Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanan alacak istemine dair olup mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında ... Devlet Yolu"nun 73. km"si ile 85,5 km"si arası toprak işleri, sanat yapıları ve üst yapı Alt Temel, Plentmiks Temel Yapılması ve Asfalt Mıcırı Temini işine ilişkin 05.11.2008 tarihli sözleşme bulunmaktadır. Davacı davasında bu sözleşme gereği davalıdan ortalama 200.000,00 TL ile 250.000,00 TL civarında alacağı bulunduğunu, davalı idare ile arasında imzalanan sözleşmenin 06.07.2010 tarihinde kendilerinin kusuru olmamasına rağmen süre uzadığından bahisle haksız feshedildiğinin tespiti ile şimdilik 50.000,00 TL"nin avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, müvekkili tarafından davalıya verilen teminat mektuplarına ilişkin olarak davalıya borçlu bulunmadığına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 21.11.2013 tarihli ıslah ile dava değerini 108.878 hakediş alacağı ve 220.000,00 TL teminat mektup bedeli olmak üzere 328.878,00 TL"ye yükseltmiştir. Davalı ise davacının yaptığı kısımlarda yolu bitiremeyerek kamu hizmetlerinin aksamasına ve trafik güvenliğine zarar verdiğini, 2010 yılı içerisinde hiçbir imalat yapmadığını, bu yüzden talep edilen alacağın haksız ve yersiz olduğunu, yolun toplam 312.500 m2"lik alanı kapsadığını konu edilen kavşak projesinde 120 m2"lik kısımda kamulaştırma ile ilgili problem bulunduğunu, bu konunun da işin yapılmamasında öne sürülen makul bir sebep olmadığını davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece sözleşmenin feshinin haksız olduğu, 6 ve son nolu hakedişe sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi 40 ve 41. maddelerine uygun itiraz olmadığından hakediş alacağına yönelik davanın reddi gerektiği, nakde çevrilen teminat miktarı toplamı 220.000,00 TL bakımından ise davanın kabulüne karar verilmiştir.
Sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 39. ve 40. maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere ve kesin hakedişe itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu "idareye verilen ...tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi
kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi"ndeki bu düzenleme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 193. maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece re"sen gözetilmelidir.
Dava konusu somut olayda 03.12.20106 ve son nolu hakedişin sözleşmenin feshinden sonra düzenlenen hesap kesme hakedişi olduğu, yüklenicinin şantiye şefi ..."in bu hakedişe; "Dava ve dilekçemize istinaden ihtirazî kaydı ile" notunu koymuş olduğu görülmüştür. İhtilâfa konu hakediş 22.07.2010 tarihinde açılan dava tarihinden sonra 03.12.2016 tarihinde düzenlenmiş olup, davacı bakiye alacağını dava konusu ettiğinden usulüne uygun itiraz bulunmadığı söylenemez. Bu nedenle davacı alacağının hesaplanması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılması gereken iş; 6100 sayılı HMK"nın 266 ve devamı madde hükümlerine uygun seçilecek uzman bilirkişi heyetinden mahkemenin ve Yargıtay"ın denetimine elverişli rapor alınarak, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin birim fiyatlarına göre iş bedeli belirlenmeli ve çekişmesiz ödemeler düşülerek davacı yüklenici alacağı hesaplanmalı, işin kesin hesabı çıkartılmalı, alınacak raporun önceki raporlarla çelişkili ve yeterli olmaması durumunda gerektiğinde yeni bir heyetten rapor alınarak gerçeğin ortaya çıkarılması suretiyle hüküm kurulmasından ibarettir.
Karar bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte yazılı sebeplerle açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 11.271,15 TL temyiz ilâm harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 12.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.