Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/986 Esas 2020/1612 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/986
Karar No : 2020/1612

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... İl Emniyet Müdürlüğü emrinde 3. sınıf emniyet müdürü olarak görev yapan davacının, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 6/B-5. maddesi uyarınca "6 ay kısa süreli durdurma" cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 127. maddesi uyarınca disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğradığından dosyanın işlemden kaldırılmasına ilişkin … ve … sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulu Kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararıyla;
Uyuşmazlık konusu olayda, davacının soruşturma konusu davranışı ile "hizmet dışında resmi sıfatın gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak" suçunu işlediği sübuta erdiğinden 6 ay kısa süreli durdurma cezasıyla cezalandırılması gerektiği değerlendirmelerine yer verildikten sonra, zamanaşımı nedeniyle dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiğinin anlaşıldığı,
Davacıya isnat edilen suçlamalar için zamanaşımı süresinin dolduğunun saptanması hâlinde, salt bu saptamayla yetinilmesi ve fiilin sübuta erip ermediği hususu irdelenmeden dosyanın zamanaşımı nedeniyle ortadan kaldırılması gerekirken, disiplin kurulunca suçun işlendiğinin tespiti ve bu durumun karara geçirilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 29/05/2019 tarih ve E:2016/21095, K:2019/4000 sayılı kararıyla;
Olayda, zamanaşımı nedeniyle işlemden kaldırılmış dosya içeriği fiillerin sübûta erip ermediğinin incelenmesi, isnat edilen fiillerin işlendiğinin tespit edilmesi durumunda, fiilin işlendiği tarih esas alınarak ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğrayıp uğramadığının tespit edilmesi, varılacak sonuca göre de dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi gerektiği,
Bu itibarla, davacının 6 ay kısa süreli durdurma cezasını gerektiren fiilinin sübûta erip ermediği irdelenmeden ve fiilin hangi tarihte işlendiği tespit edilmeden, doğrudan ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğraması sebebiyle dosyanın işlemden kaldırılması gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar veren İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacıya isnat edilen suçların sübuta erdiği, davacıya uygulanacak cezanın ceza verme yetkisi zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği, bu kararın gerekçelerinin işlemde belirtildiği, davacının bu davayı açmakta hukuki menfaati bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile ... İdare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… İl Emniyet Müdürlüğü emrinde … İlçe Emniyet Müdürü olarak görev yapan davacının, … Emniyet Müdürlüğü emrinde Terörle Mücadele Şube Müdürü olarak görev yaptığı sırada, Z.R. tarafından dolandırıldığını iddia ederek bu şahsın adresini öğrenmesini talep eden A.K.'yi adli makamlara yönlendirmesi gerekirken bunu yapmaması nedeniyle, "hizmet dışında resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak" fiilini işlediği gerekçesiyle, Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'nün 6/B-5 maddesi uyarınca 6 ay kısa süreli durdurma cezasıyla cezalandırılması gerektiği, ancak suçun işleniş tarihi itibarıyla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 127. maddesi gereği idarenin ceza verme yetkisi zamanaşımına uğradığından bahisle … tarih ve … sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulu kararıyla "dosyanın işlemden kaldırılmasına" karar verilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından, işlemden kaldırılan dosya içeriği değerlendirilmek suretiyle hakkında isnat olunan fiilin sübuta erdiği belirtilerek işlem tesis edilse de söz konusu fiili işlemediği yolundaki iddialarla temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Zamanaşımı" başlıklı 127. maddesinde;
"Bu Kanunun 125 inci maddesinde sayılan fiil ve halleri işleyenler hakkında, bu fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren;
a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına,
b) Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına,
başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda metnine yer verilen hükümle düzenlenen ve ilgililer bakımından güvence niteliği taşıyan zamanaşımı süreleri, kamu düzenine ilişkin olup, uyulması zorunlu sürelerdir.
Disiplin cezaları, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülebilmesi için kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, kişilerin özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuçlar doğurmaları sebebiyle subjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme sahiptirler.
Buna göre, disiplin cezası verilebilmesi için öncelikle kusurlu hâlin tespiti gerekmekte olup, disiplin cezasına konu edilen fiil veya hâlin zamanı, yeri, şekli gibi tüm unsurların ortaya konulması, böylelikle fiilin kim tarafından, ne zaman, nerede ve ne şekilde işlendiğinin net ve açık bir şekilde belirlenmesi gereklidir.
Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hâllerin tespiti ile bu tespit sonrası fiilin işlenip işlenmediğinin ortaya konulması gerekmekte olup, fiilin işlendiği tarihten itibaren iki yıllık zamanaşımı süresi geçirildikten sonra ise disiplin cezası verilemeyeceği açıktır.
Olayda, zamanaşımı nedeniyle işlemden kaldırılmış dosya içeriği fiilin, davacı tarafından işlenip işlenmediğinin tespitinden sonra dava konusu işlemin hukukiliğinin değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, davacının 6 ay kısa süreli durdurma cezasını gerektiren fiilinin sübûta erip ermediği irdelenmeden doğrudan ceza verme zamanaşımı sebebiyle dosyanın işlemden kaldırılması gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar veren İdare Mahkemesi ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin ... İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E: …, K: … sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/09/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ve ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.