Davacı ... vekili avukat ... ile, davalı 1-... vekili avukat ..., 2-T.C Toplu Konut İdaresi Başkanlığı vekili avukat ..., ihbar olunanlar 1-... vekili avukat ..., 2-T.C. ... Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü aralarındaki dava hakkında ... 4. Tüketici Mahkemesinden verilen 23/11/2016 tarih ve 2016/793-2016/1182 sayılı hükmün Dairemizin 25/04/2017 tarih ve 2017/4102-2017/4934 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı Toki avukatınca kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu.

K A R A R

Davacı, 1989 yılında Bulgaristan’dan zorunlu göçe tabi tutularak Türkiye’ye geldiğini, Devlet Bakanlığınca hazırlanan göçmen evleri projesi kapsamında borçlandırılarak konut satın aldığını, bu bağlamda 13.000.000 TL (eski para) peşinat ödediğini, bu ödemenin konut maliyetinden düşülmesi gerekirken düşülmediğini ileri sürerek, bu ödemenin güncelleştirilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL’nin yasal faizi ile davalılardan tahsilini istemiş, ıslah ile talebini 16.745,17 TL.ye yükseltmiştir.
Davalılar, kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, zamanaşımı süresinin dolduğunu ve davanın haksız olduğunu savunarak davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemenin davanın kabulüne dair kararının temyizi üzerine Dairemizce kararın bozulmasına karar verilmiş, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda mahkemenin davanın reddine dair verdiği kararının davacı tarafından temyizi üzerine kararın onanmasına karar verilmiş, davacının karar düzeltme talebi ret edilmiş, bu kez davacı hak ihlali yapıldığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurmuştur.
T.C. Anayasa Mahkemesi, 07.01.2016 tarih, 2014/2719 başvuru numaralı kararı ile; başvurucunun Anayasa"nın 36. maddesinde güvence altına alınan gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine karar vermiş, ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldırmak için yeniden yargılanma yapılmak üzere dosyayı mahkemesine göndermiştir.
Mahkemece, yeniden yapılan yargılama sonunda; Zaman aşımı itirazı nedeni ile davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı tarafından temyizi üzerine Dairemizin 25/04/2017 tarih ve 2017/4102 Esas, 2017/4934 Karar sayılı ilamı ile hükmün bozulmasına karar verilmiş, bu kez davalı TOKİ karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
Davacının, Devlet Bakanlığı koordinatörlüğünde yapılan göçmen konutlarından daire satın aldığı, ilerde maliyet hesabından mahsup edilmek üzere 13.000.000 TL (eski para) ödediği, konutun davacıya teslim edilip tapuda devir işleminin yapıldığı, davacının dava dışı bankadan kredi kullanıp ödeme yaptığı, ancak maliyet hesabı çıkarıldığında arada oluşacak farkı da aynı koşullarda ödemeyi taahhüt ettiği konusunda ihtilaf yoktur. Uyuşmazlık, davacının yaptığı peşin ödemenin maliyet hesabına göre borçlandığı anlaşılan davacı borcundan mahsup edilip edilmediği hakkındadır. Mahkemece, davalının Eylül 1993 tarihinde ilk taksit yatırma anında sözleşmede belirlenen taksit tutarından (416,931 TL) az tahsilat yapılmadığından peşinat olarak yatırılan 13.00 TL (Bu miktarlar TL den altı sıfır atılmadan önceki miktarlardır)"nin mahsup edilmediğini bilebilecek durumda olduğunu bu nedenle ilk taksit yatırma tarihinden itibaren zamanaşımı süresinin başladığı ve dava tarihi itibariyle de 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Dosyanın taraflarça temyizi ve karar düzeltme talepleri üzerine Dairemizce davanın esasına girilerek inceleme yapıldığı ve karar verildiği, dosyanın geçirdiği safahat ve bozmaya uyulmasına rağmen Anayasa Mahkemesinin 07.01.2016 tarihli kararı gereği yeniden yapılan yargılama neticesinde zamanaşımı nedeniyle (usulden) red kararı verilmesi usulen mümkün değildir. Mahkemece, davanın esasına girilerek karar verilmesi gerekirken, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Hükmün bu nedenle bozulması gerekirken, Dairemizce 25/04/2017 tarih ve 2017/4102 Esas, 2017/4934 Karar Karar sayılı ilamda "mahkemece mahsup işleminin yapılıp yapılmadığı somut olarak kanıtlanmadan sadece celbedilen yazılar ve belgelerdeki soyut ifadeler ve emsal içtihat üzerine varsayıma dayalı olarak ödenen peşinatın mahsup edildiğinin kabulü yürürlükteki mevzuata ve evrensel hukuk ilkelerine aykırıdır. Bu durum Anayasa Mahkemesi"nin 17.07.2014 tarih ve 2013/4495 Başvuru sayılı ilamında da açıkça belirtilmiştir. O halde, mahkemece, ödenen peşinatın mahsup edilip edilmediği yönünde tüm belgeler ve dosya kapsamında alınan mahsup yapılmadığına ilişkin bilirkişi kurulu raporu ve bu rapora yönelik itirazlar da dikkate alınmak suretiyle ödenen peşinatın mahsup edildiği somut olarak kanıtlandığı takdirde davanın reddine şayet mahsup işlemi somut olarak kanıtlanamıyorsa davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken" şeklinde kararın bozulduğu bu kez yapılan inceleme ile anlaşılmış olduğundan, davalının karar düzeltme talebinin kabulüne, Dairemize ait 25/04/2017 tarih ve 2017/4102 Esas, 2017/4934 Karar sayılı ilamın kaldırılmasına, hükmün yukarda açıklanan değişik nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı TOKİ"nin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemize ait 25/04/2017 tarih ve 2017/4102 Esas, 2017/4934 Karar sayılı ilamın kaldırılmasına, hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan 65,40 TL harcın istek halinde davalı Toki"ye iadesine, 29/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.