mutlaka parasal veya para ile ölçülebilen maddi bir değer koymak suretiyle bir katkısının olması gerekir. Aynı kanunun 153"ncü maddesi gereğince, eve kadın bakar. Başka bir anlatımla, 743 sayılı TKM’ne göre; kadının eve bakması ve ev işlerini yapması yasal ödevidir. Şayet, eşlerden birinin edindiği mala, diğer eşin doğrudan maddi bir katkısı yoksa, bu talep kabul edilemez. Başka bir ifade ile kadının, ev işlerini yapması ve tarlada çalışması, diğer eşin edindiği mala katkı sayılamaz. Sonuç olarak; 1.1.2002 tarihinden önce eşler arasında yasal mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde, kadın veya kocanın diğerinden katkı payı karşılığı bir tazminat isteyebilmesi için mutlaka parasal veya para ile ölçülebilen maddi bir değer koymak suretiyle bir katkısının olması gerekir. Somut olayda davacının, dava konusu ...’in miras bırakanından intikal eden taşınmazlarda diğer mirasçı Münife’den satın aldığı hisseler ve üçüncü şahıslardan satın alınan taşınmazlarda ve 60 KC 95 plakalı traktörün ½ payının edinilmesinde parasal katkısı bulunmadığı anlaşıldığından davacının bu husustaki temyiz itirazlarının reddi ile hükmün buna ilişkin bölümünün ONANMASINA,
Davacının 60 AD 794 plakalı araca ilişkin temyiz itirazlarına gelince; uyuşmazlık konusu 1978 model araç 25.12.1991 tarihinde satın alma yoluyla tarafların miras bırakanları ... Soğan adına tescil edilmiştir. Davacı, uyuşmazlık konusu aracın alımına ziynet eşyaları ile katkıda bulunduğunu açıklamıştır. Davacı tanığı Bedrettin Doğru da, söz konusu aracın satış bedelinin büyük oranda davacının ziynet eşyaları ile ödendiğini ifade etmiştir. Mahkemece, davacının kişisel malı olan ziynet eşyalarının paraya çevrilmesi ile katkıda bulunulan aracın alım tarihi olan 25.12.1991"deki değeri gözetilerek davacının yaptığı katkı oranının bulunması, belirlenen bu katkı oranının aracın dava tarihi itibariyle saptanan değeriyle çarpılmak suretiyle davacının katkı payı alacağı hesaplanarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazlarının açıklanan nedenle kabulü ile usul ve yasa hükümlerine uygun bulunmayan hükmün 60 AD 794 plakalı araca ilişkin bölümünün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve 15,60 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 21.10.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.