MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yargılaması sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, 21.06.2007 tarihinde davalıların malik ve sürücüsü olduğu aracın davacıların oğulları/kardeşi... idaresindeki mobilete çarpması sonucu meydana gelen trafik kazasında,..."ın vefat ettiğini belirterek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile, davacı anne... ve baba ... için ayrı ayrı 1.000,00"er TL maddi ve 25.000,00"er TL manevi, kardeş Nermin için 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden işleyecek faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, anne... için 8.019.66 TL. ve baba ... için 7.052,87 TL olarak talebini ıslah etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın maddi tazminat yönünden kabülü ile, anne... için 8.019,66 TL, baba ... için 7.052,87 TL. maddi tazminatın olay tarihi olan 21.06.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan alınarak davacıya verilmesine, manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabülü ile, davacılar ... ve ... yönünden 15.000,00"er TL., Nermin yönünden 7.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 21.06.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiş; hüküm, davalılardan ... vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
1- Davaya konu trafik kazası ile ilgili olarak,... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/725 E numaralı dosyasında sanık ve eldeki dosyanın davalısı sürücü ..."in tedbirsizlik ve dikkatsizlikle bir kişinin ölümüne sebebiyet verme suçundan yargılandığı, tali kusurlu kabul edilerek hapis cezası ile cezalandırıldığı, ... 12. Ceza Dairesi Başkanlığının bozma ilamı ile; “...kazanın oluşumunda sanık tali kusurlu kabul edildiği halde, hüküm fıkrasında asli kusurlu olduğundan bahisle temel cezanın alt sınırdan uzaklaşılarak hükmün karıştırılması ...” gerekçesi ile hükmün bozulduğu, yeniden yapılan yargılama sonucunda; bozma ilamına uyulmak suretiyle sanık-davalı sürücü ... tali kusurlu kabul edilerek hüküm kurulduğu ve bu hükmün ... ilgili dairesi tarafından onandığı anlaşılmaktadır.
Yine aynı kaza ile ilgili olarak dava dışı ... şirketi tarafından eldeki dosya davacıları aleyhine açılan rücuen tazminat davasında, trafik bilirkişisi, ... Trafik İhtisas Dairesi ve Karayolları bilirkişi heyetlerince terditli raporlar düzenlendiği ve muris..."ın kırmızı ışıkta geçtiğinin kabulü halinde % 70 oranında kusurlu, geçmediğinin kabulü halinde kusursuz olacağı ve bu durumda diğer araç sürücüsü davalı ..."un % 100 kusurlu olacağının kabul edileceği belirtilmiştir. Mahkemece bu davada, tanık beyanı da gözetilerek, davalı sürücü ..."in tam kusurlu olduğu kanaati ile davanın reddine karar verildiği, söz konusu kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği de anlaşılmaktadır.
İş bu davada ise, trafik kazası tespit tutanağında murisin dönüş kuralına riayet etmemek, davalı sürücü Yakup"un hızını azaltmama nedenleriyle kusurlu bulundukları, KGM heyet bilirkişi raporunda ise; “... kazanın oluşumunda olaya karışan araçlardan hangisinin yeşil, hangisinin kırmızı ışıkta kavşağa girdiği hususunda belirleme yapılamadığı, mahkemenin talimat yazısında, Trafik İhtisas Dairesince ikili duruma göre hazırlanan raporlarda, 2. duruma göre belirtilen kusur durumlarının trafik bilirkişisinin raporu ile uyumlu olmadığı hususuna değinilerek heyetten bu yönde rapor istenildiği dikkate alınarak, müteveffa sürücü... Memiş idaresindeki motosikletin kavşağa yeşil ışık dava dışı sürücü ... idaresindeki otobüse ise kırmızı ışık yanmakta iken kavşağa girmiş olduklarının kabulü halinde; sürücü Yakup"un % 100 tamamen kusurlu, müteveffa...ın tamamen kusursuz olduğu...” belirtilmiştir.
