MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ile davalı ... Gıda San. ve Tic. A.Ş vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı ... Gıda A.Ş’ye ait olup daha sonra diğer davalı ... Gıda A.Ş"ye devredilen turşu fabrikası olan davalı işyerinde 01.06.2004 tarihinden itibaren üretim işçisi olarak çalıştığını, bu çalışmasının 31.01.2013 tarihine kadar aralıksız devam ettiğini iş akdinin işveren tarafından haksız şekilde feshedildiğini ileri sürerek; kıdem ve ihbar tazminatları ile bir kısım işçilik ücret alacaklarına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Gıda San. ve Tic. A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacının hizmet süresinin belirlenmesi hususunda uyuşmazlık mevcuttur.
Somut olayda; hükme dayanak alınan bilirkişi raporunda davacının 06.09.2005-06.06.2007 tarihleri arasında aralıklı çalışmalarla toplamda 630 gün davalı ... Gıda .... İhr. İth. A.Ş nezdinde, 25.06.2007-31.01.2013 tarihleri arasında ise yine aralıklı çalışmalarla 1636 gün davalı ... Gıda San. ve Tic. A.Ş nezdinde çalıştığı tespiti ile hesaplamaların yapıldığı anlaşılmaktadır.
Dosya içeriğinde davacının hizmet döküm cetveline rastlanmamış olup, Dairemizce eksiklik ikmali yapılarak temin edilen hizmet döküm cetveli incelendiğinde; davalı ... Gıda .... İhr. İth. A.Ş nezdinde 06.09.2005-27.12.2006 tarihleri arasında 60 gün, ... Gıda AŞ. nezdinde ise 10.07.2007-31.01.2013 tarihleri arasında 1027 gün olmak üzere toplamda 1087 gün hizmetinin göründüğü anlaşılmıştır. Bilirkişi raporunda yapılan aralıklı çalışma giriş çıkış tarihleri ile hizmet döküm cetvelindeki giriş-çıkış tarihlerinin de birbiri ile uyumlu olmadığı anlaşılmıştır. Buna göre davacının hizmet süresinin dosyada bulunan hizmet döküm cetveli ve puantaj kayıtlarına göre denetime elverişli şekilde yeniden belirlenerek alacak hesaplamaların buna göre yeniden yapılması gerekmekte olup, hatalı hizmet süresi tespitine dayalı karar bozmayı gerektirmiştir.
3-Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmazlık davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı, hafta tatillerinde çalışıp çalışmadığı noktasındadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Aynı ispat kuralları hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacakları için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacının dini bayramlarda 1 gün dışındaki günler ile diğer resmi tatillerde çalıştığı, hafta tatillerinde çalıştığı, yaz ayları olan Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları dışında günde 12 saatlik süre içinde çalıştığı, 1,5 saat ara dinlenme mahsubu ile günde 10,5 saat çalıştığı, hafta tatili ücret alacağı ayrıca istenildiğinden bu gün için yapılan 7,5 saatlik çalışma dışında 3 saat daha çalışarak toplam haftalık 66 saat çalışarak 21 saat fazla çalışma yaptığı, yaz aylarında ise 1 saat daha fazla çalışarak haftalık 28 saat fazla çalışma yaptığı kabulüyle hesaplama yapılmıştır.
Ne var ki, işyerinde çalışan başka işçilere (davacı tanığı ...’nin dosyası dahil olmak üzere ) ait olan ve Dairemiz temyiz incelemesinden geçen emsal dosyalar (Örneğin, Dairemizin 2016/33484, 2017/18964, 2017/18965, 2017/10488,2016/26573 esas sayılı dosyaları gibi) da dikkate alındığında, davacının sezon diye tabir edilen işlerin yoğunlaştığı dönemlerde haftada 7 gün çalışarak (hafta tatili ücret alacağı ayrıca talep edildiğinden) 21 saat, diğer zamanlarda haftada 6 gün çalışarak 9 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilmiş olup, Mahkemece sezon dışı dönemde haftada 9 saat, sezon dönemi ise 21 saat fazla çalışma yapıldığının kabulü yerine, hatalı değerlendirme içeren bilirkişi raporunda hesaplanan alacağın hüküm altına alınması isabetsizdir.
Fazla çalışma ve hafta tatili ücret alacağının belirtilen süreler ve davacının fiili çalışma süresi esas alınarak, imzalı ücret bordrolarında zamlı tahakkuk bulunan aylar dışlanarak hesaplanması, sunulan puantaj kayıtlarına davacının imzasını içermemesi nedeni ile itibar edilmeksizin, davacının çalıştığı süre göz önüne alınarak hesaplanan tutar üzerinden makul bir indirim yapılarak alacakların hüküm altına alınması gerekmektedir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 23.06.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.