MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı ...Ş. vekili ile davalılar ... ve ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalıların işleteni, sürücüsü, trafik sigortacısı, kasko poliçesi kapsamında ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı ve ferdi kaza koltuk sigortacısı olduğu aracın yaptığı kazada davacının yaralandığını ve % 51 malul kaldığını, davalı trafik sigortacısı ... Sigorta tarafından 67.175,00 TL. ödenmişse de bu bedelin gerçek zararın altında olduğunu, ... Sigorta A.Ş. tarafından düzenlenen poliçedeki ferdi kaza yolcu koltuk sigortası teminatının da davacıya ödenmesi gerektiğini belirterek belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL. maluliyet tazminatının tüm davalılardan, 10.200,00 TL. ferdi kaza koltuk sigorta bedelinin davalı ...den ve 75.000,00 TL. manevi tazminatın davalı ... dışındaki davalılardan yasal faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini talep etmiş; 24.02.2015 tarihli artırım dilekçesiyle, maluliyet tazminatı taleplerini 137.175,10 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... ve ... vekili, davaya konu alacakların zamanaşımına uğradığını, kaza anında araç sürücüsünün ... olmadığını, kazada davalı tarafa ait araç sürücüsünün kusurunun alt derecede olduğunu, davacının araçta hatır için taşındığını, davacının iddia edilen boyutta maluliyeti olmadığını, istenen tazminatların fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili, davaya konu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının maluliyet ve kusur ile zararı ispat etmesi gerektiğini, istenen manevi tazminatın fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Anonim Türk Sigorta Şirketi vekili, davacıya 04.03.2011 tarihinde 67.175,53 TL. maluliyet tazminatını ödeyip poliçeden doğan sorumluluklarını yerine getirdiklerini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve bakiye limitle sınırlı biçimde zarardan sorumlu olduklarını, sigortalı araçta alkol alan davacının müterafik kusuru nedeniyle tazminattan indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davacının maddi tazminat isteminin kabulü ile ferdi kaza poliçesi nedeniyle 7.640,00 TL"nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...den tahsiline; 137.175,10 TL. maluliyet tazminatının (davalı ... 48.461,27 TL. ile, davalı ...Ş. 88.713,83 TL. ile sınırlı sorumlu olmak üzere) davalılardan müteselsilen tahsiline, bu bedele davalı ... ve ... açısından kaza tarihinden, davalı ... açısından 08.09.2010 tarihinden ve davalı ...Ş. açısından dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına; davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 20.000,00 TL"nin (davalı ...Ş. 11.286,17 TL. ile sınırlı sorumlu olmak üzere) davalılar ..., ... ve ...den müteselsilen tahsiline, bu bedele davalılar ... ve ... açısından kaza tarihinden, davalı ...Ş. açısından dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili ile davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; temyiz incelemesinden geçerek kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile davalı ..."in araç sürücüsü olduğunun saptandığı da dikkate alınarak bu davalının haksız fiil faili olarak zarardan sorumluluğuna hükmedilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına; davacının kazadaki yaralanmasından
kaynaklanan kalıcı maluliyeti bulunup bulunmadığı hususunun, kaza tarihi itibariyle yürürlükte olan mevzuat hükümlerine uygun biçimde ve kazadaki yaralanma ile illiyet bağı olan durumlar irdelenmek suretiyle belirlendiği raporun hükme esas alınmış olmasına; davacının, davalı tarafa ait araçta bulunan mallarına nezaret etmek mamacıyla araca bindiği ve olayda hatır taşıması bulunmadığının kabulünün yerinde görülmesine; manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davalı ... ve ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı, davaya konu kazadaki yaralanması nedeniyle uğradığı işgöremezlik zararının tazminini talep etmiş; davacının işgöremezlik süresi ile oranının belirlenmesi bakımından alınan 02.04.2014 tarihli ... Kurumu 3. İhtisas Kurulu raporuyla, davacının sürekli maluliyet oranı % 38,2 olarak saptanmış ve kazadan sonraki 18 aylık iyileşme süresi için de % 100 oranında işgöremez olduğu yönünde görüş bildirilmiş; hükme esas alınan 12.01.2015 tarihli hesap bilirkişi raporunda ise, 18 aylık geçici işgöremezlik süresi için 15.567,12 TL. tazminat hesaplanmıştır. Davalı taraf, davacının kazadan sonra çalışmaya devam ettiğini, geçici işgöremezliğinin sözkonusu olmadığını savunmuş olup davacının temin edilen ... hizmet döküm cetvelinde de kazadan sonraki 4 aylık süreçte primleri yatmayan davacının, kazadan 4 ay sonra sigorta primlerinin yatırılmaya devam edildiği görülmektedir. Bu itibarla, geçici işgöremezlik tazminatı yönünden yapılan araştırma yetersizdir.
