MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçiler tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1. Şikayetçi ...’ın temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Şikayetçi ...’ün temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Şikayetçiler vekilinin, iki ihale bedeli arasındaki farktan sorumlu tutularak yatırdıkları teminatın kendilerine eksik iade edildiğini, taşınmazın İİK 133/1. maddesi gereğince, ihale kararı geri alınıp tek bir satış günü belirlenmek suretiyle tamamlayıcı ihale ile satılmayıp, yeni bir satış kararına dayalı olarak birinci ve ikinci satış günü belirlenmek suretiyle ayrı bir ihale ile satıldığından iki ihale bedeli arasındaki farktan sorumlulukları bulunmadığını ileri sürerek talimat icra müdürlüğünce farktan sorumlu tutularak teminatın eksik iadesine ilişkin işlemin iptali ile teminatın iade edilmeyen kısmının iadesine karar verilmesi istemi ile icra mahkemesine başvurduğu; mahkemece, şikayetçilerden ..."ün aynı hususta ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi"nde dava açtığı, davasının 2016/163 E. - 2016/170 K. sayılı dosyası ile esastan reddedildiği ve dosyanın temyiz edilmeyerek 14/06/2016 tarihinde kesinleştiği, yine aynı şikayetçinin İstanbul 10. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/600 E. sayılı dosyası ile aynı konuda dava açtığı, davanın reddine karar verildiği ve istinaf aşamasında olduğu gerekçesi ile eksik iade edilen teminat hakkında bir inceleme yapılmadan HMK"nun 114/1-ı, 114/1-i ve 115/2. maddeleri gereğince istemin usulden reddine karar verildiği, şikayetçiler vekilinin istinaf yoluna başvurması üzerine bölge adliye mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
İcra mahkemesi kararlarının, genel mahkemede sonuçlandırılacak ihtilaflar yönünden kesin hüküm teşkil etmeleri mümkün değil ise de, bu kararlardan önce verilen kararın kesinleşmesi koşulu ile sonradan oluşturulacak aynı konudaki kararlar hakkında ve birbirlerine karşı kesin hükmün neticelerini doğuracakları tartışmasızdır. Tarafları, konusu ve dava nedenleri aynı olan iki ayrı dava aynı mahkemede açılmış ise ve derdestlik itirazı da yoksa hakim, HMK.nun 166. maddesine göre davaların birleştirilmesine karar vererek her iki dava için aynı kararı verebilir. Ancak birinci dava bekletici sorun yapılmamış, ikinci davada da birleştirme kararı verilmemiş ise her iki davaya ayrı ayrı devam edilir ve ilk davanın kesinleşmesi üzerine ikinci dava (HMK. 303) kesin hüküm nedeni ile reddedilir.
Öte yandan HMK.nun 303/1. maddesi uyarınca, bir davaya ait şekli anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerekir. Aynı maddenin 2. bendine göre ise bir hüküm, davada veya karşılık davada ileri sürülen taleplerden sadece hükme bağlanmış olanlar hakkında kesin hüküm teşkil eder.
Somut olayda; Şikayetçi ... vekilinin, 26/02/2016 tarihli talebi ile ... 5.İcra Müdürlüğünün 2014/407 Tal. sayılı dosyasından teminatın iadesini talep ettiği, talimat icra müdürlüğünce teminatın iadesine karar verme yetkisinin esas icra müdürlüğünde olduğundan talebin İstanbul 35.İcra Müdürlüğünün 2014/ 20721 E. sayılı dosyasına yapılması gerektiği gerekçesi ile reddedildiği, şikayetçinin, talimat icra müdürlüğünün ret kararının iptali ve teminatın iadesi istemi ile şikayet yoluna başvurusu üzerine ... 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 06/04/2016 tarih,2016/163 E.2016/170 K.sayılı kararı ile teminatın iadesi talebinin asıl icra dairesine yapılması gerektiği gerekçesi ile reddedildiği, işbu kararın temyiz edilmeyerek 14/06/2016 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Şikayetçi ... vekilinin, bu defa İstanbul 35.İcra Müdürlüğünün 2014/20721 E. sayılı dosyasından teminatın iadesini talep ettiği, esas icra müdürlüğünün 05/02/2016 tarihli kararı ile iki ihale arasındaki farktan ihalenin feshine sebep olan tüm ihale alıcılarının müteselsilen sorumlu olduğu gerekçesi ile yatırılan teminatların ödenmeyerek dosyada tutulmasına, bu sebeple talebin reddine karar verildiği,şikayetçinin esas icra müdürlüğünün ret kararının iptali ve teminatın iadesi istemi ile şikayet yoluna başvurusu üzerine İstanbul 10. İcra Hukuk Mahkemesinin 01/02/2017 tarih, 2016/600 E. 2017/65 K. sayılı kararı ile teminatın iadesine talimat icra dairesince karar verileceği,esas icra dosyasına yatırılmış bir teminat bulunmadığından İstanbul 35.İcra Müdürlüğünce teminatın iadesine karar verilmeyeceğini, talep farklı gerekçeler ile reddedilmiş ise de netice itibariyle doğru olduğu kabul edilerek şikayetin reddine karar verildiği,işbu kararın istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin 25/05/2017 tarih, 2017/530 E. 2017/ 860 K.sayılı kararı ile teminatın iadesi konsunda talimat icra müdürlüğü yetkili olup, esas icra dairesi yetkili olmadığından ve yetkili icra müdürlüğünce verilmiş bir karar da bulunmadığından istinaf isteminin kabulü ile İstanbul 35.İcra Müdürlüğünün 2014/20721 E.sayılı dosyasından verilen 05/02/2016 tarihli kararın yok hükmünde sayılmasına,şikayetin İİK 16-17. maddeleri gereği usulden reddine karar verildiği, işbu kararın Dairemizin 14/11/2018 tarih,2017/7514 E.2018/11542 K.sayılı kararı ile onandığı görülmüştür.
Hal böyle olunca, önceki şikayetler sonucunda verilen kararlarda teminatın iadesine karar vermeye yetkili icra müdürlüğü tartışılmış, teminatın iadesi hakkında mahkemelerce bir inceleme ve tartışma da yapılmayıp bu konuda hüküm tesis edilmediğinden daha sonra yapılan eldeki şikayet yönünden kesin hükmün varlığından söz edilemez.
O halde, mahkemece ... 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 06/04/2016 tarih,2016/163 E.2016/170 K.sayılı ve İstanbul 10. İcra Hukuk Mahkemesinin 01/02/2017 tarih,2016/600 E.2017/65 K.sayılı kararlarında tartışılmayıp hükme bağlanmadığı anlaşılan iki ihale bedeli arasındaki farktan sorumlu tutularak teminatın eksik iadesine ilişkin icra müdürlük işleminin iptali ile teminatın iade edilmeyen kısmının iadesine karar verilmesine yönelik şikayetin esası incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar vermek gerekirken kesin hükümden söz edilerek işin esası incelenmeksizin şikayetin reddine karar verilmesi ve bölge adliye mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddi isabetsiz olup Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir
SONUÇ : Şikayetçi ...’ün temyiz itirazlarının kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesinin 16/01/2019 tarih, 2018/769 E. 2019/131 K. sayılı istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA ve ... 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 19.02.2018 tarih 2018/26 E. 2018/125 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 02/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.