MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... ve davacı mirasçıları tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davacının yaşlı, okur yazar olmayan cahil ve fakir bir kişi olduğunu, birkaç yıl önce eşi olan ... ile evlenirken maliki olduğu taşınmaz hissesini başlık parası olarak tapudan ferağ etmek üzere söz verdiğini, bu amaçla müvekkili ile eşinin tapuya gittiklerini, tapuda müvekkili ile eşinin konuşmalarını dinleyen ..."in tapuda çalıştığını, bu işi kendisinin sorunsuz bir şekilde çözeceğini söyleyerek kendisini inandırdığını, daha sonra bu kişinin yanında biri ile birlikte müvekkilinin evine gelerek takip ve dava konusu senedi müvekkilinin okuma yazma bilmeyen eşinden kötüniyetle, hile ve desise ile aldatarak aldığını, senet arkasının taklit bir imza ile ciro edildiğini tahmin ettiklerini, daha sonra ..."in bu senedi yanında birlikte getirdiği davalı ..."a vererek icra takibi başlattığını, senedin ve takibin geçersiz olduğunu, çünkü müvekkilinin okur yazar olmadığını, senetteki borçlu imzasının usulünce onaylı olmadığını, ayrıca müvekkili yaşlı olup sağlıklı karar verme yeteneği bulunup bulunmadığının kuşkulu olup aldatılabilecek durumda olduğunu, davacı ile senet alacaklısı davalı ..."ın karı-koca olup aralarında alacak-borç ilişkisi bulunmadığını belirterek davacının senet nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, senedin ve takibin iptaline ve davalıların %15"ten az olmamak üzere tazminatla sorumlu tutulmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., eşi olan davacıyla tapuya gittiklerinde ..."in kendilerine yardımcı olabileceğini söylediğini, okuma-yazma bilmemesi nedeniyle senet imzalattırdığını, diğer davalıların kendisini ve davacıyı dolandırdığını beyan etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve yapılan yargılamaya göre, davalılar ... ve ..."in dava konusu senedi, davacı ve davalı ..."dan hile ile aldıkları senedin gerçek bir borcu yansıtmadığı, davalı ..."in savunmalarının hayatın olağan akışına uymadığı gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili ve dahili davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dairemizin 19/06/2014 tarihli, 2013/15035 esas sayılı, 2014/11562 karar sayılı kararında “Dava, İİK"nun 72. maddesi gereğince takip konusu yapılan bono nedeniyle senet borçlusu olan davacı ..."ın okur yazar olmadığı, bu nedenle kambiyo senedi tanzim edemeyeceği, senetteki borçlu imzasının da usulünce onaylı olmadığı davacının oldukça yaşlı olup sağlıklı düşünüp karar verme yeteneği de kuşkulu olup aldatılabilecek durumda olduğu iddialarına dayalı olarak açılmış menfi tespit davasıdır. Davacı vekilince yargılama sırasında dosyaya 26.04.2011 tarihli psikiyatri uzmanı tarafından verilmiş ve davacının mental kısıtlılık yaşadığını belirten rapor ibraz edilmiştir. Bu durumda mahkemece öncelikle yapılması gereken husus davacının bononun tanzim tarihinde raporda ileri sürülen tarzda rahatsızlığının bulunup bulunmadığı, bu rahatsızlığın kendisine vasi tayinini gerektirip gerektirmediğinin tespiti olmalıdır.
Bu yönde yapılan inceleme sonucunda davacının hukuki ehliyete sahip olduğu sonucuna varılır ise o zaman davanın bonoya karşı açılan menfi tespit davası olduğu dikkate alınarak davalı ..."in takip konusu bonoda sıfatının bulunmadığı, bu itibarla davaya dahil edilemeyeceği, kaldı ki adı geçenin dahili davalı şeklindeki bir yöntemle davalı yapılamayacağı gözetilerek bir karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemeside doğru değildir.
Öte yandan bonoda lehdar olan davalı ..."ın duruşmadaki beyanında davayı kabul ettiği ve yine davalı ..."ın dava konusu bonoyu ciro yoluyla devraldığı gözetilerek hamilin bonoyu iktisap ederken bononun bedelsiz olduğunu bile bile keşideci davacının zararına iktisap edip etmediğinin 6762 sayılı TTK"nun 599. (6102 sayılı TTK"nun 687.) maddesi bağlamında incelenmesi gerektiği ve bu inceleme sırasında davacı yanın hile iddiasının ciro yoluyla hamil olan davalı ..."a karşı ileri sürülüp sürülemeyeceği hususları üzerinde de yeterince durulup tartışılmadan eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulmasıda doğru değildir.” gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmakla, yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, bozma ilamından sonra davacının vefat ettiği, mirasçılarının davaya dahil edildiği, ..."ın akit tarihi olan 12.02.2010 tarihinde fiil ehliyetine haiz olduğu, davalı ..."in takip konusu bonoda sıfatının bulunmadığı, bu itibarla davaya dahil edilemeyeceği, öte yandan davalı ..."ın dava konusu bonoyu ciro yoluyla devraldığı gözetilerek hamilin bonoyu iktisap ederken bononun bedelsiz olduğunu bile bile keşideci davacının zararına iktisap ettiğinin 6762 sayılı TTK"nun 599. (6102 sayılı TTK"nun 687.) maddesi bağlamında davacı tarafından iddia ve ispat edilemediğinden ve bu nedenle hile iddiasının ciro yoluyla hamil olan davalı ..."a karşı ileri sürülemeyeceğinden bu davalıya yönelik davacının davasının reddine, bonoda lehdar olan davalı ..."ın duruşmadaki beyanında davayı kabul ettiği anlaşılmakla davanın bu davalı yönünden kabulüne, tarafların talepleri olmadığından kötü niyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davacı mirasçıları vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece verilen ilk kararın Dairemizce bozulması üzerine mahkemece bozma kararına uyularak verilen yeni kararın karar başlığında davalı ... gösterildiği ve gerekçe de buna yönelik davanın reddine karar verildiğinin belirtildiği halde hüküm kısmında ...’a karşı açılan dava yönünden herhangi bir hüküm kurulmaması doğru olmamıştır.
2- Öte yandan Dairemizin bozma kararında dahili davalı ... yönünden muhakeme hukukunda dahili davalı şeklinde davaya yeni davalıların eklenmesi mümkün olmadığından bu kişi hakkında dahili davalı işleminin yapılmamış sayılması gerektiğine işaret edilmiş olmasına rağmen dahili davalı karar başlığında gösterilmemiş ancak verdiği cevap dilekçeleri özetlenerek, dahili davalının işleminin yapılmamış olmasına yönelik olarak karar ve gerekçe de yer verilmemiş olması da yerinde görülmemiştir.
3-Yine davacının tazminat talebi olmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ise de davacının dava dilekçesinde tazminat talebinin bulunduğu anlaşılmakla, bu yönden kararda çelişki oluşturulmuş olması da bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1), (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı ... ..."ın ve davacı mirasçılarının sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harçların istek halinde temyiz eden davalı ... ve davacı mirasçılarına iadesine, 20/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.