3-Davacının sürekli işgöremezlik tazminatının belirlenmesi konusunda hükme esas alınan 12.01.2015 tarihli bilirkişi heyeti raporunda, davacının aktif döneme ilişkin gelirinin asgari ücretin 1,51 katı olarak kabul edildiği; bu kabule de kolluk güçleri tarafından düzenlenen sosyal ekonomik durum araştırma tutanağındaki tespit üzerinden ulaşıldığı görülmektedir. Sosyal ekonomik durum araştırmasına ilişkin 09.04.2013 tarihli tutanak ile, davacının tuğla fabrikasında çalışıp 750,00 TL. gelir elde ettiği saptanmış olmakla birlikte; davacıya ait ... hizmet döküm cetvelinde,
davacının kazadan önceki ve kazadan 4 ay sonraki çalışmalarına ilişkin gelirinin asgari ücret olduğu dikkate alındığında, davacının gelir araştırmasına ilişkin araştırma da eksiktir.
Bu durumda mahkemece; ... raporuyla 18 aylık geçici işgöremezlik süresi tespit edilen davacının, kazadan 4 ay sonra sigorta primlerinin yatmaya başladığı; davacının ... hizmet döküm cetvelindeki kazancının asgari ücret düzeyinde olduğu hususları da dikkate alınmak suretiyle, primlerini yatıran işyerine müzekkere yazılıp davacının kazadan sonra çalışmaya başladığı tarihin ne olduğu, davacıya kazadan önce ve sonra yapılan maaş ödemesinin miktarı ile maaş ödemesi yapılmış ise çalışamadığı dönem için alamadığı ek ödemeler bulunup bulunmadığı sorulmalıdır. Anılan biçimde, davacının iyileşme süresindeki elde edemediği gelir ile kazadan önceki çalışması karşılığı elde ettiği gelir saptanarak, aktüerya uzmanı bilirkişiden, davacının hak kazanacağı geçici ve sürekli işgöremezlik tazminatının miktarı konusunda ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir ek rapor alınmak suretiyle, oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; eksik incelemeyle, yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
4-Kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun "tazminat miktarının tayini" başlıklı 43. maddesinde (6098 sayılı TBK 51. md); hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; "Tazminatın tenkisi" başlıklı 44. maddesinde (6098 sayılı TBK 52. md)ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.
Somut olayda; davacı ..."nın, davalı sürücü ..."in sevk ve idaresindeki araçta yolcu olduğu, davacı ile sürücünün birlikte alkol almaya devam ederek seyirleri sırasında kazanın meydana geldiği, ceza dava dosyası kapsamındaki beyanlar ve davacının kendi beyanı ile de sabit olup davacı ..."in alkollü sürücünün aracına binmekle müterafik kusurlu olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre mahkemece, BK"nun 44. maddesi (TBK 52. md) uyarınca maddi tazminattan makul oranda hakkaniyete uygun indirim gerekip gerekmediğinin irdelenip tartışılması, ondan sonra varılacak
sonuca göre karar verilmesi gerekirken, bu hususta değerlendirme yapılmadan, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
5-Davacı taraf, dava dilekçesine konu ettiği 5.000,00 TL. işgöremezlik tazminatı talebini, ıslah dilekçesiyle 137.175,10 TL"ye yükselterek davalı gerçek kişilerin bu bedelin tamamından, davalı ..."nın 48.461,27 TL"lik kısmından ve davalı ...nin ise 88.713,83 TL"lik kısmından sorumlu tutulmasını talep etmiş; mahkeme tarafından da, davacı yanın ıslah dilekçesindeki miktarlar üzerinden davalılar aleyhine hüküm tesis edilmiştir. Davacı tarafın işgöremezlikten kaynaklanan toplam zararı 137.175,10 TL. ve ferdi kaza koltuk sigorta teminatından kaynaklanan zararı 7.640,00 TL. olup davacı lehine bu miktarlarda maddi tazminata hükmedilmiş ve davalı ...Ş. de bu bedelin 95.813,83 TL"lik kısmından sorumlu tutulmuştur.
Bu durum karşısında; davacı lehine hükmedilen toplam maddi tazminatın 95.813,83 TL"lik kısmında sorumlu tutulan davalı ...nin, sorumlu tutulduğu tazminat miktarına göre hesaplanacak vekalet ücretinden sorumluluğuna hükmedilmesi gerekirken, davacı lehine hükmedilen maddi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan vekalet ücretinin tamamından sorumlu tutulması da hatalı olmuştur.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... ve ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; hükmün, (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalılar ... ve ... yararına; (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. yararına BOZULMASINA peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 25.6.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.