K  A  R  A  R

Davacı             : MKE Genel Müdürlüğü

Vekili              : Av. M.Y.

Davalı             : H.Ş.

Vekili              : Av. E.Ç.

O L A Y         : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı, davalının, davacı kurumda sözleşmeli personel olarak çalışmakta iken, 08/12/2014 tarihinde emekliye ayrıldığını, davalı hakkında Yönetim Kurulu Kararı ile 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu"nun 125. Maddesi hükmüne istinaden "Devlet Memurluğundan Çıkarma" cezası verildiğini, SGK"nın 2014/15 Sayılı Genelgesi hükmü doğrultusunda 50.226,27-TL emekli ikramiyesi ve 1.731,94-TL emekli ikramiye farkının yasal faizi ile birlikte ödenmesi için davalıya tebligat yapıldığını, davalı tarafından tebligata rağmen kurumlarına herhangi bir ödemenin yapılmadığını, davalı hakkında soruşturma raporu ile MKE Teftiş Kurulu Başkanlığı"nın müzekkeresi üzerine, kurumu zarara uğratmaları nedeni ile, Kırıkkale 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/2304 sayılı dosyası ile davalı ve diğer personel hakkında alacak davası açıldığını, açıklanan nedenlerle 51.958,21-TL’nın ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

KIRIKKALE 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 3.12.2015 gün ve E:2015/549, K:2015/796 sayı ile, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 2014/15 sayılı genelgesinin 2.1. Maddesinde dava konusu işlemin ilgili kurumca bildirilmesi halinde emekli ikramiyesinin ilgilisinden tahsil edilmesine ilişkin hüküm bulunduğu ve kamu alacaklarının 6183 sayılı yasa kapsamında tahsilatının yapılabileceği gibi, Danıştay İçtihat Birleştirme Kurulu"nun 1968/8 esas 1970/14 karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere, memura yapılan ödemelerden Mahkeme kararı olmaksızın kesinti veya iade yapılamayacağı, buna ilişkin yapılacak işlemin idari bir muamele olması nedeni ile uyuşmazlığın çözüm yerinin idari yargı olması gerektiğinin belirtildiği, kaldı ki davalının geri alma işlemine dayanak olan disiplin cezasının yerindeliği ve geri alma isteminin yerindeliğinin idare hukuku prensiplerine göre çözülmesinin gerekeceği değerlendirildiğinde, istirdadı istenen alacağın sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı kanaatine varılarak, davaya bakmakla İdare Mahkemeleri görevli ve yetkili olduğundan Mahkemelerinin yargı yolu bakımından görevsizliğine, uyuşmazlığın çözüm yerinin İdare Mahkemeleri olduğu anlaşılmakla dava dilekçesinin yargı yolu nedeni ile reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

Davacı vekili bu kez, aynı istemle idari yargıda dava açmıştır.          

KIRIKKALE İDARE MAHKEMESİ: 1.9.2016 gün ve E:2016/451 sayılı ile, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında idari dava türlerinin sayıldığı ve aynı maddenin 2. fıkrasında da idari yargı yetkisinin idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olduğunun hükme bağlandığı; dolayısıyla, kural olarak davanın bir idari işlem veya eyleme ilişkin ve davalının da idare olması gerektiği; buna göre, davacı idarenin davalıya ödediği 50.226,27 TL emekli ikramiyesi ve 1.731,94 TL ikramiye farkı toplamı olan 51.958,21 TL tutarın ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemi idari yargı yetkisi kapsamında açılmış bir idari dava niteliğinde bulunmadığından, uyuşmazlığın özel hukuk hükümlerine göre görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle; Mahkemelerinin görevsizliğine, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyiş Hakkında Kanunun 19.maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine, dosya incelemesinin Uyuşmazlık Mahkemesince karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Yüksel DOĞAN’ın katılımlarıyla yapılan 24.10.2016 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığın esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacı idarede 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında sözleşmeli personel olarak çalışmaktayken 08/12/2014 tarihinde emekliye ayrılan davalıya ödenen 50.226,27 TL emekli ikramiyesi ve 1.731,94 TL ikramiye farkı toplamı olan 51.958,21 TL tutarın ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlığını taşıyan 2. maddesinin birinci fıkrasında, “1. (Değişik: 10/6/1994 - 4001/1 md.) İdari dava türleri şunlardır:

a) (İptal: Ana.Mah.nin 21/9/1995 tarih ve E:1995/27, K:1995/47 sayılı kararı ile; Yeniden Düzenleme: 8/6/2000 - 4577/5 md.) İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları,

b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları,

c) (Değişik: 18/12/1999-4492/6 md.) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar” hükmüne yer verilmiştir.

İdari davalardan olan iptal ve tam yargı davalarında davalı daima idaredir. Bir başka deyişle, idari yargı yerinde açılan bir iptal ya da tam yargı davasına bakılabilmesi için, diğer dava koşullarının yanı sıra, davanın idare aleyhine açılmış olması gerekmekte; idari yargı yerinde gerçek kişiler aleyhine dava açılabilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

            Bu durumda, davanın, ortada idarece kamu gücüne dayalı olarak ve idari usul ve esaslara göre re"sen ve tek yanlı biçimde tesis edilmiş bir işlem veya eyleminden dolayı hak ve menfaati ihlâl edilenler tarafından idare aleyhine açılmış 2577 sayılı Yasa"nın 2. maddesinde belirtilen davalardan biri olmayıp; davacı tarafından,  tazminat istemiyle gerçek kişi aleyhine açılan dava olması karşısında, idari yargının görevine giren bir dava bulunduğundan söz etmek olanaksızdır.

            Buna göre, davalı idarenin, alacak istemiyle gerçek kişi aleyhine açtığı davanın, özel hukuk hükümleri çerçevesinde görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevlidir.

Açıklanan nedenlerle, Kırıkkale İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Kırıkkale 1. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 3.12.2015 gün ve E:2015/549, K:2015/796 sayılı görevsizlik kararının gerekmiştir.

SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGI YERİNİN görevli olduğuna, bu nedenle Kırıkkale İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Kırıkkale 1. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 3.12.2015 gün ve E:2015/549, K:2015/796 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 24.10.2016 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.