(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)
TALEP:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 22.11.2017 tarih ve 2017/65431 sayılı yazısı ile,
Silahlı terör örgütü propagandası yapmak, toplantı veya yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen dağılmama, görevi yaptırmamak için direnme, silahlı olarak katılınan toplantı ve yürüyüşte ihtara rağmen dağılmama suçlarından suça sürüklenen çocuk ...’ın 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu"nun 32/1, 33/1, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu"nun 7/2, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 31/3 (4 kez), 265/1, 265/3, 62. (4 kez) maddeleri gereğince (2 kere) 3 ay 10 gün hapis, 4 ay 13 gün hapis ve 6 ay 20 gün hapis cezaları ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5. maddesi uyarınca hükümlerin açıklanmasının geri bırakılmasına dair Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin 08/05/2013 tarihli ve 2012/719 esas, 2013/293 sayılı kararını müteakip, sanığın deneme süresi içerisinde kasten yeni bir suç işlemesi nedeniyle hükmün açıklanarak, 2911 sayılı Kanun"un 32/1, 33/1, 3713 sayılı Kanunun 7/2, 5237 sayılı Kanunun 31/3 (4 kez), 265/1, 265/3, 62. (4 kez) maddeleri gereğince (2 kere) 3 ay 10 gün hapis, 4 ay 13 gün hapis ve 6 ay 20 gün hapis cezaları ile cezalandırılmasına ilişkin Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin 14.03.2017 tarihli ve 2016/411 esas, 2017/158 sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Dosya kapsamına göre, T.C. Anayasası"nın 37. maddesinde "Hiç kimse kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.", 142. maddesinde "Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir.", 5271 sayılı Kanunun 3/1. maddesinde "Mahkemelerin görevleri kanunla belirlenir.", 4/1. maddesinde "Davaya bakan mahkeme, görevli olup olmadığına kovuşturma evresinin her aşamasında re"sen karar verebilir. 6. madde hükmü saklıdır.", 5/1. maddesinde "İddianamenin kabulünden sonra, işin davayı gören mahkemenin görevini aştığı veya dışında kaldığı anlaşılırsa, mahkeme bir kararla işi görevli mahkemeye gönderir." hükümlerinin bulunduğu, 6526 sayılı Kanunu"nun 2. maddesiyle değişik 5235 Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 12. maddesinde, “Kanunların ayrıca görevli kıldığı hâller saklı kalmak üzere, Türk Ceza Kanununda yer alan yağma (m. 148), irtikâp (m. 250/1 ve 2), resmî belgede sahtecilik (m. 204/2), nitelikli dolandırıcılık (m. 158), hileli iflâs (m. 161) suçları, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısmının Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar (318, 319, 324, 325 ve 332 nci maddeler hariç) ve 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar ile ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla ağır ceza mahkemeleri görevlidir. Anayasa Mahkemesi ve Yargıtayın yargılayacağı kişilere ilişkin hükümler, askerî mahkemelerin görevlerine ilişkin hükümler ile çocuklara özgü kovuşturma hükümleri saklıdır.”, 5395 sayılı Kanunun 26/2. maddesinde; “Çocuk ağır ceza mahkemesi, çocuklar tarafından işlenen ve ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlarla ilgili davalara bakar.” ve anılan Kanunun geçici 1/3. maddesinde, “Çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemeleri bulunmayan yerlerde, bu mahkemeler kurulup göreve başlayıncaya kadar çocuklar tarafından işlenen suçlara ait soruşturma ve kovuşturmalar Cumhuriyet Başsavcılığı ve görevli mahkemelerce bu Kanun hükümlerine göre yapılır.” şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında, suça sürüklenen çocuk hakkında atılı suçlardan yargılama yapılması görevinin üst dereceli mahkeme olan ağır ceza mahkemesine ait olduğu gözetilmeden, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin 14.03.2017 tarihli ve 2016/411 esas, 2017/158 sayılı kararının bozulmasının istenilmesi arz ve dosya birlikte takdim olunmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA
I-OLAY:
Suça sürüklenen çocuk ... Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin 08.05.2013 tarih, 2012/719 Esas, 2013/293 sayılı karar ile 2911 sayılı Kanunun 32/1, 33/1, 3713 sayılı TMK"nın 7/2, 5237 sayılı TCK"nın 265/1-3, 31/3 maddeleri gereğince hapis cezası ile cezalandırılmış, CMK"nın 231/5 maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir. Denetim süresi içinde 03.12.2014 tarihinde işlemiş olduğu kasıtlı bir suç nedeniyle denetimli serbestlik tedbirlerini ihlal ettiğinden hükmün açıklanmasının ertelenmesine ilişkin karar kaldırılarak, Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin 14.03.2017 tarih, 2016/411 Esas, 2017/158 Karar sayısı ile önceki hüküm açıklanmıştır. Bu hükme karşı istinaf kanun yoluna başvurulmadığından 11.05.2017 tarihinde kesinleşmiştir.
