16. Hukuk Dairesi 2015/15726 E. , 2017/5396 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "yasal hasım konumundaki .... Köyü Tüzel Kişiliği davaya dahil edildikten sonra, taşınmazın bulunduğu yerde varsa mera tahsis kararları, ekleri ve haritaları, çekişmeli taşınmazı dıştan çevreleyen komşu parsellerin onaylı tutanak suretleriyle dayanağı olan belgeler ile dava tarihi olan 22.11.2010 tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine (1979-1989 tarihleri arası) ait iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğraflarının getirtilmesi, mahallinde üç kişilik yerel bilirkişi, taraf tanıkları ve ayrıca jeodezi ve fotogrametri uzmanı mühendis ile fen bilirkişi aracılığıyla yapılacak keşifte yöntemince mera araştırması yapılması, çekişmeli taşınmazın temyize konu bölümü ile geriye kalan mera parseli arasında ayırıcı nitelikte bir unsur bulunup bulunmadığının araştırılması, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, zaman içinde sınırlarında genişleme olup olmadığı, hususunda yerel bilirkişi ve tanıklardan bilgi alınması, ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın tarımsal niteliğini bildiren, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden komşu mera parselinden nasıl ayrıldığını açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınması, fen bilirkişisine taşınmazın temyize konu bölümü ile geriye kalan mera parselinin konumlarını yan kesit krokisi ile gösteren rapor ve harita düzenlettirilmesi; hava fotoğrafları ile İl Kadastro Müdürlüğü"nden istenen paftaların 1979-1989 yılları arasında çekilen ve düzenlenen fotoğraflar ile paftalar olması gerektiğinin gözetilmesi, bunların çekildikleri ve düzenlendikleri tarihlere göre dava konusu yerin kültür arazisi niteliğinde olup olmadığı veya hangi nitelikte bulunduğu hususlarında uzman bilirkişilerden rapor istenmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 129 ada 51 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile fen bilirkişi ....ın 16.10.2012 havale tarihli bilirkişi raporunda ve benzer şekilde fen bilirkişi ...."nin bilirkişi 05.06.2015 havale tarihli raporunda (A) harfi ile gösterilen 6.841,67 metrekarelik kısmının ifraz edilip davacı ... adına adanın son parseli olarak tapuya kayıt ve tesciline, bakiye 1.046.121,53 metrekarelik kısmın 129 ada 51 parsel olarak mera vasfıyla özel siciline yazılmasına karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına düşen usuli müktesep hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam olarak yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir. Mahkemece, taşınmazın temyize konu (A) harfli bölümünün mera vasfında olmadığı, her ne kadar hava fotoğraflarında taşınmazın boş alan olarak görüldüğü belirtilmiş ise de, ziraat mühendisleri raporunda taşınmazın minimum 50 yıldır tarım arazisi olarak kullanıldığının belirtilmesi ve yerel bilirkişiler ile tanıkların da bu hususları doğruladığı, buna göre davacı taraf lehine zilyetlikle edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle hüküm kurulmuştur. Ne var ki, hükmüne uyulan bozma ilamında belirtilenin aksine, hava fotoğrafı incelemesi, konusunda uzman jeodezi-fotogrametri mühendisi yerine kadastro teknisyenine yaptırılmış olduğundan bozma gereğinin tam olarak yerine getirildiğinden söz edilemez. Hal böyle olunca, dava tarihinden 20-30 yıl öncesine ilişkin en az iki ayrı evreye ait hava fotoğrafları üzerinde konusunda uzman olan jeodezi ve fotogrametri mühendisi bir bilirkişiye büro ortamında inceleme yaptırılarak rapor alınmalı, ayrıca çekişmeli taşınmaz bölümü ile komşu mera parseli arasında ayırıcı nitelikte unsur bulunup bulunmadığı hususunda ziraatçi bilirkişiden rapor alınmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu husus göz ardı edilerek, yalnızca ziraatçi bilirkişinin yetersiz raporu esas alınarak karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, keşif sırasında dinlenen yerel bilirkişi ve tanıkların 05.06.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen taşınmaz bölümünün bir kısmının bakımsız, bir kısmının çavdar ekili olduğunu beyan etmeleri karşısında, (A) harfi ile gösterilen temyize konu taşınmazın hangi kısmının çavdar ekili, hangi kısmının bakımsız olduğu krokide gösterilmeden ve bakımsız olan bölümün neden işlenmediği, tarım arazisi niteliğinde olan yerlerden ise bakımsız bırakılmasının terk iradesi kapsamında değerlendirilmesi gerekip gerekmediği hüküm yerinde tartışılmadan yazılı şekilde karar verilmesi dahi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, 18.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.