14. Hukuk Dairesi 2015/9608 E. , 2016/7202 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 20.10.2010 gününde verilen dilekçe ile mirasın reddinin iptali istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 16.02.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, TMK"nın 618. maddesi gereğince mirasın reddinin iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davacının alacaklı olduğu ... 2.İcra Müdürlüğünün 2001/783 Esas sayılı dosyası yenilenerek yeni 2010/4437 Esas sayılı takip dosyasında muris Mehmet Karaşahin"in vefatı ile mirasçılarına gönderilen ödeme emrine karşın davalılar tarafından mirasın kayıtsız şartsız reddedildiğinin bildirildiği, ancak mirasçıların 2010 yılında muris"e ait olan gayrimenkullerin adlarına intikalini yaptırdıkları, TMK"nın 610. maddesi gereğince ret hakkının düştüğünü, alacaklıları zarara uğratmak kastı ile hareket ettiklerini belirterek, mirasın reddin iptalini istemiştir.
Davalılar, davanın altı aylık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın TMK"nın 617. maddesinde öngörülen 6 aylık hak düşürücü sürenin geçmiş olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
TMK"nın 618. maddesinde "Ödemeden aciz bir mirasbırakanın mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklılarına karşı, ölümünden önceki beş yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar. Olağan eğitim ve öğrenim giderleriyle adet üzere verilen çeyiz, bu sorumluluğun dışındadır. İyiniyetli mirasçılar, ancak geri verme zamanındaki zenginleşmeleri ölçüsünde sorumlu olurlar." düzenlemesine yer verilmiştir.
Davacı, davalıların murisinin alacaklısıdır. Kanun koyucu murisin alacaklılarına mirasçıların mirası ret hakkından mahrum olduklarının tespiti davası açma imkanı tanımıştır. Ödemeden aciz bir murisin mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklarına karşı ölümünden önceki beş yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar (TMK m. 618 f.I). Murisin alacaklılarının korunması belirtilen koşulların gerçekleşmesine bağlıdır. Bunun için; miras açılmış olmalı, ödemeden aciz bir muris bulunmalı, miras süresinde reddedilmelidir. Reddeden mirasçıya kazandırma yapılmış olmalıdır. Mirasın kayıtsız şartsız reddi kararının iptali davalı tüm mirasçılara yöneltilmelidir. Bu konuda açılacak dava herhangi bir süreye tabi değildir. Mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli olabileceği gibi resmen tespit edilmiş olabilir. Borç, mirasbırakana ait olmalıdır. Mirasbırakanın ödemeden aczi her türlü delille ispatlanabilir. İspat yükü davacıdadır. Miras, mirasbırakanın ölümüyle açılır. Mirasbırakanın sağlığında yapmış olduğu mirasla ilgili kazandırmalar ve paylaştırmalar, terekenin ölüm anındaki durumuna göre değerlendirilir (TMK m 575).
TMK"nın 618. maddesi kapsamında murisin alacaklılarının açmış olduğu mirasın reddinin iptali davasında, TMK"nın 617. maddesinde belirtilen altı aylık hak düşürücü sürenin uygulanma olanağı bulunmamaktadır.
Somut olayda, mahkemece işin esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken TMK"nın 617/1 maddesinde açıklanan hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın reddi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
21.09.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.