Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, davacının 06.02.1995 ile 15.10.2001 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde geçen çalışmalarında itibari hizmet süresinden yararlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Davacı, 06.02.1995-15.10.2001 tarihleri arasında davalı işverene ait basım matbaa işyerinde geçen çalışmalarının 506 sayılı Kanunun Ek 5. maddesinde öngörülen itibari hizmet süresinden yararlanması gerektirir şartlarda geçtiğinin tespitine ve bu sürelerin itibari hizmet süresi olarak prim ödeme ve sigortalılık süresine eklenmesine karar verilmesini istemiş, Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüle, davacının ... Sentetik Selülozik Boya ve Vernik Fab.AŞ işyerinde 06.02.1995 ile 14.10.2001 tarihleri arasında geçen hizmetinin itibari hizmet süresine tabi olarak değerlendirilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece uyulan bozma ilamında, “....Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 06.02.1995-2001/3 arası çalışmalarının 7921 sicil numaralı ... Sentetik Selülozik Boya ve Vernik Fab.A.Ş. işyerinden 1A kodu ile bildirildiği, İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünün yazısında, ... Matbaa Mürekkepleri San. ve Tic. A.Ş. (eski unvanı ... Sentetik Selülozik Boya ve Vernik Fab.A.Ş. )"nin Yaşar Holding A.Ş. tarafından birleşme suretiyle devralındığının belirtildiği, iş güvenliği uzmanı, doktor, makine mühendisi ve kimya mühendisi bilirkişi heyeti ile keşif yapıldığı, işyerinin tamamen yıkılmış olması ve davalı şirket ... Sentetik Selülozik Boya Vernik A.Ş. ye ait belge ve taraf ifadesi bulunmaması nedeniyle bilirkişi heyetinin dinlenen davacı tanıklarının anlatımlarına göre rapor düzenlendiğini belirttiği,davalı işverenin usulüne uygun tebligatla davadan haberdar edilmeyerek savunma ve delillerinin toplanmadığı anlaşılmaktadır.Yapılacak iş, davalı ...Ş."nin savunmaları üzerinde durularak, göstereceği delilleri topladıktan sonra, bilirkişiden ek rapor almak ve sonucuna göre karar vermesi” gerektiği belirtilmiştir.
Basım ve gazetecilik işyerindeki çalışma koşulları nedeniyle itibari hizmet süresinden yararlanabilmek için, sigortalının basım ve gazetecilik işyerinde çalışmış olması yanında, 506 sayılı Yasanın Ek 5/II. maddesinin (a-f) işaretli alt bentlerinde yazılı fiziksel dış etkenlerden birinin de çalışan yönünden gerçekleşmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Mahkemece, öncelikle, davacının, çalıştığı birim ile yaptığı iş işverenden davacının işyeri şahsi dosyası da celbedilerek tereddüde mahal vermeyecek şekilde tespit edilmeli; davalı işveren ile arasında aynı konuda dava bulunmayan bordro tanıkları belirlenerek, işyerinde itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir koşullarda bildirimi yapılan sigortalılar bulunup bulunmadığı araştırılarak, varlığı halinde, çalışma ortamı yönünden beyanlarına başvurulması gereği üzerinde durularak, işyerinin yıkılması sebebiyle, işyerinde fiilen keşif yapılamaması sebebiyle eldeki dava dosyası ile emsal nitelikte dava olup olmadığı araştırılarak, öncelikle, işyerinin basımevi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu ön koşulun varlığı belirlendikten sonra, çalışmanın basımevi işyerinin hangi bölümlerinde geçtiği, yapılan işin niteliği, özellikleri ve buna bağlı olarak hangi olumsuz dış etkenlere maruz kalındığı, çalışmanın itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir işyerinde geçip geçmediği, gürültü ve ihtizaz yapıcı makine ve aletlerdeki çalışma düzeniyle, çalışmanın gerçekleştiği saatler, gürültü düzeyi ve kullanılan maddelerin, insan sağlığı için tehlike sınırı gözetilerek, bilirkişi kurulundan davacının talebe konu dönem yönünden çalıştığı birim, yaptığı iş somutlaştırılmak ve davacı yönünden bireyselleştirilmek suretiyle düzenlenecek ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ...Ş." ne, 17.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.