Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ceza kesintisinin iadesi ile ilave iş bedelinin tahsili talebinden ibarettir. Davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir.
Davacı yüklenici vekili, taraflar arasında 13.01.2011 tarihli "... Hizmet Binasının Yapım İşi" ile ilgili sözleşme imzalandığını ve işin devamı sırasında idarenin 14.07.2011 tarihli onayı ile %9,27 oranında iş artışı yapıldığını ve davalının hakedişlerden haksız olarak 148 günlük ceza olarak 54.775,32 TL kesinti yaptığını, kesintinin çalışılamayacak günlere ilişkin olduğunu, bu ve diğer kesintilerin haksız olduğunu, idarenin talebi ile 155 cm yüksekliğinde 225 metre istinaf duvarı yaptıklarını ve bu işin faydalı ve zorunlu olduğunu, bu işin bedeli olan 40.500,00 TL"nin ödenmediğini, davalının sebepsiz zenginleştiği 93.275,32 TL"nin 20.12.2011"den itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı iş sahibi vekili; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 9. maddesi gereğince davacının süre uzatımı isteyemeyeceğini, yapılan ceza kesintilerinin haklı ve yerinde olduğunu, yapılan ihata duvarının bedelinin %10 iş artışı kapsamında ödendiğini, hakedişlerin itirazsız imzalandığını ve metrajdan fazla duvar yapılmadığını belirterek davanın haksız olduğunu savunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiş, karar davalı iş sahibi vekili tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarına gelince;
Taraflar arasında 13.01.2011 tarihli "... Hizmet Binasının Yapım İşi" başlıklı sözleşmenin düzenlendiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ceza kesintisi yapılıp yapılamayacağı ve ilave işlerden dolayı bedel ödenmesinin gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşme, imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 355 (6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470) ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olup, uyuşmazlığın bu hükümlere göre çözümlenmesi gerektiği açıktır.
Taraflar arasında imzalanan 13.01.2011 tarihli sözleşmenin 8. 2. 1. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) sözleşmenin eki olarak kabul edilmiştir. Sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 39. ve 40. maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere ve kesin hakedişe itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu "idareye verilen ...tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi"ndeki bu düzenleme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 193. maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece re"sen gözetilmelidir.
Dava konusu somut olayda davacı yüklenici gecikme cezası kesintisi yapılan 1, 3, ve 4 nolu hakedişlere usulüne uygun bir şekilde itiraz etmediğinden, hakedişleri olduğu gibi kabul etmiş sayılacağının kabulü gerekir. Bu kapsamda, mahkemece davanın bu kalem yönünden talebi tümden reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
3-Davacı yüklenici iş artışında dolayı da alacak talebinde bulunmaktadır. Gerçekten de davalı idarenin onayı ile %9,27 oranında iş artışı yapılmış, davacı yüklenici de bu raporu itirazsız imzalamıştır. Mahkemece hükme esas alınan 14.04.2016 ve 13.02.2015 tarihli bilirkişi raporlarında davacının gerçekleştirdiği iş olan ihata duvarının bedeli 2014 yılı birim fiyatları göre hesaplanmış olup, bu durum usul ve yasaya ve Dairemizin yerleşmiş içtihatlarına aykırı olmuştur. İlave işler bedeli yapıldığı yıl serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplanmalıdır.
O halde yapılaca iş, mahkemece hükme esas alınan raporu düzenleyen bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak ilave işler bedelinin yapıldığı yıl piyasa rayiçlerine göre hesaplanması ve buna göre ilave işler bedelini hüküm altına almak, ceza kesintisi ile ilgili alacak talebinin ise reddine karar vermekten ibarettir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3. bentler uyarınca hükmün davalı yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 01.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.