MAHKEMESİ : İZMİR 10. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/01/2014
NUMARASI : 2012/273-2014/25

Taraflar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecimisil ve tazminat davası sonunda yerel mahkemece elatmanın önlenmesi bakımından karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil isteğinin kısmen kabulüne, manevi tazminat isteğinin zamanaşımı nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi ’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

-KARAR-

Dava; elatmanın önlenmesi, ecrimisil ve manevi tazminat isteğine ilişkindir.
Mahkemece; elatmanın önlenmesi isteği bakımından karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil isteğinin kısmen kabulüne, manevi tazminat isteğinin zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bilindiği üzere; davada ileri sürülen hususların değerlendirilebilmesi öncelikle yöntemine uygun olarak açılmış ve harçlandırılmış bir dava ile mümkündür.
Ne var ki; dava dilekçesinde ecrimisil ve manevi tazminat isteği bakımından değer gösterildiği, elatmanın önlenmesi isteği yönünden bir değer bildirilmediği, yargılama sırasında elatmaya konu taşınmaz bakımından değer belirlendiği halde bu yönden harç ikmali yapılmadan yargılamanın tamamlandığı görülmektedir.
Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Bu tür bir davada, HUMK"nun 413 ve 492 Sayılı Harçlar Kanununun 16.maddesi uyarınca dava değerinin elatılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil veya tazminatın toplamından, elatmanın önlenmesi isteğinin yanında yıkım isteği de varsa dava değeri elatılan yerin değeri ile yıkımı istenilen yapı değerinin toplamından (4.3.1953 tarih 10/2 Sayılı İ.B.K.) ibaret olacağı ve belirlenen bu değer üzerinden Harçlar Kanununun 26, 27, 28, 30 ve 32 maddelerinin öngördüğü şekilde işlemlerin yerine getirileceği ve gerekli olan harcın alınacağı tartışmasızdır.
Öte yandan, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re"sen) gözetilmesini hükme bağlamıştır. 492 Sayılı Kanunun 32.maddesinde ise yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmış 30.madde hükmünde de " ... muhakeme sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o celse için muhakemeye devam olunur; takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. HUMK." nun 409.maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." düzenlemesine yer verilmiştir.
Hâl böyle olunca; öncelikle dava dilekçesinde davaya konu edilen taşınmazla ilgili olarak yargılama sırasında mahkemece dava değeri keşfen belirlendiğine göre, belirlenen bu değer üzerinden eksik harcın tamamlattırılması ondan sonra iddia ve savunmalar gözetilerek delillerin toplanması, toplanan ve toplanacak delillerin birlikte değerlendirilmesi, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken değinilen husus üzerinde durulmaksızın yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş olması isabetsizdir.
Davacıların temyiz itirazları açıklanan nedenlerden ötürü yerindedir. Kabulüyle hükmün anılan nedenlere hasren (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair itirazların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 28.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.