16. Hukuk Dairesi 2015/11748 E. , 2017/5189 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 280 ada ... parsel sayılı ....708,79 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz üzerindeki ambarın .../... payının davacı ...’e ait olduğu beyanlar hanesine yazılarak irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiş, ........2013 tarihinde 280 ada ..., ... ve ... parsel ve sırasıyla ....351,76, ....668,03 ve ....689 metrekare yüzölçümle ifraz edilmiştir. Davacı ..., adına kayıtlı 280 ada ... parselin bir kısmının 280 ada ... parsel sayılı taşınmazda kaldığı, 280 ada ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde tapuda yazdığı şekilde ambar bulunmayıp kendi yaptığı iki katlı evi bulunduğu ve bu evin alt kat bir odası hariç kendisine ait olduğu ile davalının bu eve girmesini engellediği iddialarına dayanarak tapunun kısmen iptali ve adına tescili ile davalının müdahalesinin önlenmesi ve muhtesat aidiyetinin tespiti istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacının tek bir dava dilekçesiyle müdahalenin men-i, tapu iptali ve tescil ile muhtesat aidiyetinin tespiti istemiyle açtığı davada başvuru harcının her bir talep için ayrı ayrı yatırılmadığı ve bunun dava şartı olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verilmiş ise de; mahkemenin kabulü dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Davanın açılması harca tabi usuli bir işlemdir. Davanın açılması nedeniyle alınacak yargı harçlarının türü, ödeme yeri, zamanı ve usulü 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 27 ve devamı maddeleri ile bağlı tarifede gösterilmiştir. Harcın eksik yatırılması halinde yapılacak işlemler ve izlenecek yol ile harcın yatırılmaması ve yaptırımı aynı Kanun"un 27 ve 32. maddelerinde belirtilmiştir. 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 27. maddesinin son fıkrası hükmüne göre harç peşin veya süresinde ödenmemiş ise müteakip işlemlere ancak harç ödendikten sonra devam olunacağı vurgulanmış ve 30. maddede de yargılama sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o oturum için yargılamaya devam olunacağı, takip eden oturum gününe kadar noksan değer üzerinden harç tamamlanmadıkça davaya devam olunamayacağı, 6100 sayılı HMK"nın md.150 (HUMK"nın 409). maddesinde gösterilen süre içerisinde dosyanın işleme konulmasının eksik harcın ödenmesine bağlı olduğu açıklanmıştır. HMK"nın 120. maddesine göre de; davacı, yargılama harçları ile her yıl ... Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir. Bu maddeler uyarınca harç yatırılmadan dava açılması mümkün olmamakla birlikte, harcın eksik yatırılması halinde ise tamamlatılması gerekmektedir. Harç ve gider avansının tahsil edilmesi işlemleri davanın açılması sırasında ilgili mahkemenin harç ve gider avansını tahsil etmekle görevli personel tarafından gerçekleştirilir. Dava dilekçesinin havale edilmesinden sonra, davacı taraf, harç ve diğer masrafların ilgili personelce tespit ve tahsil edilmesi amacıyla bu görevlilere başvurur. Görevli tarafından dava dilekçesinin içeriğine göre hesaplanan harç ve diğer masraflar davacı tarafça karşılanıp tahsil edildikten sonra dava açılmış sayılır. Somut olayda davacı ..., ....06.2014 havale tarihli dava dilekçesiyle sırasıyla tapu iptali ve tescil, müdahalenin men-i ve muhtesat aidiyetinin tespiti isteminde bulunarak, dava dilekçesi içeriğine göre hesaplanan ....... TL başvurma harcı, ....... TL peşin harç ve 771,50 TL gider avansı olmak üzere toplamda 821,90 TL masrafı davasını açarken yatırmıştır. Tapu iptali ve tescil ile muhtesatın tespitine ilişkin davalar yönünden davacıdan harç alınmamış, sadece meni müdahale istemi yönünden harç alınmıştır. Bu aşamada, hangi talep için ne kadar harç yatırılması gerektiğine ilişkin araştırma yapması davacıdan beklenemez. Davacı, dava açarken toplam 821,90 TL masrafı mahkeme veznesine depo ettiğine göre, davacının her bir istemi yönünden dava açma iradesi gösterdiğinin kabulü gerekir. Kaldı ki, mahkeme tarafından da her bir talep için ayrı ayrı harçlandırma yapılmış gibi eksik harçla dava yürütülmüş, ancak davacıya hüküm yerinde süren yargılama boyunca harç ikmal ettirilmemiştir. O halde sağlıklı sonuca varılabilmesi için, mahkemece, davacının yatırması gereken harç miktarı belirlenerek davacı tarafa bildirimde bulunulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir. Davacının temyiz itirazları bu nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, 05.07.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.