Mahkemece, dosyada alınan KGM bilirkişi heyet raporunda davalı sürücünün % 100 oranında kusurlu olduğu, ceza mahkemesinde sanık ..."un ağır kusurlu kabul edildiği, yine az yukarıda belirtildiği üzere rücuen tazminat davasında muris..."ın kusursuz, davalı ..."un %100 kusurlu kabul edilerek eldeki dosyanın davacıları hakkında davanın reddine karar verildiği ve kararın kesinleştiği gerekçeleri ile davalı sürücü Yakup"un % 100 oranında kusurlu ve muris..."ın kusursuz olduğu kanaatine varılarak, hesap bilirkişi raporu ile belirlenen maddi tazminat miktarından, ... şirketi tarafından ödenen miktarın düşülmesi suretiyle belirlenen miktarlara hükmedildiği anlaşılmaktadır.
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun (BK) “ceza hukuku ile medeni hukuk arasında münasebet” başlıklı 53. maddesi: “Hakim, kusur olup olmadığına yahut haksız fiilin faili temyiz kudretini haiz bulunup bulunmadığına karar vermek için ceza hukukunun mesuliyete dair ahkamiyle bağlı olmadığı gibi, ceza mahkemesinde verilen beraat kararıyla da mukayyet değildir. Bundan başka ceza mahkemesi kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarını tayin hususunda dahi hukuk hakimini takyit etmez.” hükmünü içermektedir.
Görülmektedir ki, ceza mahkemesinin “delil yetersizliğine dayanan beraat kararının” hukuk hâkimini bağlamayacağı ancak beraat kararı bir maddi olguyu tespit ediyorsa bu kararın hukuk hâkimini bağlayacağı, beraat kararı suçun sanıklar tarafından işlenmediğinin kesin olarak tespiti olgusuna dayanıyorsa, bu kararın hukuk hâkimini de bağlayacağı, bundan başka kusurun takdiri ve zararın miktarını tayini hususundaki kararın hukuk hâkimini bağlamayacağı hüküm altına alınmıştır (Turgut Uygur, Borçlar Kanunu Şerhi, C. 1, s. 844).
Bu durumda, ceza mahkemesi kararının kusurun varlığı ve zarar miktarının belirlenmesi konusunda hukuk hakimini bağlamayacağı kuşkusuzdur. (HGK, 10.12.1975 gün ve 1975/11, 406 E., K; 25.11.1983 gün ve 1983/4-261, 1220 E., K. sayılı ilamları).
Böylece, kural olarak hukuk hâkimi ceza yasasındaki hükümlerle ve ceza hâkiminin kararıyla bağlı tutulmamış; BK’nun 53. maddesi ile bağımsızlık ilkesi benimsenmiştir (... Reşit Karahasan, Tazminat Hukuku, 1996, s. 437 vd.).
Ne var ki, hukuk hâkiminin yukarıda açıklanan bu bağımsızlığı sınırsız değildir.
Hukuk hâkiminin kural olarak ceza mahkemesinin beraat kararı ile bağlı olmadığı ancak aynı olay nedeniyle ceza yargılamasında hükme dayanak alınan maddi olgularla ve özellikle “fiilin hukuka aykırılığı” konusunda tamamen bağlı olacağı gerek öğreti gerekse de yargısal uygulamada istikrarla kabul edilmektedir.
Hal böyle olunca, maddi olayları ve yasak eylemlerin varlığını saptayan ceza mahkemesi kararı, taraflar yönünden kesin delil niteliğini taşır (HGK, 24.12.2014 gün ve 2014/4-846 E., 2014/1091K)
Mahkemece, ceza mahkemesi dosyasında sanık ..."un ağır kusurlu kabul edildiği belirtilmiş ise de, az yukarıda açıklandığı üzere onanan ceza mahkemesi kararında sanık davalı ..."un tali kusurlu kabul edildiği, rücuen tazminat davasında ise, davalı sürücünün % 100 oranında kusurlu olduğu gerekçesi ile verilen red kararının temyiz edilmeksizin kesinleştiği, dolayısıyla bu kararın denetime tabi tutulamadığı, yine dosya münderecatında ceza dosyası yer almadığından kusura ilişkin raporların içeriğinin de incelenemediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, mahkemece kesinleşen ceza dosyası getirtilerek, BK.’nun 53. maddesi tartışılmak suretiyle maddi vakıanın değerlendirilmesi, muris ve davalı sürücünün hangisinin kırmızı ışıkta geçtiği yönündeki maddi olgunun hukuk hâkimini bağlayacağı gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Bozma sebebine göre, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."e geri verilmesine 09/07/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.