MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "taşınmazın bulunduğu yeri iyi bilen, elverdiğince yaşlı, yansız yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile tespit bilirkişilerinin tümü ve üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu hazır edilerek taşınmazın başında yeniden keşif yapılması, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmaz üzerinde davacı tarafın zilyet olup olmadığı, zilyetlik varsa başlangıcı ve sürdürülüş şekli hakkında ayrıntılı bilgi alınması, yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri getirtilen komşu parsel tutanakları ile denetlenmesi, ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın çayır niteliğinde ve zilyetlik yolu ile edinilebilecek yerlerden olup olmadığını açıklayacak taşınmazla ilgili önceki ziraatçi raporunu da irdeleyecek şekilde bilimsel verilere uygun olarak ayrıntılı rapor alınması, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulması" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 167 ada 15 parsel sayılı taşınmazın davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla bozma ilamı lehine olan taraf lehine usulü müktesep hak teşkil eder. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Her ne kadar bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, çekişmeli taşınmazın kadastro tespit tarihine kadar davacı yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerinde düzenlenen zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar için yeterli bulunmamaktadır. Yargıtay bozma ilamında; hükme esas alınan ziraatçi bilirkişi raporunda taşınmazın özel mülkiyete konu 5. sınıf tarım arazisi olduğu; ancak üzerindeki çayır otlarının biçilmesi suretiyle kullanıldığı belirtildiğine göre, açıklanan şekilde yeniden keşif yapılarak ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın çayır niteliğinde ve zilyetlik yolu ile edinilebilecek yerlerden olup olmadığını açıklayacak ve taşınmazla ilgili önceki ziraatçi raporunu da irdeleyecek şekilde bilimsel verilere uygun ayrıntılı rapor alınması belirtilmesine rağmen, bozma sonrası ziraatçi bilirkişi kurulu tarafından hazırlanan rapor, taşınmazın niteliğini kesin olarak belirlemeyen, önceki raporu irdelemeyen, bilimsel verilerle desteklenmeyen ve denetime imkan vermeyen soyut içerikli ve gerekçesizdir. Bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için çekişmeli taşınmazın tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının getirtilerek bu fotoğrafların jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi tarafından stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi mümkündür. Mahkemece, uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamış, bozma ilamı doğrultusunda bilimsel verilerle hazırlanan ziraat raporu alınmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; öncelikle, kadastro tespit tarihinden 15, 20 ve 25 yıl öncesine doğru üç farklı tarihe ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisleri kurulu ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, ziraat mühendisleri bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişteki ve şimdiki niteliği, üzerindeki bitki örtüsü, ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullanıldığı, taşınmazın toprak yapısıyla ilgili ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli, önceki ziraat bilirkişi raporlarını da irdeleyen, fen bilirkişinden ise keşfi takibe elverişli krokili raporlar alınmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi ve tespit tarihine kadar davacılar yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, hava fotoğrafları jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiye tevdi edilerek stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisine dosya üzerinden incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının belirlenmesine çalışılmalı, keşifteki tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 10.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.