Danıştay 4. Daire 1994/5760 Esas 1995/2738 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 2738
Esas Yılı : 1994
Esas No : 5760
Karar Tarihi : 06/06/995

DİLEKÇE RET KARARI HAKİMİN İŞTEN EL ÇEKMEDİĞİ DAVALARDAN OLDUĞUNDAN BU TÜR KARARLARIN HUKUKA UYGUNLUĞUNUN DAVANIN SONUNDA VERİLECEK NİHAİ KARARIN TEMYİZİ ÜZERİNE O KARARLA BİRLİKTE İNCELENMESİNE ENGEL BULUNMADIĞI HK.
1990 yılına ilişkin olarak davacı adına yapılan tarhiyata karşı açılan davada, Mahkemece, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15 inci maddesinin 1/d fıkrası uyarınca dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir. Yenilenen dava üzerine … Vergi Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararıyla; davacı tarafından aynı niteliktekidilekçeyle yenilenen davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15/5 maddesi uyarınca reddine karar verilmiştir. Davacı, dava dilekçesinin ilk incelemesi yapıldıktan sonra kanuna ve usule uygun görülerek davalı idareye tebliğ edilip savunma ve cevap alındıktan sonra dilekçe red kararı verildiğini, bir ara kararı niteliğinde olan bu kararı nihai kararla birlikte temyiz ettiklerini, her iki vergi türü ve cezalar arasında maddi ve hukuki yönden bağlılıklar olduğu gibi kanıtların da aynı olduğunu, İdari Yargılama Usulü Kanununun 5 inci maddesi ile bu hususta istisna getirildiğini ve yasanın aradığı şartların olaylarında mevcut olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.
Uyuşmazlık, davacı adına 1990 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenen rapora göre yapılan tarhiyata karşı açılan davada dilekçe ret kararı verilmesi üzerine, aynı nitelikteki dilekçe ile yenilenen davanın reddine ilişkin mahkeme kararının temyizine ilişkin bulunmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 4001 sayılı kanunla değişik 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasında, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık yada sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, 15 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında ise, ilk inceleme üzerine Danıştay veya mahkemelerce verilen;bu maddenin 1/a bendinde belirtilen idari yargının görevli olduğu konularda davanın görev ve yetki yönünden reddine ilişkin kararlarla,1/c bendinde yazılı gerçek hasıma tebliğ ve 1/d bendindeki dilekçe ret kararları dışında, kararın düzeltilmesi veya temyiz yoluna; tek hakim kararına karşı ise itiraz yoluna başvurulabileceği öngörülmüştür.
Bu hükümle dilekçe ret kararlarının temyiz edilemeyeceği kabul edilmiş olmaktadır. Ancak dilekçe ret kararları bir davada verilecek nihai kararlardan değildir. Bu kararlarla, hakim işten el çekmeyip, davaya devam edebilmek için dilekçenin kanuna uygun şekilde yeniden düzenlenmesi yada noksanlarının tamamlanmasını taraftan istemektedir. Bu tip kararların hukuka uygunluğunun,davanın sonunda verilecek nihai kararın temyizi üzerine o kararla birlikte incelenmesine engel bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının, adına yapılan kaçakçılık cezalı gelir vergisi ve katma değer vergisi tarhiyatına karşı tek dilekçe ile dava açtığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15 inci maddesinin 1/d bendi uyarınca bu iki vergi türü için ayrı dilekçelerle yeniden dava açılmak üzere dilekçenin reddine karar verilmiş ise de, aynı olaydan kaynaklanan gelir vergisi ile katma değer vergisi arasında maddi yönden bağlılık bulunduğundan, 2577 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca esasın incelenmesine engel bulunmadığı halde, dilekçenin reddine ve yeniden verilen dilekçede aynı yanlışlığın yapıldığından söz edilerek davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Bu nedenle, … Vergi Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.

Azlık Oyu : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15 inci maddesinin 1 nci fıkrası d bendi uyarınca ve 14 ncü maddenin 3 ncü fıkrası g bendinde yazılı durum nedeniyle verilmiş olan dilekçe ret kararlarına karşı, 15 nci maddenin 4 ncü fıkrasının açık hükmü sebebiyle temyiz yoluna başvurulamayacağından, yenilenen davada dilekçe ret kararı verilmesini gerektiren hususun tekrarlanması üzerine bu defa 15 nci maddenin 5 nci fıkrası gereği olarak davanın reddine karar verilmiş olmasında kanuna aykırılık bulunmamaktadır.
Kanunun temyiz yoluna başvurulamayacağını belirttiği dilekçe ret kararlarının, nihai karar olmadıklarından bahisle temyiz incelemesine tabi tutulması kanuna açıkca aykırılık oluşturacağı cihetle temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerektiği görüşü ile çoğunluk kararına katılmıyorum.