Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2015/8371 Esas 2015/12007 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Mahkemece davanın zamanaşımı nedeniyle reddine dair verilen 26/09/2012 tarihli ilk hüküm Dairemizin 24/04/2013 tarihli 2013/3120 E., 2013/7332 K. sayılı kararı ile bozulmuştur. Bozma kararında ""....dava dilekçesinde açıkça temel ilişkiye dayanılmıştır. .... Bu durumda, zamanaşımına uğramış olan bonoya yazılı delil başlangıcı olarak dayanılabilir ve alacağın her türlü delille ispatı mümkündür. Zamanaşımının ise taraflar arasındaki temel ilişkinin tabi olduğu zamanaşımı hükümlerine göre değerlendirilmesi gerekir. Davacı senet bedelinin bir kısmının ödendiğini ileri sürerek bakiye alacak talebinde bulunmuş davalı taraf ise savunmasında taraflar arasında alışveriş ilişkisi bulunduğunu ancak borcun ödendiğini, 8 yıl beklendikten sonra takibe geçilmesinin hayatın olağan akışına uygun düşmediğini belirtmiştir. Bu iddia ve savunma karşısında taraflar arasındaki temel ilişkinin niteliği davacıya açıklattırılarak 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 125. 126. maddesi hükümleri çerçevesinde zamanaşımı def’i değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçeler ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. "" denilmiştir. Mahkemece bozma kararına uyularak davanın kısmen kabul,kısmen reddine,davalıların icra takibine itirazlarının kısmen iptaline karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ..."in yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davalı ..."in temyizine gelince; Davalı ... dava konusu bonoda, aval veren durumundadır. 6102 sayılı TTK’nın 702.(6762 sayılı TTK"nın 614) maddesinde aval veren kişinin kimin için taahhüt altına girmişşe, aynen onun gibi sorumlu olacağı hükme bağlanmıştır. Ne var ki, somut olayda dava konusu bononun zamanaşımına uğramış olduğu görülmektedir. Zamanaşımına uğramış olan bonodan dolayı kambiyo hukukundan kaynaklanan haklar yitirilir ve taraflar arasında temel ilişki bulunması halinde böyle bir senede yazılı delil başlangıcı olarak dayanılabilir. Taraflar arasında temel ilişki bulunmaması halinde ise hamilin aynı Kanun’un 732. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideciye başvurma hakkı bulunmaktadır. Aval, kambiyo hukuku çerçevesinde yer alan bir müessese olduğundan zamanaşımı nedeni ile kambiyo hukukundan kaynaklanan hakların yitirildiği bir senet bakımından artık avalistin sorumluluğundan söz edilemez. Mahkemece, aval veren yönünden belirtilen bu ilkeler gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."in temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.