(Kapatılan)16. Hukuk Dairesi 2019/2242 E. , 2021/4704 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... ve arkadaşları, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak ... İli ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 1991 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan iki ayrı taşınmaz bölümünün miras payları oranında aslarına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, ... İli ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 365, 369, 371, 1698, 1699, 1696, 1697 parsel sayılı taşınmazlarla çevrili 13.450 metrekare yüzölçümlü taşınmaz ile aynı çalışma alanında yer alan 371, 373, 1710 parsel sayılı taşınmazlarla çevrili 1.591,89 metrekare yüzölçümlü taşınmazın davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline, ... tarafından açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm davalı Hazine vekili ve davalı ... Büyükşehir Büyükşehir ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, her iki taşınmaz bölümü üzerinde de davacılar lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Şöyle ki, davaya konu taşınmazın hangi nedenle tescil harici bırakıldığı belirlenmemiş, dava konusu taşınmazın niteliği, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresine ilişkin olarak yeterli değerlendirme içermeyen ziraat bilirkişi kurulu raporuna itibar edilmiş, yine söz konusu hususların tespiti amacıyla, dava konusu taşınmazın tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi dönemlere ilişkin olarak getirtilen en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı üzerinde jeodezi-fotogrametri bilirkişisi eliyle inceleme yapılmamış, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman, nasıl, kim tarafından ve ne şekilde kullanıldığı hususlarında mahalli bilirkişilerden maddi olaylara dayalı ayrıntılı beyan alınmamış, davacılar adına aynı çalışma alanı içerisinde kadastro sırasında belgesiz zilyetlik nedeniyle tespit edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı Adliye Yazı İşleri Müdürlüğü ve Tapu ve Kadastro Müdürlükleri"nden sorulmamış, ayrıca TMK"nın 713/4 maddesinde öngörülen ilanlar taşınmazın bulunduğu yerde yapılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulması hukuken mümkün değildir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, dava konusu taşınmazların tescil harici bırakılma nedeni ilgili kadastro müdürlüğü vasıtasıyla araştırılmalı, taşınmazın bulunduğu yeri de gösterecek şekilde tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi dönemlere ilişkin en az 3 adet hava fotoğrafı istenilerek dosya arasına konulmalı, davacıların aynı çalışma alanı içerisinde senetsizden edindiği taşınmaz bulunup bulunmadığı Yazı İşleri Müdürlüğü ile ve Tapu ve Kadastro Müdürlükleri"nden sorulmalı, dosya bu şekilde tekemmül ettirildikten sonra, jeodezi-fotogrametri mühendisi bilirkişisi, üç kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisi ile yerel bilirkişiler ve tanıkların katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın öncesi itibariyle kime ait olduğu, kimden kime ne zaman ve ne şekilde intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ve hangi tasarruflarla zilyet edildiği, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı, gerekçeli ve taşınmazın fotoğraflarını da içeren rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden çekişmeli taşınmazın kadastro paftasındaki konumunun bilgisayar programı aracılığıyla uydu ve hava fotoğraflarına aktarılması suretiyle, haritaların ait oldukları yıllara göre taşınmazın niteliğini, imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını belirten rapor düzenlemesi istenilmeli; hükme esas alınan 28.05.2013 tarihli teknik bilirkişi raporunun korrdinatsız olup infazda tereddüt yaratacağı anlaşıldığından fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir ve uygulanan kayıtların kapsadıkları alanları gösterir şekilde koordinatlı kroki içeren rapor aldırılmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, TMK m. 713/4 uyarınca taşınmazın bulunduğu yerde yasal ilanlar yapılarak itiraz süresi beklenmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.