MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, Karşı davalı ölüm aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptaline, kesildiği tarihten itibaren yeniden ödenmesi gerektiğinin tespitine, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline,
Davalı, Karşı davacı Kurum ise, davalının icra dosyasına yaptığı itirazın iptaline, takibin devamına karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, davacı karşı davalının davasının kabulüne, davalı karşı davacı Kurumun davasının reddine karar vermiştir.
Hükmün davalı Karşı davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 5510 sayılı Kanunun 56/2 maddesi uyarınca kesilen ölüm aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptali, Kuruma borçlu olmadığının tespiti ve ödenmemiş aylıkların yasal faizi ile iadesi istemine ilişkindir. Birleşen dava, davacı Kurumun davalının icra takibine itirazının iptali ile icra inkar tazminatının tahsiline ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulü ile; davalı Kurumun davacının babası üzerinden aldığı yetim aylığının kesilmesine yönelik işlemin iptaline ve aylığın kesildiği tarihten itibaren davacıya yeniden bağlanması gerektiğinin tespitine, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı ile eski eşinin 11.12.2003 tarihli mahkeme kararı ile anlaşmalı olarak boşandıkları, talebi üzerine davacıya 15.01.2005 tarihinden itibaren yetim aylığı bağlandığı, yapılan araştırmada davalı Kurum kontrol memurunca davacı ile eski eşinin boşandıktan sonra da birlikte yaşadıklarının tespit edilmesi nedeniyle davacıya bağlanan yetim aylığının kesildiği, 20.10.2008-19.02.2003 tarihleri arası ödenen aylıkların borç kaydedildiği, . ... Müdürlüğü’nden gelen kayıt bilgilerine göre davacının 2007 yılından itibaren ... adresinde ikamet sisteminde kayıtlı olduğu, boşandığı eşinin 2008 yılından itibaren ...adresinde kayıtlı olduğu, denetim sırasında tutanak tanıklarının birlikte oturduklarını beyan ettikleri, bu tanıklardan Özlemin mahkemede ifadesini değiştirdiği, diğer tanığın ise dinlenemediği, davacının boşandığı eşinin sigortalı kayıtlarının ve davacı ve boşandığı eşinin hastane kayıtlarının dosya arasına alındığı, ... Seçim Kurulu’ndan gelen kayıtlara göre davacı ve boşandığı eşinin 2000-2008 arası ..’da aynı sandıkta oy kullandıkları anlaşılmaktadır.
5510 sayılı Kanunun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren" Gelir ve aylık bağlanmayacak haller" başlığını taşıyan 56. maddesinin ikinci(son) fıkrasında düzenlenerek Fıkrada "eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar 96. madde hükümlerine göre geri alınır" düzenlemesine yer verilmiştir.5510 sayılı Kanunun 56. maddesinin ikinci fıkrası oldukça sade biçimde kaleme alınmış, madde başlığında " bağlanmayacak" sözcüğüne yer verildikten sonra fıkra metninde "bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir" ibareleri kullanılmış, böylelikle daha önceki ... kanunlarında yer almayan boşanılan eşle fiilen (eylemli olarak) birlikte yaşama olgusu, gelir/aylık kesme nedeni olarak düzenlendiği gibi eylemli olarak birlikte yaşama aynı zamanda gelir/aylık bağlama engeli olarak benimsenmiştir.
5510 sayılı Yasa"nın 56.maddesine göre gelir ve aylıkların kesilerek ödenen tutarların 96 ncı madde hükümlerine göre geri istenebilmesi için,eylemli olarak birlikte yaşama olgusunun tüm açıklığıyla ve özellikle taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu dönem yönünden ortaya konulması önem arz etmektedir. Bu aşamada, kolluk araştırması yapılmalı, ilgili .. Müdürlüğünden adres hareketleri, tarihleriyle birlikte istenilmeli, ilgililerin su, elektrik, telefon aboneliklerinin hangi adreste kimin adına tesis edildiği saptanmalı, tutanak tanıkları dinlenilmeli ve birlikte yaşama olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği toplanan kanıtlar ışığı altında değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucunda davanın kabulü ile birleşen davanın reddine karar verilmesi; usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Yapılacak iş, dosyadaki mevcut delillerin yetersiz olduğundan davacının boşanma tarihinden sonra özellikle 5510 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden sonraki dönemde boşandığı eşiyle birlikte yaşayıp yaşamadığının belirlenmesi için hem davacı hem boşandığı eşinin adreslerinde zabıta araştırması yaptırmak, her iki adres veya adrese komşu binalarda kapıcı, yönetici ve oturanların arasında zabıtaca konu hakkında bilgisi olabileceklerin belirlenerek beyanlarına başvurulmak, davada dinlenmeyen diğer tutanak tanığını ve şikayetçiyi de dinlemek, suretiyle toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek davacının boşandığı halde eşiyle fiilen birlikte yaşayıp yaşamadığı hiçbir kuşku ve tereddüde yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra 5510 sayılı Yasa"nın 96.maddesi de göz önünde bulundurulmak suretiyle sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.