5. Hukuk Dairesi 2017/18129 E. , 2019/3939 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R –
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan rapor hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
1)Bilirkişi kurulunca somut ...... alınan taşınmazın, satışına ilişkin akit tablosu ...... Müdürlüğünden istenilip, dava konusu ...... ili, ...... ilçesi, 2. ...... mahallesi, 3344 ada 63 parsel sayılı taşınmazın değerlendirme tarihi itibariyle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda kıyasi ...... kabul edilen taşınmazın ise bilirkişilerce değerlendirmeye esas alınan satış tarihi itibariyle fiili ...... uygulaması sonucu oluşan ...... parselleri mi, yoksa ...... planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastro parselleri mi oldukları ilgili ...... ...... Müdürlüğü ile ...... Müdürlüğünden ayrı ayrı sorulup, ...... Kanununun 15. ve 16. maddeleri uyarınca bir kısmı kamuya terk edilen taşınmazların Dairemizin yerleşik uygulamalarına göre ...... parseli olarak değerlendirilmesi gerektiği de gözetilerek alınacak cevaplara göre bilirkişi kurulu raporu denetlenmeden eksik inceleme ile karar verildiğinden rapor inandırıcı görülmemiştir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen ...... celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, ...... alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle ...... ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili ...... Başkanlığı ve ...... Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; ...... planındaki konumu, ......lere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile ...... taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve ...... taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak ......lere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2)Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, dava konusu taşınmazın 493 m2"lik kısmının ...... planında yolda, 766 m2’lik bölümünün ise park alanında kaldığı, 14.04.2015 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisine göre taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 49 m2"lik bölümüne yol olarak fiilen el atıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda taşınmaza yol geçirmek suretiyle fiilen el atıldığı ve proje bütünlüğü gözönüne alınarak ...... planında yol ve park alanında kalan kısımların tamamının bedeline hükmedilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle sadece el atılan bölüm bedelinin tahsiline karar verilmesi,
3)Dosya fen bilirkişisine tevdi edilerek dava konusu taşınmazın ...... planında yol, park ve konut alanında kalan bölümleri ile yol geçirmek suretiyle fiilen el atılan bölümünün yüzölçümleri ile birlikte ölçekli kroki üzerinde ayrı ayrı gösterilmesi için ek rapor alındıktan sonra bu rapor ve kroki eklenmek suretiyle taşınmazın el atmadan arta kalan ve ...... planında konut alanında olduğu belirtilen 491 m2"lik kısmına ...... durumuna göre yapılaşma izni verilip verilmeyeceği, verilmiş ise önceki durumuna göre kısıtlama getirilip getirilmediği hususları ilgili ...... ...... Müdürlüğünden araştırılarak yapılaşma izni verilmeyeceğinin bildirilmesi halinde bu bölümün tüm bedeline, kısıtlama getirildiğinin bildirilmesi halinde ise değer azalış bedeline hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
4)Davalı idarece dava konusu taşınmazın yargılama sırasında ...... uygulamasına tabi tutulduğu ileri sürüldüğünden, mahkemece dava konusu taşınmazdaki davacılara ait hissenin ...... uygulaması ile başka parsellere şuyulandırılıp şuyulandırılmadığı, olduğu yerde korunup korunmadığı belirlenip, yeni oluşan ...... parsellerinin ...... kayıtları, ölçekli krokileri ve ...... durumları da getirtildikten sonra yeniden keşif yapılarak, ...... uygulaması sonucu oluşan parsellere fiilen el atılıp atılmadığı belirlenip, el atmanın varlığının tespiti halinde veya yeni parsellerin fiilen el atılmamakla birlikte kamu hizmetine tahsis edilen parseller olduğu belirlenirse işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
5)Kabule göre de; dava konusu taşınmaz ve içinde bulunduğu bölgenin ileride ...... uygulamasına tabi tutulması halinde kesilmesi gereken düzenleme ortaklık payı oranının ve dava konusu taşınmazın çevresinde düzenleme görmüş parseller var ise bunlardan kesilen düzenleme ortaklık payı oranları ile bunlara ilişkin bilgi ve belgeler ...... Müdürlüğünden sorularak alınacak cevaplara göre bilirkişi kurulu raporu denetlenmeden eksik incelemeyle dava konusu taşınmazın ...... karşılaştırması sonucu tespit edilen metrekare birim fiyatından % 40 oranında düzenleme ortaklık payı düşülmek suretiyle hesap yapan rapor doğrultusunda karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının ...... irad kaydedilmesine, 07/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.