18. Hukuk Dairesi Esas No: 2013/16714 Karar No: 2014/3400 Karar Tarihi: 27.02.2014
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2013/16714 Esas 2014/3400 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Elbistan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir davada, Kamulaştırma Yasası'na göre kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiş, ancak dava konusu taşınmazda bulunan irtifak hakkının niteliği ve taşınmazın değerinde oluşturacağı kaybın incelenmediği için verilen hüküm temyiz edilmiştir. Yargıtay ise kamulaştırılan taşınmazda irtifak nedeniyle oluşacak değer düşüklüğünün oranının %1,65 olduğunu belirtmiş ve bilirkişi kurulunun %2'lik oranı esas alarak belirlediği kamulaştırma bedelinin doğru olmadığını vurgulamıştır. Kararda geçen kanun maddeleri ise Kamulaştırma Yasası'nın 11. maddesi ve kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde kamulaştırma bedelinin tanımıyla ilgilidir.
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı kurum vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1-Tapu kaydının incelenmesinden dava konusu taşınmazın 1700 m²"lik bölümü üzerinde önceden TEK genel Müdürlüğü lehine irtifak hakkı tesis edildiği anlaşılmış olup bu irtifak hakkının niteliği de belirlenerek taşınmazın değerinde oluşturması kaçınılmaz olan değer kaybının incelenmemiş olması, 2-İrtifak hakkı kurulması nedeniyle davaya konu taşınmazlarda meydana gelecek kıymet düşüklüğünün tespitinde, taşınmazın tamamının yüzölçümünden pilon (direk) yeri için kamulaştırılan kısmın indirilmesi ve kalan kısım üzerinden hesaplama yapılması gerektiğinin düşünülmemesi, 3-Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin son fıkrası hükmüne göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde kamulaştırma bedeli, bu kamulaştırma nedeniyle taşınmazın tamamında oluşacak değer düşüklüğüdür. Başka bir deyişle taşınmazın kamulaştırma öncesi ile irtifakın geçmesinden sonraki değerleri arasındaki fark kamulaştırma bedelidir. Bu bedel taşınmazın büyüklüğüne, kullanma biçimine, arsa ya da tarım arazisi oluşuna, irtifakın niteliği ile geçtiği yer ve kapladığı alana göre yüzde olarak belirlenir ve irtifakın taşınmazda doğurduğu bu değer düşüklüğü oranına göre kamulaştırma bedeli bulunur. Ayrıca Yargıtay uygulamalarında üzerinde irtifak hakkı kurulmuş olan taşınmazda bu irtifak nedeniyle oluşacak değer düşüklüğünün en fazla (taşınmazın cins ve niteliğine göre uygun kullanımını önemli ölçüde etkileyen özel bir durum yoksa) irtifaktan etkilenen alanın mülkiyet değerinin arazide %35’i, arsada ise %50’si oranında olacağı kabul edilmektedir. Açıklanan bu esaslar gözönünde tutulduğunda irtifak kamulaştırmasından dolayı dava konusu taşınmazda oluşacak değer düşüklüğü oranının %1.65 olarak kabul edilmesi gerektiği gözetilmeden, bilirkişi kurulunca % 2 oranda değer düşüklüğü esas alınarak kamulaştırma bedelinin tesbit edilmesi, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 27.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.