MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 24/01/2013
NUMARASI : 2011/768-2013/43

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın usûlden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı kooperatifin üyesi olduğunu, kooperatifin tasfiye sürecine girdiğini, taşınmazların satışı için tasfiye kuruluna genel kurulda yetki verildiğini, taşınmazların gerçek değerinin çok altında satışının gerçekleştirildiğini ve muvazaalı satış yapıldığını, yeni imar durumuna göre yeniden satış yetkisi alınması gerektiğini, davacının ve diğer kooperatif üyelerinin büyük zarara uğratıldığını ileri sürerek, kooperatif dışındaki davalılara yapılan satışın geçersiz olması nedeniyle tapu kayıtlarının iptali ile taşınmazların davalı kooperatif adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davaya konu edilen taşınmazların satış bedeli belirli olduğundan harcın en az bu bedel üzerinden yatırılması gerektiğini, davacının ise sadece hissesine düşen kısmı dava değeri olarak gösterdiğini savunarak, usulden ve esastan davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, 19.11.2012 tarihli bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; dava konusu taşınmazların satış tarihi olan 29.12.2009 tarihindeki piyasa rayiç değerinin 48.048.000,00 TL (32.000.000 USD) olduğu ve dava tarihi itibariyle de değer değişimi bulunmadığı ve fakat 32.000.000 USD"nin dava tarihindeki değeri 47.072.000.00 TL"nin harca esas olması gerektiği, davacı yana, nispi harcın tamamlanması için kesin süre verilmesine rağmen harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle, davanın HMK"nın 114, 115 ve 120. maddeleri hükümleri uyarınca usulden reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektiriri sebeplere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Tapu iptali ve tescil istemli davalar, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca nisbi harca tabidir. Aynı Yasa"nın 32. maddesi uyarınca yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe, müteakip işlemler yapılamaz. Eksik harcın re"sen tamamlatılması için anılan Kanun"un 30. maddesi uyarınca davacıya süre verilmesi, harç ikmal edildiğinde yargılamaya devam edilmesi, aksi halde dosyanın işlemden kaldırılması ve üç ay içinde yenilenmemesi halimde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi, yenilenirse davanın esasının karara bağlanması gerekir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nın 114. maddesinin "g" bendinde gider avansının yatırılmış olması dava şartları arasında sayılmış, 115. maddesinin 1. fıkrasında mahkemece bu koşulun mevcut olup olmadığının kendiliğinden araştırılacağı, 2. fıkrasında da şartın noksanlığı tespit edilir ise davanın usulden reddine karar verileceği öngörülmüştür.
Anılan Yasa"nın 120. maddesinde ise harç ve avansların Bakanlıkça saptanacağı ve dava açılırken mahkeme veznesine yatırılacağı, avansın yeterli olmadığının anlaşılması durumunda davacıya iki haftalık kesin süre verileceği düzenlenmiştir. 30.09.2011 tarihli Resmi Gazete"de yayınlanan ve 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe girdiği belirtilen Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesi"nin 4. maddesi uyarınca, gider avansı; tebligat, bilirkişi ücreti ve diğer iş ve işlemler için dava açılırken alınması gereken bir tutardır.
Diğer yandan, aynı Yasa"nın 448. maddesi aynen " Bu kanun hükümleri tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhal uygulanır" hükmünü öngörmüştür. Somut olayda dava, 1086 sayılı HUMK"nın yürürlükte olduğu dönemde açılmış ve 6100 sayılı HMK"nın yürürlüğe girdiği tarihe kadar eski yasa hükümleri uygulanarak yürütülmüştür. Bu durumda davanın açılması ile ilgili tüm işlemler tamamlandığından HMK"nın 120. maddesinde düzenlenen gider avansı ile ilgili hükmün uygulama yeri bulunmamaktadır.
Özetlenen bu yasal düzenlemeler gözetildiğinde; mahkemece, 22.11.2012 tarihli oturumda, 2 no"lu ara kararıyla Harçlar Kanunu"nun 30. ve HMK"nın 150. maddeleri hükmüne uygun olarak davacı tarafa eksik nispi peşin harcın tamamlanması, aksi halde dosyanın işlemden kaldırılacağı yolunda ihtaratı yapılmasına rağmen, bir sonraki celse ihtara uygun olarak verilen sürede harç ikmal edilmediğinden HMK"nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yanılgılı gerekçeye dayalı olarak, dava şartı bulunmadığından bahisle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.03.2014 tarihinde oybirliğiyle tarar verildi.