II-KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIĞIN KAPSAMI:
Suça sürüklenen çocuk hakkında hükmün açıklanmasına karar veren mahkemenin görevli olup olmadığına ilişkindir.
III-HUKUKSAL DEĞERLENDİRME:
Mahkemelerin kuruluşu görev ve yetkileri işleyiş ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir. (Anayasa 142. m) Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir mercii önüne çıkarılamaz. Anayasal düzenlemeye paralel olarak Ceza Muhakemesi Kanunun 3/1. maddesinde mahkemelerin görevinin kanunla belirleneceği, 4/1. maddesinde ise yargılamanın her aşamasında mahkemenin görevli olup olmadığına resen karar verilebileceği belirtilmiştir.
5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkındaki Kanunun 12. maddesinde 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçların ağır ceza mahkemelerinde görüleceği, çocuklara özgü kovuşturma hükümlerinin saklı olduğu belirtilmiştir. 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 26/2. maddesinde çocuk ağır ceza mahkemesinin görevleri düzenlenmiş olup, çocuk ağır ceza mahkemesi bulunmayan işlerin bu sıfatla genel yetkili ağır ceza mahkemelerince bakılacağı yasanın geçici 1/3 maddesinde yer verilmiştir.
Her ne kadar CMK"nın 231/11 maddesinde hükmü, hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar veren mahkemece açıklanacağı düzenlenmiş ise de görevin yukarıda açıklandığı üzere kamu düzenine ilişkin bulunduğu, hüküm kesinleşinceye kadar yasal düzenlemeyle mahkemelerin görevi hususunda değişiklik yapılmış ise resen nazara alınması gerekeceği, hükmün açıklanmasının ertelenmesine ilişkin kararların kesin hüküm niteliğinde bulunmadığı, 6526 sayılı Kanunla 21.02.2014 tarihinde mahkemelerin görevini düzenleyen 5235 sayılı Kanunun 12. maddesinde değişiklik yapılarak Asliye Ceza Mahkemesince bakılmakta olan işler Ağır Ceza Mahkemesinin görevine girmekle hükmün açıklanmasının ertelenmesine karar veren Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararı vererek dosyayı Ağır Ceza Mahkemesine göndermek yerine hükmü açıklaması yukarıda açıklanan mevzuata aykırı görüldüğünden kanun yararına bozma kararı vermek gerekmiştir.
IV-SONUÇ VE KARAR:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Kanun Yararına Bozma talebinin KABULÜNE,
Suça sürüklenen çocuk hakkında görevsizlik kararı verilip Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi sıfatıyla Patnos Ağır Ceza Mahkemesine göndermek yerine hükmün açıklanmasına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görüldüğünden Patnos Asliye Ceza Mahkemesinin 14.03.2017 tarih, 2016/411 Esas 2017/158 Karar sayılı kararın CMK"nın 309. maddesi gereğince BOZULMASINA,
Sair işlemlerin mahallinde yerine getirilmesi için dosyanın Patnos Asliye Ceza Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 25.09.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.