5. Hukuk Dairesi 2018/12923 E. , 2019/4444 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılarak enerji nakil hattı geçirilen taşınmazın irtifak hakkı karşılığının tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, kamulaştırmasız el atılarak enerji nakil hattı geçirilen taşınmazın irtifak hakkı karşılığının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma ilamı uyarınca inceleme ve işlem yapılarak kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki;
1-Bilirkişi kurulunca somut emsal olarak değerlendirilen...... Mahalle 236 ada 9 parsel sayılı emsal taşınmazın, bilirkişi raporunda belirtilen tarihteki satışına ilişkin akit tablosu ilgili Tapu Müdürlüğünden, somut emsal kabul edilen taşınmazın bilirkişilerce değerlendirmeye esas alınan satış tarihi itibariyle, dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi itibariyle fiili imar uygulaması sonucu oluşan imar parseli mi, yoksa imar planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastro parseli mi olduğunun ilgili ...... İmar Müdürlüğü ile Tapu Müdürlüğünden, değerlendirme tarihi olan 2014 yılında, dava konusu taşınmaz ile hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal kabul edilen taşınmazın, Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerlerinin, ilgili ...... Başkanlığı Emlak Vergi Dairesinden getirtilip bilirkişi rapor düzenlenmesi gerekirken denetime elverişli ve inandırıcı olmayan rapor hüküm kurmaya yeterli değildir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili ...... Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Dava konusu taşınmazların enerji nakil hattı geçirilmek suretiyle el atılan kısımların hesabının 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11/son maddesi uyarınca yapılarak, dava konusu taşınmazın irtifak hakkı kurulmasından önceki tüm değerinin tespit edilmesi ve bundan sonra enerji nakil hattı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranının belirlenmesi ve bu oranla taşınmazın tüm değerinin çarpılması sonucu irtifak hakkı karşılığının hesaplanması suretiyle irtifak bedeline, hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde hüküm kurulması
3-Dava konusu ...... Mahallesi 238 ada 26 parsel sayılı taşınmazın geometrik durumu, yüzölçümü, niteliği ve enerji nakil hattının güzergahı dikkate alındığında, irtifak hakkı nedeniyle değer düşüklüğü oranının taşınmazın tüm değerinin % 1"ini geçemeyeceği düşünülmeden, değer düşüklüğü oranının % 7,9 alınarak fazla bedel tespiti,
4-Dosyada bulunan kanıt ve belgeler ile bilirkişi kurulu raporunda yazılı özelliklerine göre dava konusu taşınmazlar üzerindeki karışık meyve bahçesi niteliğindeki ağaçlara ......lama verim miktarı ile değerlendirme tarihi olan 2014 yılı hasat dönemi kilogram satış fiyatı ve üretim masraflarına göre bulunacak net geliri esas alınarak, kapitalizasyon faiz oranı da uygulanmak suretiyle belirlenecek kapama meyve bahçesi bedelinden; taşınmazın zeminin tarım arazisi olarak ekilebilecek münavebe ürün gelirine göre biçilecek değeri düşülmek suretiyle ağaçlarının bedellerinin tespit edilmesi gerektiği halde, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulmısı,
5- Dosyada bulunan 29.06.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda ve Mahkemece yapılan 23.06.2015 tarihli keşifteki gözlemde dava konusu ...... Mahalle 239 ada 9 parsel üzerinde yapı bulunmadığı belirtildiğine göre hükme esas raporda yapı bedellerine de değer düşüklüğü oranı uygulanmak suretiyle çelişki giderilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 13/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.