MAHKEMESİ : .... ... ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/07/2014
NUMARASI : 2012/443-2014/202


Taraflar arasında görülen davada .... ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 17/07/2014 tarih ve 2012/443-2014/202 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 01.03.2016 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. .... ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi Muktedir Lale tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalılar arasındaki 04/08/2004 tarihli genel kredi sözleşmesine dava dışı .... ...."un kefil olduğunu, davalı şirketin sözleşmeye istinaden davalı bankadan 40.000,00 TL güvence bedelli ve 09/03/2007 tarihli, ilk talepte ödeme kaydını içeren teminat mektubu aldığını, dava dışı .... ....Elektrik İşletme Müdürlüğüne sunulduğunu, .... ....Elektrik İşletme Müdürlüğü’nce nakte çevirme amaçlı davalı Bankaya ibraz edilen teminat mektubunu, davalı bankanın teminat mektubunun aslının ibraz edilmediği ve lehdar firmanın da ödemeye muvafakat etmediği gerekçesi ile nakde çevirmediğini, davalı bankanın nakte çevirmeme işleminin dava dışı .... tarafından davaya konu edildiğini, davalı bankanın teminat mektubu bedelini dava dışı ...."a ödemeye mahkum edildiğini, bankanın dava dışı ...."a kendi hatasından ve basiretsiz hareketinden kaynaklanan faiz ve yargılama giderleri ile vekalet ücreti ödemeye mahkum edildiğini, 19/01/2011 tarihinde bankanın kefil sıfatıyla dava dışı .... ...."a hesap kat ihtarında bulunduğunu, söz konusu faiz, yargılama gideri ve ücreti vekaletinin rücuen ödenmesinin ihtar edildiğini, hesap kat ihtarında ödenmesi talep edilen 76.443,04 TL"nin 40.000 TL"lik kısmının genel kredi sözleşmesi gereğince üzerine (azami meblağ ipoteği) kurulan taşınmazın ipotek bedeli olarak davalı bankaya ödendiğini, taşınmaz maliki müvekkili tarafından yapılan ödeme sonrası kalan bakiyenin, dava dışı kefil .... ...."dan istendiğini ve kefil .... .... tarafından ihtirazi kayıt konularak 01/02/2011 tarihinde davalı banka hesabına yatırıldığını, 13/2/2011 tarihinde müvekkili ile dava dışı .... .... arasında temlik sözleşmesi imzalandığını, kefilin sorumlu olduğu borç kalemlerinde yer almayan, dolayısıyla temlik alan müvekkilinin de sorumlu olduğu borç kalemleri içinde yer almayan faiz ve diğer giderlerin ipotek ve icra baskısı sonucu ödendiğini, davalı banka ve şirketin müvekkili aleyhine sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek, 36.443,00 TL"nin davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile dava sözleşmeye dayalı alacak davası olarak ıslah edilmiştir.
Davalı Banka vekili, davanın zamanaşımı, husumet ve esas yönünden reddini istemiştir.
Diğer davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna göre, davacı ile davalı arasında genel kredi sözleşmesi nedeniyle bir akdi ilişki bulunmakla ihtirazi kayıtla davalı bankaya yapılan fazla ödemenin davalı bankanın teminat mektubunu paraya çevirmemesi nedeniyle, aleyhine verilen kesinleşen hükümden sonra talebi üzerine gerçekleştiği, bankanın kendi hatasından kaynaklanan (teminat mektubu bedeli dışında ödemek zorunda kaldığı) faiz, yargılama gideri, vekalet ücretini talep ettiği, kefilin de sebepsiz zenginleşme hususunu bilerek aralarındaki akdi ilişki uyarınca değil, ihtirazi kayıtla ödeme yaptığı, selefi olan davacının da BK"da öngörülen bir yıllık zamanaşımı süresine tabi bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, genel kredi sözleşmesine dayalı istirdat istemine ilişkin olup, temel uyuşmazlık, dava zamanaşımı süresinin sözleşme hükümleri çerçevesinde mi yoksa sebepsiz zenginleşme kurallarına göre mi belirleneceği noktasında toplanmaktadır. Mahkemece yukarıda yazılı gerekçe ile davalı Bankanın zamanaşımı def’i sebepsiz zenginleşme hükmü çerçevesinde ele alınarak yazılı şekilde davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Oysa, davanın niteliğini tespit için taraflar arasındaki hukuki işlemin mahkemece belirlenmesi zorunludur. Diğer bir ifade ile tarafların hukuki ilişkiyi vasıflandırması hakimi bağlamaz. 04.06.1958 gün ve 15/6 sayılı İBK"da da belirtildiği üzere, hakim, tarafların ileri sürdükleri maddi vakıalar ve bunlara bağlı netice-i taleplerle bağlı ve fakat hukuki tavsiflerle bağlı olmayıp, kanunları re’sen uygulamakla ve neticeye vardırmakla yükümlüdür. Somut olayda, temlik eden dava dışı kefil .... ....’un davalı Bankanın ihtarı üzerine yapmış olduğu dava konusu ödeme davalı şirketin davalı Bankadan 04.08.2004 tarihli genel kredi sözleşmesi çerçevesinde kullanmış olduğu krediye kefaletinden doğan bir ödeme olduğu kuşkusuzdur. Bu bağlamda kabulün aksine dava dışı anılan kefilin ihtirazi kayıtla davalı Bankaya yapmış olduğu ödeme genel kredi sözleşmesine dayalı olarak yapılan bir ödeme olduğunun kabulüne engel teşkil etmez.
Bu durumda, mahkemece yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda uyuşmazlığın genel kredi sözleşmesinden doğduğu ilke olarak kabul edilmek, davalının zamanaşımı def’i bu çerçeve ele alınmak ve sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken bu hususta yanılgılı değerlendirmeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.
2- Bozma neden ve şekline göre, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 03/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.