MAHKEMESİ : Kulu Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
TARİHİ : 12/07/2011
NUMARASI : 2010/100-2011/397

L.. A.. ile S.. A.. aralarındaki mal rejiminin tasfiyesi davasının açılmamış sayılmasına dair Kulu Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi"nden verilen 12.07.2011 gün ve 100/397 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Taraflar arasında mal rejiminin tasfiyesi kapsamında alacak isteğine ilişkin davanın yapılan yargılaması sonunda; dava açılırken peşin yatırılması gerekli nisbi harcın tamamlanması için davacı vekiline 05.05.2011 tarihli yargılama oturumunda verilen 15 günlük ihtaratlı kesin süre içerisinde tamamlanmadığı gerekçesiyle; 492 sayılı Yasa"nın 32. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak isteğine ilişkin bulunmaktadır. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun"un 4. maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere aile hukukundan (TMK"nun m.118-395) kaynaklanan bütün davalara Aile Mahkemesi"nde bakılacağını hükme bağlamıştır. Aile Mahkemesi kurulmayan yerlerde ise Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu"nca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemelerinde davanın Aile Mahkemesi sıfatıyla görülüp karara bağlanması gerekir (Yargıtay HGK"nun 16.11.2005 tarih ve 2/673-617 sayılı kararı). Görev, kamu düzenine ilişkin olup Mahkemece yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Mahkemece, sadece İsveç Yetkili Adli Makamı"na yazılan yazının başlığında "Aile Mahkemesi" sıfatı kullanılmıştır. Bu durum yeterli olmayıp, Mahkemece davaya "Aile Mahkemesi Sıfatıyla" bakılmasına ara kararla karar verilmesi ve yahut tensip, duruşma ya da gerekçeli karar başlığında davaya bu sıfatla bakıldığının belirtilmesi gerekmektedir. Açıklanan bu hususun göz ardı edilmesi isabetsiz olmuştur.
Kabule göre de; davacı vekilince, dava dilekçesinde harca esas değer olarak 10.000 TL olarak gösterildikten sonra netice kısmında 1.000.000 İsveç Kronu"nun dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili istenilmiş ve 10.000 TL üzerinden peşin harç yatırılmıştır. 08.02.2011 tarihli yargılama oturumunda; dava tarihi itibariyle İsveç Kronu"nun alış ve satış bedellerinin bildirilmesi için TC Z.. B.."na yazı yazılmasına ve yazı cevabı geldikten sonra 1.000.000 İsveç Kronu bakımından eksik kalan harcın davacı tarafça tamamlanmasına karar verilmiştir. TC Z.. B.."nın 21.03.2011 tarihli karşılık yazısı ile Mahkemece istenilen hususlar bildirilmiştir. Davacı vekilince eksik harcın ikmal edilmemesi üzerine, davacı vekilinin hazır bulunduğu 05.05.2011 tarihli yargılama oturumunda "Davacı vekiline, TC Z.. B.."ndan gelen yazı cevabı uyarınca eksik harcın tamamlanması hususunda 15 günlük kesin süre verilmesine, kesin süre içerisinde harç tamamlanmaz ise davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtaratına (ihtarat yapıldı)" şeklinde ara karar kurulmuştur. Davacı vekilince, 11.07.2011 tarihinde 2.901,40 TL eksik harç tamamlanmıştır. Bu kez, 12.07.2011 tarihli yargılama oturumunda bir önceki yargılama oturumunda davacı vekiline eksik harcı tamamlaması için 15 günlük kesin süre verildiği, kesin sürenin anlamının açıklandığı ve gerekli ihtaratın yapıldığı, eksik harcın 15 günlük kesin süreden sonra 11.07.2011 tarihinde yatırıldığı gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 30. maddesi ile " Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 409"uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." yine aynı Kanun"un 32. maddesi ile "Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe mütaakıp işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır." düzenlemeleri kabul edilmiştir.
Bu kapsamda, dava açılırken yatırılması gerekli peşin harcın eksik yatırıldığı durumlarda, 492 sayılı Kanun kapsamında öngörülen süreler içinde harcın tamamlanmaması halinde, dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi ve 6100 sayılı HMK"nun 150. (1086 sayılı HUMK. m. 409.) maddesinde öngörülen usulün takip edilmesi gerekirken, doğrudan davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru olmamıştır.
Davacı vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile, hükmün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK"nun 428. maddesi hükmü uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK. m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 24,30 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine,
13.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.