16. Hukuk Dairesi 2015/12646 E. , 2017/6323 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : UYGULAMA KADASTROSU
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "somut olayda, ... Köyü Camiine vakfedildiği anlaşılan 12.250 metrekare olarak tespit ve tescil edilen eski 83 parsel sayılı taşınmazın yenileme çalışmalarında 6599 ada 38 parsel numarasıyla 9.957,47 metrekare olarak tespit edildiği, böylece yüzölçümünün 2.293 metrekare azaldığı halde, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın yetersiz olduğu, tesis kadastrosuna esas alınan ölçü krokisi, tesis kadastrosu tarihlerine yakın hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski uydu fotoğrafları getirtilmediği, sadece uygulama tarihindeki uydu fotografları esas alınarak hazırlanan, bilimsel verilerle desteklenmeyen ve denetime imkan vermeyen soyut içerikli, gerekçesiz ve yetersiz fen bilirkişi rapor ve haritasına itibar edilerek hüküm kurulamayacağı, mahkemece doğru sonuca ulaşılabilmesi için dosyanın açıklanan şekilde keşfe hazır hale getirilmesi ve bundan sonra mahallinde yöntemine uygun bir keşif yapılarak, uzman fen bilirkişiden açıklanan yönteme uygun harita ve rapor düzenlemesinin istenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine, çekişmeli 6599 ada 26, 37, 38 parsel sayılı taşınmazların uygulama tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, çekişmeli taşınmazlarda yapılan uygulama kadastrosununun doğru olduğu kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Yargıtay bozma ilamında; tesis kadastrosuna esas alınan ölçü krokisi, tesis kadastrosu tarihlerine yakın hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski uydu fotoğrafları tesis kadastrosu haritası, varsa bu haritalarda değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ile eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanılan diğer haritalar gibi bilgi ve belgelerin toplandıktan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve harita mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılması gereği üzerinde durulmasına rağmen, mahkemece keşfe gidilmeksizin ve belirtilen eksiklikler dosya içerisine getirtilmeden önceki bilirkişilerden bozma öncesi alınan rapor içeriği ile aynı olan ek rapor alınmış ve bu rapor doğrultusunda karar verilmiş, böylece bozma ilamı gerekli yerine getirilmemiştir. Hal böyle olunca mahkemece, önceki bozma ilamında da belirtildiği üzere, denetime veri teşkil edecek ortofoto, tesis kadastrosuna ait orijinal ölçü krokisi, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihlere en yakın hava fotoğrafları, uydu fotoğrafları, tesis kadastrosu haritası, varsa bu haritalarda değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ile eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanılan diğer haritalar gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve harita mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalı; keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, fen bilirkişisinden uygulama kadastrosuna esas teşkil eden bilgi ve belgeler, hava fotoğrafları, uydu fotoğrafları ve memleket haritaları ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişi raporunda, tesis kadastrosunun hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların yüzölçümleri ya da sınırları itibariyle zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların yönetmelik hükümlerine uygun olarak tespit edilip edilmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlar bilimsel yöntemlerle açıklanmalı; raporda, "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı ayrıntılara yer verilmelidir. Ayrıca fen bilirkişisinden, birincisi "ada bazında", ikincisi, "çekişmeli taşınmazlar ile komşularını daha büyük ölçekle kapsar bazda" ve üçüncüsü ise "çekişmeli taşınmazı daha yakın planda gösterecek bazda" "ortofoto üzerinde tesis kadastrosuna ait harita ile uygulama haritasını" çakıştırır tarzda en az üç adet harita düzenlenmesi ve uygulama haritasında yanlışlık varsa, doğru sınırları göstermesi istenmelidir. Bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Somut olayda .... Köyü Camiine vakfedildiği anlaşılan 12.250 metrekare olarak tespit ve tescil edilen eski 83 parsel sayılı taşınmazın yenileme çalışmalarında 6599 ada 38 parsel numarasıyla 9957.47 metrekare olarak tespit edildiği, böylece yüzölçümü 2.293 metrekare azaldığı halde, mahkemece, yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde inceleme ve araştırma yapılmamış, tesis kadastrosuna esas alınan ölçü krokisi, tesis kadastrosu tarihlerine yakın hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski uydu fotoğrafları getirtilip fen bilirkişilerince değerlendirilmeden eksikliğin neden kaynaklandığı hususunda bilimsel verilerle desteklenmeyen ve denetime imkan vermeyen soyut içerikli, gerekçesiz ve sadece uygulama tarihindeki uydu fotografları esas alınarak hazırlanmış yetersiz fen bilirkişi rapor ve haritasına itibar edilerek hüküm kurulmuştur. Mahkemece, eksik inceleme ve araştırmaya, yetersiz fen bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulaması isabetsizdir. Davacının temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 10.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.